Mehmet Tez

20 Haziran’da vizyona girecek “Gerçek Ötesi (Post Truth)” adlı tamamen yapay zekâ üretimi filmi, yönetmeni Alkan Avcıoğlu bu şekilde tanımlıyor

20 Haziran’da Başka Sinema çatısı altında bir ilk yaşanacak ve tamamen yapay zekâ üretimi ilk uzun metrajlı belgesel film vizyona girecek. Bu işin arkasında Alkan Avcıoğlu var. Avcıoğlu’nu sinema sektöründekiler yakından tanır ama sanatçı/yaratıcı tarafta değil, işin idari tarafından. Festival filmlerini Türkiye’ye getiren, dünyada festival festival dolaşıp iyi film arayan Avcıoğlu yıllar önce bu işi bıraktı ve açıkçası ortadan kayboldu. Bir aradan sonra yapay zekâ işleriyle adından söz ettirmeye başladı. Dünyada bu alanda öncü isimlerinden biri hâline geldi. 

Eserleri Paris Photo, Art Basel Miami, Cogue Photo gibi sanat fuarlarına kabul edildi, Christie’s’in de aralarında bulunduğu dünyaca saygın galerilerde yer aldı. Şimdi uzun metrajlı ve tamamen, görüntü ve ses dahil tümüyle yapay zekâ üretimi bir film belgesel film

Bugün size Kuzey İrlandalı punk grubu Kneecap’ten bahsetmek istiyorum. Kneecap politik şarkı sözleriyle tanınan bir ekip. Suya sabuna dokunuyorlar. Toplumsal eleştirilerini yapıyor, gördükleri yerde adaletsizliğe karşı seslerini yükseltiyorlar. 2017’de Belfast’ta kurulan üç kişilik grup son dönem İngiltere’de müzik basının kadrajına girmeye başladı. 2024 tarihli “Fine Art” albümüyle dikkat çektiler ve festivallerde giderek daha fazla boy göstermeye başladılar. Çok genç ve alternatif bir dinleyicileri var. Çıkışları itibarıyla işçi sınıfından gelen, cumhuriyetçi (Kuzey İrlanda’nın da dahil olduğu Birleşik Krallık’ın adı üzerinde bir krallık olduğunu hatırlayalım) fikirlere sahip grup Filistin halkına verdiği destekle de biliniyor.

18 Nisan’da ABD’de, Kaliforniya eyaleti sınırları içindeki Indio kasabasında her yıl yapılan Coachella’da verdikleri ikinci konserde tepkileri üzerlerine çektiler. Konuya uzak olanlar için küçük bir açıklama yapayım, Coachella

Kafasını 1960’lara takmış Lyon çıkışlı ‘psychedelic’ rock ekibi Gloria, yeni albümünde Antik Yunan kültüründen etkileniyor.

‘Psychedelic’, 1960’ların gençlik kültürüne gönderme yapan bir tanım. O dönem belli çevrelerde popüler olan LSD etkisindeki üretimler ve estetik anlayış ifade edilmek isteniyor. Parlak renkler, göz alıcı şekiller ve bunların müzikal iz düşümü olarak psychedelic rock. O dönem, türün kurucu babalarından (erken dönem) Pink Floyd’un ve çağdaşı beş-altı grubun başını çektiği akım bugün artık LSD kültürünü değil, daha çok 1960’ların içinde biraz üçüncü dünya sosu da olan müzikal estetiğine referans olarak kullanılıyor. Bu bağlamda Tame Impala da, Goat da, Khruangbin de, Gaye Su Akyol da aynı çuvala giriyor mu? Biraz öyle. 

Psychedelic müzikler 1960’lardan başlayarak bütün dünyaya yayılmış. Tayland’da karşımıza çıkıyor, Afrika’da var, Güney

İtalyan yazar Roberto Saviano’nun 2006 tarihli “Gomorrah” adlı kitabı, Napoli mafyası Camorra’nın iç yüzünü anlatan çok çarpıcı ve sert bir kitaptır. Okumadıysanız da dizisini muhtemelen seyretmişsinizdir. 2004-2005 yıllarında zirve yapan kartel savaşlarını anlatan eserin başlıca mekânı şehrin sırtlarında, Paolo Sorrentino’nun filmlerindeki romantik Napoli’den her anlamda bir hayli farklı Napoli’de, Scampia’da geçer. (Not: Elena Ferrante de şehrin bu yakasından hikâyeler anlatmıştır.)

Scampia ve komşusu Secondigliano, Camorra suç kartellerinin mekânıdır ve buradaki toplu konutlar öylesine işgal edilmiştir ki çoğu yere polis dahi giremez. Savaşların en yoğun döneminde tek bir günde 13 kişinin öldüğü kayıtlara geçmiş. İçinde masum sivillerin de olduğu yüzlerce insanın hayatını kaybettiği bu savaşlara sahne olan iki bölge 1990’ların sonundan itibaren Avrupa’nın uyuşturucu deposu olmuştu.

Güney Amerika’dan Napoli’ye gelen gemilerden indirilen uyuşturucu burada işlenip, paketlendikten

Muireann Bradley ile tanışın. 18 yaşındaki İrlandalı şarkıcı ve gitarist, 120 yıllık geleneksel blues müziğini kendi kuşağına tanıtıyor

Blues klasikleri, gitar çalan birinin ilk dostudur. Sonradan ne tür müzik yaparsanız yapın, gelişiminiz hangi yönde ilerlerse ilerlesin, bir defa blues sisteminize girmişse artık sizinle her yere gelir.

