Cem Kılıç

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) son raporunda, Türkiye işgücü piyasasındaki yapısal sorunların altını çizdi, diğer taraftan da başarının formülünü verdi.
Türkiye iş piyasasında, işgücünün önemli bir bölümü düşük verimlilik düzeyine sahip sektörlerde istihdam edilirken esnekliği sağlamaya yönelik kurumsal düzenlemeler yetersiz. Bu nedenle, Türkiye hâlâ OECD ülkeleri arasında en katı işgücü piyasalarından birine sahip.
Ayrıca, piyasada faaliyet gösteren firmalar itibariyle de çok parçalı bir yapı var.

Verimlilik uyarısı
OECD, araştırma notunda işgücü piyasasında olan biteni de özetliyor ve bazı konularda Türkiye’yi uyarıyor. Araştırmada ilk olarak Türkiye’de işgücünün beşte birinin hâlâ düşük verimlilik üreten tarım sektörü içinde yer aldığı; tarım dışı sektörlerde çalışanların büyük bölümünün ise yine düşük verimlilik düzeyine sahip firmalarda istihdam edildiği üzerinde duruluyor.

Apartman görevlileri ya da genel olarak bilinen adıyla “kapıcılar” çalışma yaşamı içerisinde özel olarak korunan gruplar arasında. Kapıcıların asgari ücret düzeyi gelir ve damga vergisinden muaf tutuluyor. Bu vergilerden muaf olmaları, asgari ücret alan bir çalışana göre daha yüksek ücret geliri elde etmelerine yol açıyor.
Örneğin, 1 Temmuz sonrasında asgari ücret alan bir kişinin eline 891.03 TL, bir apartmanda veya işyeri-sitede asgari ücretle çalışan bir kapıcının eline ise 963.40 TL geçmektedir.
Kapıcıların korunmasına ilişkin hususlar sadece asgari ücretle sınırlı değil. Özellikle kıdem tazminatı konusunda da avantajlılar. Kıdem tazminatı hesabı yapılırken, tüm çalışanlar için en son alınan brüt ücrete ek olarak düzenli yapılan ayni ve nakdi ödemeler de hesaba dahil edilir. Kapıcılar için de bu hesaplama geçerli olduğundan genellikle oturmakta oldukları evin kira bedeli de kıdem hesabına dahil edilir. Bu da daha yüksek kıdem tazminatı almalarına yol açmaktadır.

Evin rayiç kira bedeli...
Ülkemiz koşullarında birçok apartman veya sitede ev sahipleri kapıcıları için konut tahsisi yapmakta, ortak mülkiyet olan bu konutta kapıcıdan kira almamakta. Birçok ev sahibi

Bu sene Ramazan Bayramı tatili, haftanın ilk 3 gününe denk geliyor. 28 Haziran Pazartesi günü bayramın 1. günü kutlanacak. Bayram 28, 29 ve 30 Temmuz’u kapsıyor.
31 Temmuz ve 1 Ağustos da eklenebilse, haftasonlarıyla birlikte tatil 9 günü buluyor. Okurlarımızdan, “Geriye kalan 2 gün de tatil olur mu? İşverenimizden bu günleri de isteyebilir miyiz?” soruları geliyor.
Cevabını şöyle verelim... Ramazan ayını bitirmek üzereyiz. Bayrama 4 günlük bir süre kaldı. Bayram tatilini uzaktaki akrabaları ve yakınları ile birlikte geçirmek isteyen çalışanlar planlarını yaptılar ve önceden izinlerini ayarlayarak, yol hazırlıklarını tamamladılar.
Bayram sonrasında, pek çok çalışanın perşembe ve cuma günleri için yıllık izinlerini kullanarak tatili 9 güne çıkardıklarını ve uzaktaki akrabalarını ziyaret ederek onlarla daha uzun süre birlikte olacaklarını biliyoruz. Diğer yandan pek çok işyerinde işlerin sürmesi gerektiği için çalışanlar sadece 3 günlük resmi tatili kullanabilecekler ve perşembe günü işbaşı yapmak zorunda kalacaklar. Ancak işveren isterse bütün çalışanlarına 9 günlük bir tatil imkânı sunabilir. Bunun formülü basit... İş Kanunu, telafi çalışması ile bu duruma imkân

Türkiye yaklaşık 3 yıldır savaştan kaçan Suriyelilere ev sahipliği yapıyor. Suriyelilerden önemli bir bölümünün ilk etapta barınma merkezlerinde hayatlarına devam ettiğini gördük. Ancak bir süre sonra barınma merkezlerinden çıkarak şehirlerde kendilerine yaşam alanları bulmaya başladılar.
Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü’nün verilerine göre Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde 900 bine yakın Suriyeli yaşıyor. 219 bin civarında Suriyeli ise barınma merkezlerinde hayatlarını sürdürüyor. Toplamda 1.1 milyondan fazla Suriyelinin ülkemizde bulunduğunu görüyoruz.

Kamp dışında hayat zor
Kamplarda yaşayan Suriyeliler için pek çok faaliyet yürütülüyor. Sağlık hizmetlerinden, spor alanlarına, eğitim hizmetlerinden ibadethaneye kadar pek çok konuda mültecilere önemli hizmetler sunuluyor.
Geçici barınma merkezleri içerisinde en yüksek nüfus 25.530 Suriyelinin bulunduğu Şanlıurfa Akçakale’de. Akçakale’yi Kilis Elbeyli 23.730, yine Şanlıurfa Ceylanpınar 20.197 Suriyeli ile takip ediyor.

