Geçen hafta glikasyonun ne olduğundan ve glikasyon son ürünleri (AGEs - Advanced Glycation End Products) oluşumunun vücudumuzdaki hücrelerin işini bozduğundan, iltihaplanmayı ve paslanmayı tetikleyerek dokulara zarar verebildiğinden bahsetmiştik. Gelin bunu önlemek için neler yapabiliriz bir bakalım.
1. Kan şekeri kontrolü:
Kan şekerini normal aralıklarda tutmak için düzenli glisemik kontrol yapılmalıdır.
Diyabeti olan kişiler, ilaçlarını düzenli kullanmalı HbA1c hedeflerini takip etmelidir.
2. Sağlıklı beslenme:
Azaltılacaklar: Şeker, rafine karbonhidratlar, işlenmiş gıdalar ve kızartmalar gibi yüksek sıcaklıkta pişirilmiş yiyecekler.
Artırılacaklar: Lif açısından zengin gıdalar, sebzeler, meyveler, tam tahıllar, sağlıklı yağlar ve protein kaynakları. Antioksidanlar ve vitaminlerden zengin dengeli beslenme...
Düşük glisemik indeksli gıdalar: Kan şekerini hızlı yükseltmeyen gıdalar tercih edilmelidir.
3. Antioksidanlar:
C vitamini, E vitamini, resveratrol, alfa-lipoik asit gibi antioksidanlar, oksidatif stresi azaltarak glikasyonu yavaşlatabilir.
4. Egzersiz:
Düzenli fiziksel aktivite kan şekeri seviyelerini dengeler ve insülin duyarlılığını artırır.
5. Stresten kaçınma:
Kronik stres hormonların dengesini bozarak kan şekerini yükseltebilir. Meditasyon, yoga gibi tekniklerle stres kontrol altına alınmalıdır.
6. Sigara ve alkol:
Sigara ve aşırı alkol tüketimi bırakılmalıdır.
Tedavi ve yönetim yöntemleri
1. Diyabet tedavisi:
İnsülin, metformin gibi ilaçlarla kan şekeri kontrol altına alınır.
Kan şekeri düşürücü diyetler ve yaşam tarzı değişiklikleri uygulanır.
2. AGE önleyici ilaçlar:
Araştırmalar, AGEs oluşumunu önleyen ilaçlar üzerinde devam etmektedir. Örneğin, aminoguanidin gibi AGE inhibitörleri deneysel tedavilerdir.
3. Böbrek sağlığının korunması:
AGE birikimini azaltmak için böbrek fonksiyonlarının korunması önemlidir.
4. Glikasyon ürünlerini azaltıcı tedaviler:
Antioksidan tedaviler veya enzimatik süreçleri düzenleyici ilaçlar kullanılabilir.
Glikasyonun kontrol edilmesi, sadece diyabet yönetimi için değil, yaşlanma, damar sağlığı, böbrek fonksiyonları ve genel metabolik denge açısından da kritik öneme sahiptir. Sağlıklı yaşam tarzı seçimleri ve düzenli tıbbi kontroller, bu sürecin yavaşlatılmasına yardımcı olur ve komplikasyonların önlenmesini sağlar. Bu önlemlerin sayesinde glikasyonun ölçümlenebilir bir şekilde azalması için gereken minimum süre üç aydır.