Cem Kılıç

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), G20 Zirvesi’nin hemen ardından, ‘Temel İşgücü Piyasası Göstergeleri’ (KILM) başlıklı çalışmasının 9’uncu sürümünü yayınladı. Araştırmaya göre, işgücünün eğitim düzeyinde dünya genelinde bir iyileşme söz konusu. Bu anlamda işgücü her geçen gün daha eğitimli hale geliyor. Ancak yükseköğrenime katılım düzeyinin artması, küresel düzeyde düşük işsizliğe giden yolu açmıyor. Yani, daha fazla kişi üniversiteye gidiyor ancak bu durum, söz konusu kişilerin ‘daha az işsiz kalması’ anlamına gelmiyor.

Veriler, araştırma kapsamındaki 64 ülkede son 15 yılda üniversite mezunu işgücü oranında artış kaydedildiğini ortaya koyuyor. Bu açıdan, en büyük artış Kanada, Lüksemburg ve Rusya’da gerçeklemiş. İstatistikler, ilköğrenim veya daha düşük eğitim düzeyine sahip olanların oranında bir düşüş olduğunu da gösteriyor.

Genel olarak daha yüksek eğitime sahip bireylerin işgücü piyasasında daha yüksek kazanç ve daha iyi çalışma koşullarına sahip olacakları düşünüldüğünden, ILO yetkilileri artan eğitime katılımın, söz konusu kişiler için pozitif yönde bir gelişme olduğunun altını çiziyor.

Bazı sonuçlar teorik öngörüleri yeniden sorgulamamıza yol açıyor. Eğitim

SORU: Eşimin görevi nedeniyle bir yıl yurtdışına taşınmak zorundayız. 5 yıldır aynı şirkette çalışıyorum. Bunca süre emek verdiğim kariyerimden vazgeçmek istemiyorum. İşimden ayrılmadan bu süreyi nasıl atlatabilirim?

CEVAP: Bunun için işverenden ücretsiz izin talep etmeniz gerekir. Gerek işverenin ekonomik, gerekse çalışanın kişisel sebepleriyle ücretsiz izin uygulanabilir. Ücretsiz iznin uygulanma yöntemine ilişkin İş Kanunu’nda bir düzenleme bulunmuyor. Taraflar anlaşarak ücretsiz izin uygulayabiliyor. Ücretsiz izin döneminde çalışanın iş görme borcu, işverenin ise ücret ödeme borcu geçici süre ile askıya alınmaktadır.

Bu konuda iş sözleşmelerine ve/veya toplu iş sözleşmelerine konulacak hükümler hukuki dayanak sağlar. Taraflar bu sözleşmeyi onaylarsa, sınırları makul ve uygulama şartları belli olan ücretsiz izine tek taraflı olarak başvurabilir. Sözleşme olsa dahi, tarafların fesih hakkını kullandığı anlamına gelecek belirsiz süreli ücretsiz izinden kaçınılması gerekir.

Sözleşmelerde bu yönde bir hüküm yoksa, işveren ücretsiz izin uygulamasına başvurmak isterse, ücretsiz iznin çalışanların çalışma şartlarında esaslı değişiklik oluşturacak bir durum yaratması sebebiyle İş

İş kazası sonucu veya diğer nedenlerle çalışma gücünü önemli ölçüde kaybeden bir kişinin korunması çok önemli. Malullük aylığının bağlanmasındaki amaç, çalışamayacak duruma düşen bir sigortalının hayatını belirli bir standartta sürdürmesinin sağlanması. Ancak pek çok noktada bazı sorunlar söz konusuydu. SGK, çıkardığı genelge ve yönetmelikle sorunları çözdü.

Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin 1 Ekim 2008 sonrası çalıştığı her bir yıl 450 gün olarak değerlendiriliyor. Ayrıca çalıştığı her dört yılın karşılığı olarak emeklilik yaşından bir yıl indirim yapılıyor. Ancak bu noktada en önemli husus, çocuğun başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede engelli olduğunun tespiti. Malullük tespiti ile engellilik tespiti arasında önemli farklar bulunuyor. Malullülükte hastalığın çalışma gücünde kayıp yaratması şart. Ancak engellilikte bu durum geçerli değil. Dolayısıyla, çocuğun başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede engelli olması durumu engellilik yönetmeliği çerçevesinde düzenlenince daha çok kadının erken emeklilik hakkından yararlanması sağlanmış oldu. Geçmişte bu haktan yararlanamayan kadın sigortalıların başvurularını yenilemesi

Global gayrisafi milli hasılanın yüzde 85’ini, global ticaretin yüzde 80’ini ve dünya nüfusunun 3’te 2’sini oluşturan üye ülkelerin temsilcilerinin katılımıyla devletlerarası ekonomik işbirliğinin en önemli forumu olan G20 için toplantılar başladı. G20 içerisindeki açılım grupları Antalya’da kendi aralarında toplanarak, mevcut sorunlarını masaya yatırıyorlar. İş dünyasını B20, sivil toplumu C20, kadınları W20, gençleri Y20 ve son olarak işçileri ve sendikaları ise L20 temsil ediyor.