Çalışma yaşamında değişiklikler yapacak torba yasa tasarısı Meclis’te tatışılmaya başlandı. Tasarıda taşerondan gündelikçilerin sigortalılığına, tüp bebekte SGK’nın karşılayacağı deneme sayısının artırılmasından doğum borçlanmasında 3. çocuk hakkına kadar pek çok yeni düzenleme var. Bu düzenlemeler içerisinde kamuoyunun dikkatini en çok vergi ve prim borçlarına getirilen yeniden yapılandırma çekiyor. Nerdeyse Cumhuriyet tarihinin en büyük vergi ve prim düzenlemesinin geliyor olduğunu söyleyebiliriz.
Son yıllarda toplumun önemli bir kesiminde “yine af çıkıyor, o zaman niye borcumuzu zamanında ödüyoruz” duygusu oluştu. Neredeyse her 5 yılda bir vergi ve prim borçlarına ilişkin bir düzenleme yapılıyor. Böyle olunca da, borçlarını zamanında ödeyenlerin mağdur olması söz konusu. Borcunu zamanında ödeyerek nakit parasını buraya bağlayan bir işveren ile borcunu ödemeyen ve faizinden kurtularak taksitlendiren işveren arasında haksız rekabet ortaya çıkıyor.
Maliye’nin bu konuda yeni bir adım atarak borcunu zamanında ödeyenlere indirim ve kolaylıklar sağlayacak olması bu açıdan önemli.

Gelir testi yaptırmak
Prim borçlarının yeniden yapılandırılacağı ilk grup, gelir testi

Soru: Apartman altında yer alan işletmelerde yangın, patlama olayları sık sık yaşanıyor. En son Zeytinburnu olayı... Acaba iş güvenliği yasaları buna engel değil mi?
Cevap: Zeytinburnu’nda yaşanan son olayda, plastik gibi yanıcı ve tutuşması çok kolay olan bir malzemenin apartman altında üretildiği ve satıldığını, ambalajlama yapıldığını öğrendik. Plastik ve benzeri malzeme üretim ve satışına ilişkin işlerin yapıldığı işyerleri İş sağlığı ve Güvenliği Yasası’na göre çok tehlikeli işyeri sayılmaktadır. Bu işyerlerinin alması gereken çok sayıda önlem bulunmaktadır.
Çok tehlikeli işyerleri, iş sağlığı ve güvenliği açısından farklı bir muameleye tabidirler. Bu işyerlerinde, daha uzun sürelerle iş güvenliği uzmanı çalıştırılmakta, mesleki eğitim almayan personel çalıştırılamamaktadır. Anlaşılan o ki, elde edilen bilgi ve haberlere göre, kazanın yaşandığı iş yerinde bu yükümlülüklerin hiç biri yerine getirilmemiş.
Diğer yandan, meskenlerle işyerlerinin belirli bir mesafede olması konusu, ‘İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte’ yer almaktadır. Oysa ki işyerlerinin meskenlere yakınlığı konusunda İş Sağlığı ve Güvenliği Yasasında madde olması gerekirdi. Bu

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 2013 yılı faaliyet raporunu yayımladı. Raporda dikkati çeken en önemli husus, çocuk hizmetleri ve çocuk refahının artırılması için yürütülen faaliyetlere hız verilmiş olması.
Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 2013 yılı kesinleşmiş rakamlarına göre, Bakanlık içerisinde Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nden sonra en çok para harcayan ve bu kapsamda hizmetlerini genişleten birim olmuş. Genel Müdürlük, Bakanlık bütçesi dışında Maliye Bakanlığı tarafından kendisine tahsis edilen bütçeden de harcamalar yaparak çocukların hayatını daha yaşanabilir kılmaya çalışıyor.

Ne kadar aylık ödeniyor?

Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, yoksulluk nedeniyle çocuklarına yeterli desteği sağlayamayan ailelere, aileyi bir arada tutmak amacıyla nakit yardım yapıyor. Bu program kapsamında yoksul ailelere yapılan yardımlar çocukların eğitim durumlarına göre değişiyor. Çocuğun devam ettiği eğitim düzeyi yükseldikçe aileye yapılan sosyal yardımın miktarı da artıyor. Diğer yandan çocukların okula gönderilmesini teşvik etmek amacıyla eğitime devam eden çocuklar için ailelere daha yüksek miktarda sosyal yardım yapılıyor.
Örneğin ortaöğretim seviyesinde

Eve gelen temizlikçilerin sigortalanmasıyla ilgili düzenlemenin Torba Yasada yer bulmasının ardından Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) gündelikçilerin sigortalanması konusunda yol haritasını belirledi. Yeni düzenleme 2015’te başlayacak.
Yasanın bu ay sonunda Meclis’ten geçmesi bekleniyor. Ev sahiplerinin büyük bölümü maliyetine rağmen evlerine gelen çalışanları sigortaya bildirmek istiyorlar. Ancak mevcut koşullarda sigortalılık işlemlerini başlatmak ve devam ettirmek özellikle çoğu yaşlı ev sahipleri için neredeyse imkansız. Firmalar bile sigorta işlemlerini yaparken zorlanırken, daha önce bu işlemleri hiç yapmamış ev sahiplerinin sigorta işlemlerini yapması çok zor.

10 günden az çalışana kupon
Son bir kaç ayda SGK 3 bin ev sahibine para cezası kesti. 3 büyük kentte 15 milyon TL’ye yakın idari para cezası uygulandı. Dolayısıyla eve temizliğe veya bakıma gelen kişilerin sigortalanması meselesi çok büyüdü ve ev sahiplerini tedirgin etmeye başladı. Ev sahiplerini tedirgin eden bir başka konu da, gündelikçilerin karşılaşabileceği iş kazası riski. Ev sahipleri oldukça herhangi bir kaza olursa ne yaparız diye çok korkuyorlar. Çözümün bir an önce devreye sokulması önemli.
SGK’nı