Cem Kılıç

Kıdem tazminatı tavan tutarı, normal şartlarda, yılbaşında ve Temmuz ayı başında olmak üzere, yılda iki defa değişmektedir. Ancak bu yıl Eylül ayından itibaren geçerli olmak üzere yayımlanan bir kararname ile kıdem tazminatı tavanı ikinci kez yükseldi. Kararname ile en yüksek devlet memurunun emeklilik ikramiyesinde dikkate alınan emeklilik keseneği ve kurum karşılığı oranını %200’den %215’e çıkarıldı. Kamu personelinin maaşlarının hesabında dikkate alınan kurum karşılık oranlarının değişmesi, kıdem tazminatı tavanı tutarını da değiştirdi.

Kıdem tazminatı tavanı neye göre belirleniyor?

İlgili kanuna göre, iş sözleşmeleri yasal koşullarla sona eren işçilere ödenecek kıdem tazminatının bir yıllık miktarı, en yüksek devlet memuru olan Başbakanlık Müsteşarına ödenen bir yıllık emeklilik ikramiyesi tutarı ile sınırlandırılmıştır.

Bu nedenle, memur maaş katsayısına bağlı olarak kıdem tazminatı tavan tutarına ilişkin oranlar sürekli değişmektedir. Kıdem tazminatı tavan hesabında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi memurlar arasında en yüksek devlet memuru olan Başbakanlık Müsteşarına uygulanan 8000 ek gösterge esas alınmaktadır.

27.08.2015’de Resmi Gazete’de yayımlanan 2015/8047

Türkiye 2012 yılının başında Genel Sağlık Sigortası uygulamasına geçti. Böylece sigortalıların yanı sıra hiçbir sosyal güvencesi olmayan işsiz, kayıtdışı çalışan ve sosyal güvencesi olmayanlar sağlık yardımı kapsamına alındı. Yeşil kart uygulaması kalktı. Bu işin faturasının da, geliri belirli düzeylerde bulunanlardan kademeli prim kesilmesiyle karşılanacağı hesaplandı. Bunun için de ‘gelir testi’ uygulamaya konuldu. Aile içinde kişi başına düşen gelir, yapılacak testte eğer asgari ücretin üçte birinin altında çıkarsa, ücretsiz sağlık imkânı verildi. Eğer gelir asgari ücretin üçte birinden fazla çıkarsa prim ödenmesi şartı getirildi.

Ancak ardından birçok sorun çıktı. Kim nasıl test yaptıracağını, nasıl para yatıracağını bilemedi. Borçlu sayısı ile birlikte borçlar da birikti.

5.3 milyon borçlu

Sonunda hükümet geçen eylülde borcu bulunanlara borçlarını taksitle ödeme fırsatı tanıyan yasayı çıkardı. Ne var ki, getirilen bu yapılandırmaya rağmen genel sağlık sigortası prim borcunu ödemeyenlerin sayısı halen çok yüksek.

Bir yılda yapılandırmadan yararlananların sayısı 304 bin kişi. Gelir testi için müracaat eden 400 bin kişiyi de eklediğimizde 704 bin vatandaşın yapılandırmaya müracaat

Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik hükümleri uyarınca 80 desibelin üzerinde gürültüye maruz kalınan işler, “gürültülü işler” olarak ifade ediliyor. Bu kapsamda, işyerindeki gürültü seviyesinin, işin niteliği uyarınca günlük veya haftalık olarak dozimetrik ölçümle belirlenmesi gerekiyor. Haftalık veya günlük gürültü maruziyet değeri 85db’in üzerinde olan işlerin yapıldığı işyerlerinde, çalışanlar için yılda bir kez işitme testi yapılması zorunluluğu söz konusu.

Kimlere zorunlu?

İşyerinde ölçülen günlük veya haftalık gürültü maruziyet değerinin 80db’in üzerinde olması halinde, çalışanlara kişisel koruyucu donanımların verilmesi, 85db’in üzerinde olması durumundaysa kişisel koruyucu donanımların verilmesi ve kullanılmasının sağlanması zorunlu.

