Yapay zekâ işimizi elimizden alacak mı? Yanıtı yazıda

6 Ekim 2024

Kanadalı elektronik müzik prodüktörü ve DJ Dan Snaith ya da yaygın olarak bilinen adıyla Caribou, yeni albümünde yapay zekâ destekli vokaller kullandı. Sonuç can sıkıcı şekilde güzel

Dan Snaith’i önce 2000’lerin başında Manitoba olarak tanıdık. Bu isim altında yayınladığı müzikler daha karanlık, trip hop’a yakın belki psychedelic olarak tanımlanabilir. Bu dönemi çok daha kişisel, içe dönük olarak tanımlayabiliriz. Seslerle, ritimlerle oynayan; kendi dünyasını küçük ev stüdyosunda elektronik cihazlar kullanarak yeniden yaratan bir sanatçı görünümündeydi. 2003’ten sonra Caribou adını aldı ve albümleri yavaş yavaş dışarı açılmaya başladı. Müziği hem duygusal hem yapısal olarak değişti. Bu süreçte elektronik müziğin farklı katmanlarını gezdi, deneyler yaptı. Ayrıca Daphni adıyla dans odaklı işler çıkardı. Bana kalırsa deneyler 2015’teki “Our Love” albümüyle bitti. O tarihten itibaren Caribou alternatif müziğin sahillerinden kendini hafifçe

Yazının Devamı

Pink Floyd kataloğu 400 milyon dolara satıldı

4 Ekim 2024

Gelmiş geçmiş en büyük gruplardan Pink Floyd, kataloğundaki müziklerin tamamını 400 milyon dolar karşılığında Sony Music’e sattı. Önceki hafta David Gilmour, yeni solo albümüne dair Rolling Stone’un kendisiyle yaptığı röportajda artık bu işin bitmesini istediğini anlatmıştı. Gerçekten de yıllar süren sancılı süreç bitti ve satış gerçekleşti. 

Neden sancılıydı, çünkü 1985’te ayrılan Roger Waters ve grubun kalanı arasında bitmek tükenmek bilmeyen tartışmalar ve fikir ayrılıkları vardı. Gilmour ve Waters arasındaki gerilim, anlaşmazlık hatta nefret 1980’lerde verdikleri röportajlarda dahi hep ortadaydı. Gilmour, grup 1975’teki “Wish You Were Here” albümü için stüdyodayken birbirlerini görmemek için sırtlarını dönerek kayıt yaptıklarını röportajlarda anlatmıştır. 

Waters’ın, Gilmour’un ifadesiyle, bitmek bilmeyen garip talepleri sonucunda katalog hiçbir zaman satılma aşamasına gelmedi. Ancak Sony kararlı bir şekilde üzerine gitti ve işi bitirdi. Şimdi grubun

Yazının Devamı

Lady Gaga caz standartlarını yorumluyor

29 Eylül 2024

Lady Gaga’nın “Joker” filmi için kaydettiği soundtrack yayınlandı. The Cure’un yeni şarkısı geldi. Ezra Collective bu hafta cazseverleri memnun edecek. Jakuzi, M Lisa, Maximo Park albümleri dikkat çekiyor

Lady Gaga’nın yeni albümü “Harlequin”, sanatçının Todd Philips’in yönettiği yeni Joker filminde canlandırdığı Harley Quinn karakterine odaklanarak hazırladığı bir soundtrack albüm. CD Comics karakterlerinden hareketle inşa edilen müzikal film, büyük başarı kazanan “Joker”in devamı olarak çekildi. Joaquin Phoenix’le başrolleri paylaşan Lady Gaga bu karakteri ve oyunculuğunu albüme aktarırken Amerikan caz standartlarını yorumlamayı tercih etmiş. Bu alanda ilk eseri değil Lady Gaga’nın. Hatırlarsanız Tony Bennett ile standartları yorumladıkları iki albüm yapmışlardı. Filmi bilmeyen biri için yeni bir standartlar albümü gibi tınlıyor açıkçası. Lady Gaga ve canlandırdığı renkli karakterleri seven biriyseniz, bu yeni maceradan da hoşlanabilirsiniz. 

2023 Mercury Ödülü sahibi Londralı caz

Yazının Devamı

“Ayda 22 milyar keşif” ne demek?

27 Eylül 2024

Önceki gün Spotify CEO’su Daniel Ek, X hesabından bir açıklama yaptı. Bu açıklama şöyle diyordu: “Spotify her ay 22 milyar sanatçı keşfi üretiyor. Bunların bir kısmını da yapay zekânın oluşturduğu çalma listeleri üzerinden yapıyor.”

Beta aşamasındaki bu özellikten sadece Birleşik Krallık ve Avustralya’da premium kullanıcılar faydalanabiliyordu. Bu beta özelliği ABD, Kanada, İrlanda ve Yeni Zelanda’ya genişlettiğini duyuruyordu bu mesajla Ek.

“Sanatçı keşfi” kötü bir Türkçe farkındayım, ama Ek’in metnindeki İngilizce ifadeden birebir çevirmeyi tercih ettim. “Artist discovery” deniyor. Peki bu ne demek? “Sanatçı keşfi üretiyoruz” ne anlama geliyor? Üretme yani “generate” yapay zekâ tarafından ortaya çıkarılan sonuçlar için kullanılıyor. Doğrusunu isterseniz sektörden, stream âleminde çalışan tanıdıklarıma sordum, onlar da benim gibi bu ifadeyi tam olarak anlamadı. Tahminler var ama net bir yanıt alamadım.

