Dr. Dt. Ömür Öztürk

PRP İngilizce ‘platelet rich plasma’ kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Bu yöntemde bir kişiden az miktarda kan alınır ve bu kan laboratuvar tüpleri içine konulduktan sonra santrifüj cihazında belli süre ve hızda döndürülür. Bu döndürmeyle kandaki oksijeni taşıyan kırmızı kan hücreleri daha ağır olduğundan tüpün dibine çökerken platelet ve büyüme faktörlerinden zengin plazma tüpün üst kısmında kalır. PRP uygulamasında kişinin kendi kanından elde edilen işte bu platelet hücreleri ve büyüme faktörlerinden zengin plazma kullanılır. Ancak PRP tedavisi bilindiğinin aksine bir kök hücre tedavisi değildir.

PRP tedavisiyle gereken bölgeye kan dolaşımıyla taşınabilecek olandan çok daha fazla platelet ve büyüme faktöründen zengin kan plazması veriliyor. Bazen bu plazma içine tedavinin türüne ve doktorunuzun tercihine bağlı olarak çeşitli ilaçlar ilave edilebiliyor. Bu tedavi diş implantlarında, ortopedik girişimlerde ve iyileşmeyen yara tedavilerinde, cilt tedavilerinde,

Dünyada yaklaşık 1.5 milyon onaylanmış Kovid-19 hastası ve buna bağlı 92.000’den fazla ölüm Dünya Sağlık Örgütü’ne bildirilmiştir. Virüsün yayılması İspanya, İtalya, Almanya ve Fransa gibi Avrupa’nın çok etkilenen bazı ülkelerinde bir yavaşlama gösterse de özelikle Afrika kıtasında ve 3. dünya ülkelerinde endişe verici bir ivmeyle artmaktadır.

Bu salgının sonlandırılmasında hepimize görev düşse de özellikle sağlık çalışanları asıl yükü taşıyanlardır. Öyle ki bazı ülkelerde sağlık çalışanlarının yüzde 10’undan fazlasının görev başında enfekte olduğu bilinmektedir. Birçok sağlık çalışanı, uzun mesai saatleri ve nöbetlerde çok sayıda koronavirüslü hastanın tedavisiyle ilgilenmektedir. Sağlık çalışanlarının virüs bulaşması riskini görev bilinciyle, insan ve millet sevgisiyle aldığı bir gerçektir. Onlar ülkemizin fedakâr evlatları ve bizim isimsiz kahramanlarımızdır. Bu sebeple, ailelerinden dahi fedakârlık ederek hastalık riskine rağmen bize hizmet eden

Koronovirüsle ilgili inanılmaz bir bilgi kirliliği bulunmaktadır. Bu yazımda en doğru kaynak olan Dünya Sağlık Örgütü’nün bu yanlış bilgilere cevaplarını sizinle paylaşmak istedim.

Koronavirüs hastalığından iyileşebilirsiniz. Yeni koronavirüse yakalanmak yaşam boyu virüse sahip olacağınız anlamına gelmez.

Kovid-19’a yakalanan insanların çoğu virüsten kurtulabilir. Çoğu hasta destekleyici bakım sayesinde tamamen iyileşir.

Nefesinizi öksürmeden veya rahatsızlık hissetmeden 10 saniye veya daha fazla tutabilmek, koronavirüs hastalığından veya başka herhangi bir akciğer hastalığından arınmış olduğunuz anlamına gelmez.

Kovid-19’un en yaygın semptomları kuru öksürük, yorgunluk ve ateştir. Kovid-19 hastalığına sahip olup olmadığınızı doğrulamanın en iyi yolu bir laboratuvar testidir. Tehlikeli bile olabilecek bu nefes egzersiziyle bunu doğrulayamazsınız.

Alkol içmek sizi Kovid-19’a karşı korumaz ve tehlikeli olabilir.

Sık veya aşırı alkol tüketimi sağlık sorunları riskinizi artırabilir.

Kovid-19 virüsü sıcak ve nemli iklime sahip bölgelerde bulaşabilir.

Aft adı verilen ağız yaraları dil, diş eti, yanak, boğaz, dudak ve damak gibi hassas bölgelerde meydana gelir. Solgun sarı renktedirler ve kırmızı halkayla çevrilidirler. Oldukça ağrılı olan bu yaralar kişinin yemek yemesine, bir şeyler içmesine, konuşmasına engel olabilmektedir. Bazen tükürük salgılarını bile kontrol edemeyeceğimiz kadar ağrılı olabilir. Bayanlarda daha sıklıkla rastlanan aftlar mikrop veya virüs sebebiyle oluşmadığı için bulaşıcı değildir ve antibiyotikler fayda sağlamaz. Ortalama bir hafta kadar ağızda kalır ve bazen biri iyileşirken diğeri yeniden çıkar. Bazen de aynı anda birkaç bölgede birden görülebilmektedir.