Basitliği mi, bu basitliğin üzerine inşa edilen sonsuz kombinasyon mu, yoksa bu basitliğin şaşırtıcı derecede güçlü duygusal yeteneği mi bilmiyorum ama ergenliğinde gitara merak saran pek çokları gibi ben de blues’la başlamıştım. O zaman bu konuda ne bulsam okurdum ve ben ergenken nadiren elinize geçebilecek Rolling Stone dergilerinden birinde Keith Richards’ın blues’dan nasıl etkilendiğini okumuştum. Dünyayı pop ve rock müziğinin binbir tonuyla sarsan İngiliz grupları, The Beatles’tan başlayarak Amerikalı blues’cuları takip etmiş, duyduklarını kendilerince yorumlayıp popülerleşmesini sağlamışlardı. Siyahların müziğini beyazlara tanıtan gençler deniyordu ve “British Invasion” adı verilen ve Beatles’tan Rolling

Bu yıl İngiltere’nin en popüler açık hava etkinliklerinden biri olan Reading Festival’i izlemek isteyenler hafta sonu biletine 325 sterlin ödeyecekler. 15 bin 900 TL.

Wireless Festival’in hafta sonu biletinin fiyatı 388 sterlin. Yaklaşık 19 bin TL.

Haziran’da Belçika’da Leuven yakınlarında düzenlenecek Rockwerchter’in dört günü kapsayan kombi bileti 312 avro’ya satılıyor (günlük biletler tükenmiş bile). 13 bin 400 TL.

Primavera Sound kombine bilet 350 avro. 17 bin 150 TL. VIP isterseniz 545 avro. 26 bin 700 TL. İsterseniz diyorum ama her iki kategori biletler de tükendi. Re-sale sitelerinde astronomik fiyatlara fırsatlar var.

Roskilde Festival’in kombine bileti bu yıl 2550 Danimarka kronu. 14 bin 815 TL. Günlük biletler daha ucuz olduğundan tükenmiş. Bu da yakında tükenir.

ABD Chicago’daki Lollapalooza’yı izlemek isteyenler için hafta sonu bileti 415 dolar. 15 bin 800 TL. Plus kategorisi var. 775 dolar. VIP yani. 29 bin 450 TL.

Pukkelpop’un 5 günlük kombine bilet 282 avro. 12 bin 120 TL. Herhalde hesaplı geldiğinden ç

BBC’de çalan şarkıyı duyunca yıllardan 2009 gibi geldi. 30 saniye kadar kulak kabartınca “Rushmere”ı tanıdım. Mumford & Sons’ın geçen hafta yayınlanan aynı adlı albümünden güncel single bu. 10 şarkı, 34 dakika, katıksız bir 2000’ler nostaljisi. Tam 2000’ler de diyemeyeceğim, 2007’de kurulan, ilk albümü “Sigh No More”u 2009’da yayınlayan, 2012’de ikinci uzunçaları “Babel” ile dünya çapında üne kavuşan Londralı ‘folk revival’ ekibi aradan bunca yıl geçmemiş, indie müzik kabuğuna çekilmemiş, dünyayı fethetme işi K-Pop, rap ve EDM’e kalmamış gibi müzik yapmaya devam ediyor.

2000’lerde Londra’nın muhtelif mahallelerinde gelişen brit folk akımından geriye bugün artık arşivlerde kalan Noah and The Wale ve kendi hâlinde konserler veren Laura Marling kaldı. Ancak 2025 itibarıyla banjocu Winston Marshall’ın ayrılmasıyla artık üç kişi kalmış Mumford & Sons’ın albümü radyolarda bangır bangır çalınmakta.

Canlanma

2000’li yılların

“Türkiye’ye gelen global sanatçılara istedikleri astronomik kaşeler nasıl verilebiliyor, nasıl oluyor da bu işi düzenleyen şirketler bu maliyetlerle kar edebiliyor?” Uzunca zamandır sorulan sorular bunlar. Zira bilet fiyatları belli, seyirci sayısı belli, salon kirası, sanatçı kaşesi belli, sponsorluk belli. Topla, çarp, böl, çıkar, dört işlemle içinden çıkılabilecek konular değil hakikaten. 

Aslı Atasoy’un organizatör Gökhan Tunçişler ile yaptığı ve T24’te 7 Mart’ta yayınlanan söyleşide ciddi iddialar var. Yıllardır konserler üzerinden kara para aklandığı belirtiliyor. Şöyle diyor Tunçişler: “Şu an bir DJ getirdiğiniz zaman kaşesi 150-200 bin dolar. Bu rakamlar gerçek piyasa değerinin çok üzerinde. Mesela büyük bir sanatçı getiriyorsun kaşesi 4-5 milyon dolar. İşi de büyük bir yerde yaptığın zaman çarpı bu rakam iki oluyor. 10 milyon doları bir günde harcıyorsun. Vergilendiriyorsun, faturalandırıyorsun ve bilet kesiyorsun.” 

Konserler üzerinden para aklama