Cem Kılıç

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik başkanlığında, işçi ve işveren temsilcilerinin katıldığı Üçlü Danışma Kurulu toplantısı yapıldı. Toplantıda çalışma yaşamının çok önemli konuları masaya yatırıldı. Çalışanları yakından ilgilendirecek “geçici iş ilişkisi”, “uzaktan çalışma” gibi konular ele alındı.
Önümüzdeki günlerde Çalışma Bakanlığı çalışma süreleri ve koşulları konusunda yeni düzenlemeler yapmaya başlayacak. Bu konuda kanun tasarıları hazırlanmaya başlandı. Hazırlanan tasarı işçi ve işveren temsilcilerine sunuldu. Anlaşma sağlanırsa 2014’ün ilk aylarında tasarı Meclis’e getirilecek.

İş Kanunu değişiyor
Kanun tasarısında işçi ile işveren arasında “geçici iş ilişkisi” kurulmasına yönelik düzenlemeler var. Herhangi bir özel istihdam bürosunun kendi işçisini geçici olarak bir başka işverene devrine “geçici iş ilişkisi” deniyor. Ülkemizde 348 özel istihdam bürosu var. Ancak geçici iş ilişkisi kurma yetkileri yok, sadece aracılık yapıyorlar.
İş Kanunu, “İşveren, devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçiyi; holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde veya yapmakta olduğu işe benzer işlerde çalıştırılması

SORU: Hocam, taşeron konusunda son durum nedir? Yasa çıkacak mı?
Sertaç Demir

CEVAP: Çalışma Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar sona geliyor. Üçlü Danışma Kurulu bugün-yarın toplanacak. Taşeron düzenlemeleri İş Kanunu’ndaki değişikliklerle mümkün olacak. Kurulda ortak bir tutum olursa, tasarı ocakta Meclis’e gelecek.
Kamuda taşeron işçisi olanların kadroya geçip geçmesi konusu gündemde değil. Bakanlar Kurulu’nda bu konuda adım atılmayacağı neredeyse kesin gibi.
Taslaktaki ilginç bir çalışma da şu; kamuda çalışan taşeron işçileri için ücret skalası oluşturulacak. Konu, işçi ve işveren taraflarına sunuldu. Bakanlık günümüzde taşeron işçilerinin neredeyse yüzde 95’inin asgari ücretten bildirildiği gerçeği karşısında, taşeron işçi ücretlerinin işyerlerinin tehlike sınıfına göre farklılaşmasını sağlayacak bir formül üzerinde duruyor. İşyerleri İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca (1) az tehlikeli, (2)tehlikeli ve( 3) çok tehlikeli” olarak sınıflandırılacak.

Otuz ve daha fazla işçi çalıştırılan işyerlerinde çalışan ve en az altı ay kıdemi olan işçiler iş güvencesi kapsamında. Bu işçilerin işe iade hakkı var. İş güvencesi kapsamındaki işçiyi işten çıkaran işveren, işten çıkarmayı geçerli bir nedene dayandırmak zorunda. Aksi takdirde işvereni, yüklü tazminatlar bekliyor.
İş Kanunu’nun 18. Maddesinde geçerli neden olabilecek durumlar sıralanmış. Ancak asla “geçerli neden” kabul edilmeyen haller var. Buna göre işveren, işçisini; (1) sendikaya üye olması, (2) işyeri sendika temsilciliği yapması, (3) işveren aleyhine dava açması veya açılmış bir davada şahitlik yapması, (4) hamile olması, kadın olması, evli olması veya siyasi veya dini görüşü nedeniyle, (5) doğum iznine bağlı olarak işe gelmemesi nedeniyle, işten çıkartamaz.
30 gün içinde başvurun
İş sözleşmesi işverence sona erdirilen işçi, işten çıkarıldığı tarihten itibaren bir ay içerisinde İş Mahkemesinde dava açabilir. Yukarıda saydığımız sebeplerle işten çıkarıldığını düşünüyorsa ve bunu ispat edecek delillere sahipse hakkını mahkemede aramalı. Bu sürede dava açmayan hakkını kaybediyor.
İşten çıkarmanın geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene ait. İşçi, işten

Çalışanlara ödenecek en düşük ücretin belirlenmesi anlamına gelen asgari ücret, pek çok açıdan önemli bir gösterge. Her yıl bu zamanlar asgari ücretin ne kadar artacağı endişesi hem işçi hem de işveren tarafında görülür. Geçtiğimiz cuma günü de taraflar Çalışma Bakanı başkanlığında bir araya geldiler ve pazarlık süreci başladı.
Çalışanlar açısından ücretlerin alt sınırının belirlenmesi son derece önemli. Bu sınır, asgari ücretle çalışmayan kişilerin zam oranlarını ve hatta ev kiralarının artış oranını bile belirleyebiliyor.
Sosyal güvenlikte çok önemli olan askerlik, doğum borçlanması gibi uygulamalarda da asgari ücret seviyesinin yükselmesine bağlı olarak SGK’ya ödenecek borçlanma tutarları artış gösteriyor. Ayrıca isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenlerin primleri de artış gösteriyor.