Eğer işyerinde 85db’in üzerinde ses ölçümü yapılmışsa, bu durumda çalışanların yılda bir kez işitme testine tabi tutulması ve bunun sonuçlarının, işçinin özlük dosyasında saklanması zorunluluğu bulunuyor. Bununla birlikte, 85db’in üzerindeki işlerde çalışanların günlük 7.5 saatten fazla çalıştırılmaması gerekiyor.

Gürültü ölçümünün, bu kapsamdaki işyerindeki çalışmalar için ayrı ayrı yapılması ve gürültü

Memur olmadan önce sigortalı olarak çalışmış kişilerin, sigortalı çalıştıkları sürelerin dikkate alınıp alınmadığı sıkça sorulur. Bunun cevabı, kişilerin memur olduğu tarihe ve daha önceki çalışmalarının niteliğine göre değişmekte. Genel açıdan bakacak olursak, bu sürelerinin değerlendirmesi üç noktada önemlidir...

Memuriyet öncesine ikramiye ödenir mi?

Memur olmadan önce sigortalı olarak çalışmış kişiler, memurluktan emekli olduklarında, bu süreler için ikramiye alamazlar. Yalnızca memur olarak geçirdikleri sürelerin karşılığında emekli ikramiyesine hak kazanırlar. Bununla birlikte memur olmadan önce bir kamu kurumunda işçi olarak çalışılmışsa, bazı şartlar dahilinde bu süreler için de emekli ikramiyesi ödenmesi mümkün. Ancak bunun için de özel şartlar aranabilmektedir.

Memuriyet öncesi dönem, maaş ve emekli aylığını artırır mı?

Memur olmadan önce sigortalı çalışmanın önemli olduğu ikinci nokta, bu çalışmaların, memur maaşlarında artışa neden olan kademe ve derecelere etkisidir. Memuriyet öncesi sigortalı çalışmış kişilerin, bu çalışmaları, maaşlarını değiştirmez ancak emekli aylıklarını yükseltir.

Maaş artış halleri

Teknik memur statüsündeki memurların, teknik hizmetlerde belirli

Emekliliğe ilişkin çokça sorulan sorulardan biri, sağlığını yitirenlerin erken emekli olup olamayacağı konusunda. Sosyal güvenlik mevzuatımız kimlerin sağlık sorunları sebebiyle erken emekli olabileceklerini düzenliyor. Bu çerçevede, iki emeklilik kavramı öne çıkar. Bunlardan ilki “malulen emeklilik”, diğeri de “engelli hakkıyla emeklilik.”

Malulen emekli olabilmek için gerekli ilk ve en önemli şart, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğuna dair sağlık kurulu raporudur. Bu raporun alınabilmesi için kişilerin ilk olarak bulundukları il veya ilçedeki SGK merkezlerine başvurmaları ve yetkili hastanelere sevk edilmeleri gerekir.

Kişiler doğrudan hastaneye başvurarak rapor almak yerine SGK’ya başvurarak sevklerini gerçekleştirmelidir. Sevkin SGK üzerinden yapılmasının nedeni, yalnızca sağlık kurulu raporunun malullük aylığı almak için yeterli olmamasıdır. Kişi, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğunu belgelese bile en az 1.800 gün prim ödemesi yoksa veya prim ödemesini borçlanma ile 1.800 güne tamamlayamıyorsa malullük aylığı alamaz. Yani, malul sayılmak, malullük aylığı almaya yetmez. Ancak kişinin çalışma gücünde en az yüzde 60 kaybın olması, bu kişinin engellilik oranının

Soru: Nijerya’da bir Türk müteahhitlik firmasında işçi olarak çalışıyorum. Askerliğimi erteleme imkânım var mı?