Aft oluşma sebepleri genellikle şunlardır:

Vitamin ve demir eksikliği

Demir ve vitamin eksikliği ve özellikle de B vitamininin eksikliği ağızdaki yaraları artırabilir.

Stres

Stres migren, yüksek tansiyon ve gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri arasında sayılır. Vücut direncini de düşürür ve aft oluşmasının da en önemli nedenlerinden biridir.

Fiziksel yaralanmalar

Yanlışlıkla yanağı veya dili ısırmak, sıcak yiyecek veya içecekl

Grip ve korona virüsleri, bulaşma yolları ve hastalık belirtileri açısından birbirine benzer. Ancak grip virüsünün öldürücülüğü Kovid-19 ile karşılaştırıldığında daha düşüktür. Bunun başlıca nedenleri gribe karşı oluşan bağışıklığımız, grip tedavisinde etkili antiviral ilaçların olması ve gripte akciğer tutulumunun daha az olmasıdır. Koronavirüse bağlı ölümde yaş ve eşlik eden diğer sağlık sorunları önemlidir. Örneğin, 80 yaşın üzerindeki hastalarda ölüm oranı yaklaşık yüzde 15 iken 6 yaşın altındaki çocuk hastalarda ölüm kaydedilmemiştir.

Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Sağlık Örgütü de koronavirüsü ‘pandemi’ olarak sınıflandırmıştır. Pandemi, bir kıta, hatta tüm dünya yüzeyi gibi çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara verilen genel addır.

Koronavirüs, hastaların hapşırması veya öksürmesiyle havaya saçtığı damlacıkları yakınındaki kişilerin solumasıyla veya damlacıkların düştüğü yüzeylere

Diş tedavilerinde anestezi uygulamaları genel anestezi ve sedasyon olarak iki farklı şekilde yapılmaktadır.

Genel anestezi

Ameliyathane şartlarında anestezi hekimlerince uygulanır. Hastanın anestezik maddeler verilerek işlem öncesi uyutulduğu, solunum cihazına bağlandığı durumdur. Bu süreçte hastalar hiçbir şey hatırlamaz, ağrı duymaz. Tam bir bilinçsizlik halidir.

Genel anesteziyle diş tedavisi;

Dişlerinizi fırçaladığınızda veya bir şey ısırdığınızda diş etleriniz kanıyorsa kesinlikle ihmal etmeyin! Diş eti kanamaları sadece ağız ve diş sağlığınız hakkında değil, genel sağlık durumunuz hakkında da bilgi verebilir. Örneğin gebelik durumları sırasında değişen hormonlar diş eti büyümelerine yol açabilir. Ayrıca diş etlerinde kanamalara ve hassasiyetlere sebep olabilir. Kullanılan kan sulandırıcı ilaçlar kanımızın pıhtılaşmasını güçleştirerek dişeti kanamalarını artırabilir. Bazı psikiyatrik ilaçlar da dişeti büyümesine sebep olarak dişeti iltihabı yapabilir.

En yaygın görünen diş eti kanaması sebebi diş eti iltihabıdır. Dişeti iltihabı ağız bakımının ihmali sonucu oluşan diş taşlarından olur. Bilinenin aksine diş taşları kendiliğinden oluşmaz veya vücut tarafından yapılmaz. Zamanla dişlerde meydana gelen bakteri plaklarının temizlenmemesi ve dişlerin doğru fırçalanmaması nedeniyle oluşur. Ağız bakımı eksikliğinden kaynaklanan dişeti iltihaplarının tedavisi kolaydır. Diş hekiminiz tarafından diş taşlarınız temizlenir. Siz de doğru ağız bakımını yapar ve diş hekimi kontrollerinize giderseniz

Birçok insan gün içerisinde iş yoğunluğu, büyük şehirlerdeki yorucu hayat gibi sebeplerle strese maruz kalıyor. Psikolojik ve genetik faktörler de eklenince, ülkemizde her üç kişiden birinde diş gıcırdatma tıptaki adıyla bruksizm görülüyor.

Stres sonucu kişi istem dışı gün içerisinde veya gece uyurken dişlerini sıkmaya veya gıcırdatmaya başlıyor. Özellikle uykudayken yapılan diş sıkmanın veya gıcırdatmanın devamında kişilerde dişlerinde hassasiyet, aşınma ve kırılma, çene ekleminde rahatsızlıklar, çene ve yüz kaslarında kronik yorgunluk hissi, baş ve boyun ağrısı, şakaklarda ağrı gibi belirtiler görülmektedir. Hatta bu problemler tedavisi yapılmadığı zaman ağız açmada kısıtlılığa, dişeti çekilmesine, eklem yapısında bozulmalara ve yüz şeklinde değişmeye yol açabiliyor.

Peki ne yapmalı?

Hastalar genellikle uykuda diş sıktıklarının farkında değildir. Hastalar çene kenarlarındaki ve şakaklarındaki kas ağrıları sebebiyle ya da uykuda diş gıcırdatma sesinden rahatsız olan yakınlarının onu uyarmasıyla diş hekimine danışır. Düzenli diş