“Artist discovery”yi

Yazının Devamı

Üç yeni albüm

22 Eylül 2024

Jamie xx, Bright Eyes ve The Voidz yeni albümlerini yayınladı. Mozart’ın yeni bir eseri bulundu, Teoman yeni şarkısını hip hop beat’leri üzerine okudu, Iron Maiden’ın 50. yıl turnesinin programı açıklandı. 

Haftanın albümü: “In Waves” – Jamie xx

The xx’ten tanıyıp sevdiğimiz prodüktör, besteci, DJ, çok yönlü müzik insanı Jamie xx, yeni albümünde bir şarkıda da olsa eski ekibi bir araya getiriyor (“Waited All Night”). Açılış parçası “Treat Each Other Right” ile doğrudan bir underground garaj partisine davet ediliyor ve albümün sonuna kadar tadını çıkarıyoruz. Jamie sevdiği müzik türlerinin en beğendiği ve uygun bulduğu şarkılarından sample’lar yaparak copy-paste sanatının en güzel örneklerinden birini icra ediyor. Kullanılan altyapılar ve ritim tercihleri ‘90’lardan kopup gelmiş bir alternatif dans albümü izlenimi veriyor. 2-Step, disco, trance, funk ve soul etkileri, bunlara uygun muhtelif vokal sample’larındaki başarı dikkat çekici. Her konuk

Yazının Devamı

Kablosuz kulaklık 20 yaşında

20 Eylül 2024

İlk bluetooth kulaklık 20 yıl önce, 2004’te piyasaya sürüldü. Tek kulağa takılan ve telefonla birlikte kullanılan kablosuz kulaklıklar 1999’de piyasaya sürülmüştü ancak müzik dinlemek için üretilen ilk bluetooth ürünün piyasaya sürülmesi için beş yıl geçmesi gerekti.

Ses kalitesi vasatın altındaydı. Ayrıca şimdikilere benzemiyordu, kabloları vardı. Ses kaynağına yani CD player ya da iPod’a kabloyla bağlanmanız gerekmiyordu ama boynunuza asmanız gereken bir küçük port ve kablolarla kullanılabiliyordu. Hiç rahat değildi. Bugün koşuya çıkarken, yolda yürürken, uçakta, evde çalışırken kullandığımız ve hayatımızda önemli bir yer edinmiş olan kulaklıkların yaygınlaşması için 2010’ları beklemek gerekti.

Kulaklarımızın içini giren kulaklık patentinin 1890’lara ait olduğunu biliyor muydunuz? 1920’lerde kulaklıklar (kafa üstü modeller) şimdiki şekillerini almıştı. Ama kullanım alanları tamamen iş ile ilgiliydi. Telefonlarla ilgili bir işiniz varsa ya da sesle ilgili

Yazının Devamı

Mercury Ödülleri’nin ardından

15 Eylül 2024

Her yıl Britanya’da yayınlanan yeni ve alternatif işleri takip ettiğim bir adres Mercury Ödülleri. Henüz adını pek kimse duymadan bu ödülleri kazanıp sonra çok ünlü olan birçok müzisyen ve grup var. Pulp’tan Arctic Monkeys’e saymaya kalksam Ada’da kim var kim yok buraya dökmem gerekir. 

Bu yıla kadar ödüller, rock tarihinde özel bir yeri olan Hammersmith Apollo’da, şimdiki adıyla Eventim Apollo’da yapılıyordu. Herkes gibi benim de Hammersmith Apollo demeye devam ettiğim mekân, Queen’den Depech Mode’a rock tarihindeki grupların konser verdiği ve canlı kayıtlar aldığı efsanevi bir mekân. Mercury Ödülleri’nin burada yapılması anlamlıydı. Ancak bu sene ödüllerin sponsoru olan taksi uygulaması Freenow ile anlaşılamayınca salon alınamadı ve ödüller bir başka ikonik mekâna, Abbey Road stüdyolarına alındı. İyi güzel de bu ufacık mekâna kimse sığamayacağından salona sadece adaylar dolduruldu ve önceden kaydedilen performansların videoları gösterildi. Sanatçılar Abbey

Yazının Devamı

Asrın sorusu: “Yapay zekâ müzisyenin sonu mu?”

13 Eylül 2024

Sürücüsüz araba sürücünün sonu mu? Sorunun bundan bir farkı yok. İyimserseniz, “sürücüler daha nitelikli işler yapacak, vasıfsız işlerden kurtulacaklar” der, buna uygun bir hikâye yazarsınız. Kötümserseniz (ya da belki gerçekçi), insanlar işsiz kalacak dersiniz. İki yanıtta da gelecekte (eğer elbette teknoloji şirketlerinin sürücüsüz araba hayali gerçek olursa) sürücünün olmayacağı kesindir. Gerisi biraz laf oyunu. 

Bu analojiyi devam ettirip ve müziğe uyarlarsam, şunu söyleyebilirim: Gidişata bakılırsa yapay zekânın olduğu yerde bugün bildiğimiz anlamıyla müzisyen diye biri olmayacak. Çünkü mevcut teknoloji ağaları, müzisyenleri müzikten, müziği de müzisyenlerden kurtarmaya kararlı. Bu gerçeği de bir tür demokratikleşme ve özgürleşme anlatısının ardına gizliyorlar. 

Çin’de lanse edilen yapay zekâ destekli stream platformu Melodio ile istediğiniz besteyi basit konutlarla yapıyorsunuz (yapay zekâ destekli program yapıyor).

Yazının Devamı