Cevap: Yurtdışında işçi olarak çalışan kişiler belirli şartlara sahiplerse askerliklerini erteleyebilirler. Konuyla ilgili yönetmelik uyarınca 38 yaş ve öncesinde olan kişiler, yurtdışında işçi olarak çalıştıklarını belgelemeleri ve hapis cezası nedeniyle adli makamlar tarafından aranmamak koşuluyla askerliklerini erteleyebilirler.
İşveren olsa da
Askerlik ertelemesi için kişinin yalnızca işçi statüsünde çalışıyor olması gerekmiyor. İşveren olarak kendi dükkanını işleten veya kendi nam ve hesabına çalışan kişiler de askerlik ertelemesi hakkından yararlanabilir. Diğer yandan bütün bu durumların belgelendirilmesi şarttır. Bu nedenle yurtdışında çalışan kişilerin durumlarını gösteren belgeleri hassasiyetle saklamaları çok önemlidir.

Gemi adamları dahil

Bodrum’un karşısında yer alan Kos adası (İstanköy) Suriyeli göçmenlerle dolup taşıyor. Bodrum’dan bindikleri botlarla Kos’a gelen mültecilere, tatil yapan Türkler sahip çıkıyor. Tatilci Türkler, marketlerden aldıkları su ve meyveleri mültecilere dağıtıyor

KOS
Birleşmiş Milletler’e göre Suriye’deki iç savaş nedeniyle dünya, II. Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük göçmen hareketiyle karşı karşıya. Mülteciler Yüksek Komiserliği verilerine göre, Mart 2011’de iç savaşın patlak vermesinden bu yana 9 milyon Suriyeli evini terk etmek zorunda kalmış. Ürdün, Lübnan, Irak ve Türkiye’den sonra mülteciler, özellikle Yunanistan üzerinden Avrupa kapılarını zorluyor. 3 milyon Suriyeli’nin Ürdün, Lübnan, Irak ve Türkiye’ye sığındığı; 6.5 milyon Suriyeli’nin ise ülke içinde yer değiştirdiği tahmin ediliyor. Avrupa’ya göç eden Suriyeli sayısı 100 binleri geçerken, sadece 33 bini Avrupa’dan yerleşim sözü alabilmiş durumda. Bu yerleşimin büyük çoğunluğu da (yüzde 85) Almanya tarafından verilmiş.
Korkunç koşullar
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yapılan araştırmaya göre, Suriyeli mültecilerin sığındıkları ülkelerde karşı karşıya kaldıkları koşullar endişe verici. Araştırma

Memurların hizmet birleştirilmesi işlemi için ellerini çabuk tutmaları gerekiyor. Hizmet birleştirmesi için emekli olacağı tarihi bekleyen düşük emekli aylığı alabilir.

Memuriyete başlamadan önce veya memuriyet arasında 4/a’lı veya 4/b’li olarak geçen sigortalılık sürelerinin birleştirilmesi işlemine hizmet birleştirmesi denir. Bu işlemin memurun hizmet verdiği kamu idarelerince yapılması gerekir.

İlk kez 1 Ekim 2008 öncesinde memuriyete başlayan kişiler diğer statülerde geçen sürelerini ne kadar erken birleştirirlerse o kadar iyi. Çünkü bu süreler emekliliğe esas aylıkların tespit edilmesinde değerlendiriliyor. Bu işlemin emeklilik aşamasında yapılması halinde, kamu idarelerinde eski ve yeni emeklilik keseneğine esas aylık intibaklar arasında farkı hesaplayacak program veya geriye dönük olarak memur maaş gösterge ve katsayı tablolarının bulunmaması nedeniyle farklar hesaplanamamakta ve bu durum memurların daha düşük derece ve kademeden emekli aylığı almasına neden olmaktadır.

Yani memurun, memur olmadan önceki hizmeti emekli aylığını artırabilecek nitelikteki bir hizmet olsa bile hizmet birleştirmesi emeklilikten önce yapılmazsa emeklilik aşamasında bu hizmetin birleştirilmesi