Yüzde 10’luk artış!
Asgari ücret konusunda her yıl olduğu gibi bütçede öngörülen rakamlara bakarak üç aşağı beş yukarı tahminler yapılıyor. Geçen yıl bütçede öngörülen artış, her altı ay için yüzde 3’lük artışlar şeklindeydi. Ancak Çalışma Bakanı Faruk Çelik artışların ilk altı ay için yüzde 4.1 ikinci altı ay için yüzde 4.4 olmasına önemli katkıda bulundu. Böylece yıllık artış yüzde

SORU: 2000 yılı mayıs ayında emekli oldum. 2000 öncesine intibak çıktığı için bundan pay alamadık. Benden 6 ay önce emekli olanların maaşlarında intibak sayesinde bana göre 120 TL artış oldu. Bu arkadaşlarımın gün sayısı 6500 iken benimki 8100 gün. Bu arkadaşlar emekli aylığı olarak 1400 TL alıyor, ben ise 1100 TL alıyorum. Bu haksızlık ne zaman giderilecek? n Ahmet Bayındır
CEVAP: Emekli aylıkları arasında adaletten ve eşitlikten sözetmek mümkün değil. İntibaka en çok ihtiyacı olanlar 1 Ekim 2008’den sonra emekli olanlar ile 1 Ocak 2000 sonrası emekli olanlar. Bağ - Kur emeklilerine de hiç intibak yapılmadı. 1 Ekim 2008 sonrasında SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarında taban aylık uygulaması sabitlenmesinin kaldırılması emekli aylıklarında düşüşe neden oldu. Bu dönemlerde emekli olanların aylıkları, aylık bağlama oranları düştüğü için daha düşükten bağlanıyor. 2000 sonrasında emekli olanlara da intibak gerekiyor.
Kamu Denetçiliği Kurumu, “Emekli aylıklarının eşitlenmesini” tavsiye etti. Çalışma Bakanı, Bakan ‘Gerekeni yapacağız’ mesajını vermişti. Bir aylık süre bugün yarın doluyor. Bakalım Bakanlık ne karar verecek? Emekliler arasında eşitsizliğe neden olan sistemin bir an

A’dan Z’ye emeklilik - 3

Yazı dizimizin son bölümünde, emekli olmuş ve çalışmaya devam edenlerin durumunu ele alıyoruz. Ancak emeklilik sonrası çalışmalara değinmeden, niçin böyle bir ihtiyaç ortaya çıktığını değerlendirmek gerek.

-Emekli aylıkları düşük mü?
Uzun yıllar çalışmış ve emekliliği hak etmiş bir kişi, emekliliğini yaşamak yerine çalışıyorsa, bu durum gelirinin düşmesiyle ilgilidir. Bunun yanı sıra ülkemizde geçmiş yıllarda çıkarılan yasalarla, emekliliği genç yaşta hak etmiş kişilerin de çalışmayı sürdürdüklerini görüyoruz.
2013 Temmuz-Aralık dönemi itibariyle SSK’lı yani “4/a”lıların elde edebileceği en düşük emekli aylığı 690 TL. Yine 4/a’lıların alabileceği en yüksek emekli aylığı 3.350 TL. Ortalama emekli aylığıysa 1.150 TL. Net asgari ücretin 803.6 TL olduğu düşünüldüğünde, sigortalı emeklilerin aylıklarının durumu ortada.
“4/b”liler, yani Bağ-Kur’lular için durum daha vahim. En düşük basamaktan prim ödeyen Bağ-Kur’lunun emekli aylığı 620 TL. Yani 4/a’lının en düşük emekli aylığından bile az. “4/c”liler yani devlet memurlarında asgari emekli aylığı ise 1.130 TL. Yani memurların asgari emekli aylığı, işçiler ve kendi hesabına çalışanlardan yüksek.

A'dan Z'ye emeklilik - 2

Tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de emekli olunca alacağımız aylık çalışırken kazandığımız maaşla aynı olmuyor. Emekli olunca hak ettiğimiz aylık azalıyor.

Emekli aylığı nasıl hesaplanıyor?
Emekli aylıklarının hesaplanmasında birkaç farklı hesap dönemi var. Bu dönemler 2000 yılı öncesi dönem, Ocak 2000 ile Ekim 2008 arası dönem ve Ekim 2008 sonrası dönem olarak üçe ayrılmakta. 2000 yılından itibaren emekli aylıklarının hesaplanmasındaki formül şu şekilde:
Emekli aylığı: Aylık bağlama oranı X Ortalama aylık kazanç

A’dan Z’ye EMEKLİLİK - 1

İŞE BAŞLAMA TARİHİNE GÖRE 4/A’LILARIN (SSK) EMEKLİLİK ŞARTLARI

Çalışma hayatında en çok merak edilen konu emeklilik şartlarıdır. Bu aslında çok normal. Hepimiz bir gün emekli olabilmek hayaliyle çalışıyoruz. Pazartesi sabahları çoğu kez emekliliğimizde sakin bir sahil kasabasına yerleşme hayali kurarak işe gidiyoruz.
Dolayısıyla hepimizin çalışma hayatında en çok merak ettiği konu emeklilik şartları. Bu nedenle, kimlerin hangi şartlarla emekli olacağını, emekli maaşının nasıl hesaplandığını ve nasıl artırılabileceğini ve Türkiye’deki emeklilerin genel durumunu bir yazı dizisi ile ele almak istedik. Dizinin ilk gününde emekli olma şartları ve ‘Ne zaman emekli olabilirim?’ sorusunun cevabı üzerinde duracağız.

7 milyon emeklimiz var