Daha fazla istihdam

Bu dönem, L20 ev sahipliğini Türk - İş yapıyor. Türk-İş Başkanı ve Başkan yardımcıları son bir yıldır L20 toplantısı için hazırlık yapıyorlardı. Şubat 2015’te Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu ve OECD Sendikalar İstişare Kurulu ile beraber başlattıkları çalışmalarını, G20 Maliye Bakanları toplantısıyla sürdürüp, son olarak geçtiğimiz eylül ayında toplanan Çalışma Bakanları toplantısıyla sonlandırdılar ve L20’yi beklemeye başladılar. Bu yapılan çalışmalar neticesinde L20 üyelerinin hükümetlerden talepleri listelendi.

Türk- İş Başkanı Ergün Atalay ve ekibi, L20 için iyi bir hazırlık yapmış. Türk- İş, Türkiye’deki diğer sendikal örgütlerle yaptığı görüşmeler çerçevesinde bu dönem

Asgari ücretin ocak ayında 1300 TL olacak olması çalışanları sevindirdi. Ancak işveren cephesi maliyet artışı nedeniyle endişeli. Diğer yandan, maliyetlerin artacak olması ‘işten çıkarmalar başlar mı?’ sorusunu da akla getirdi. Hükümet asgari ücretin 1300 TL olması vaadinden geri adım atmayacağını ifade etti. Fakat işverenlerin beklentilerinin karşılanması konusunda ne yapılabilir sorusu hâlâ cevaplanabilmiş değil.

Kaş yapalım derken

Asgari ücretin 1300 TL olacak olması çok önemli bir seçim vaadiydi. Çalışanların refah düzeyinin artması bir gereklilik. Ancak işgücü piyasası gibi hassas dengeler üzerinde hareket eden bir piyasada bu tip artışlar beklenmedik bazı sonuçlar yaratabilir. İşverenlerin maliyet artışı sonrası daha az işçiyle mevcut işleri yürütmek üzerine yeni planlamaları olabilir. Bunun önüne geçmek adına bir an önce işverenlerin endişelerini giderecek düzenlemeler yapılmalı.

Planlamalar yapılıyor

Yılsonu yaklaşırken yeni yılın planlamalarını yapmaya başlayan işverenler için bu konudaki hesaplamalar da çok kritik. Bu dönemde bir düzenleme hayata geçirilirse önümüzdeki yılın planlamalarına ve maliyet hesaplarına bu noktalar dahil edilebilir. Alt işveren statüsündeki pek

Dünya Bankası, her yıl firmalar açısından iş yapma kolaylığını gösteren “Doing Business 2016” Raporu’nu geçtiğimiz günlerde açıkladı. 189 ülkenin yer aldığı İş Yapma Kolaylığı sıralamasının ilk beşinde Singapur, Yeni Zelanda, Danimarka, Güney Kore ve Hong Kong var. Dünyada iş yapmanın en zor olduğu ülkeler ise Eritre ve Libya. Türkiye, listenin 55. sırasında yer alıyor.

Rapora göre, gelişmekte olan 85 ülke geçen yıl 169 iş reformu uygulamış. Yüksek gelir düzeyine sahip ülkeler tarafından uygulamaya konulan 62 iş reformu daha ilave edildiğinde, geçtiğimiz yıl dünya genelinde 122 ülke itibarıyla uygulanan toplam reform sayısının 231’e ulaştığı görülüyor.

20 günde işini kur

İşgücü piyasasına yönelik düzenlemeler alanında iş kalitesini içeren 12 gösterge, İş Yapma Kolaylığı Raporu’nda ilk kez ele alınmış. Söz konusu göstergelerden bazıları, eşit işe eşit ücret yasasının zorunlu olup olmadığı, işe alımlarda cinsiyete dayalı ayrımcılık uygulanıp uygulanmadığı, ücretli ve/veya ücretsiz analık izinlerinin yasada yer alıp yer almadığı, işçiye maliyet yüklemeyen işbaşında eğitimin varlığı, bir yıllık kıdemi olan işçi için işsizlik korumasının bulunup bulunmadığı, çalışanların haklarının

Seçim sonrası özellikle ekonomi çevrelerinde istikrarın devam edecek olması dolayısıyla bir rahatlama oldu. Seçim öncesi vaatlerin yoğunlaştığı çalışma hayatı ve sosyal güvenlik sistemi açısından da istikrar gerekiyor. İşçi- işveren - devlet üçgeninde çözüm bekleyen noktaların üzerinde çalışılması şart.

Asgari ücret meselesi

Asgari ücretin Ocak 2016’dan itibaren 1300 TL olması yönündeki seçim vaadinin yerine getirilebilmesi için Asgari Ücret Tespit Komisyonu’ndan bu yönde karar çıkması gerekiyor. Dolayısıyla, komisyondaki işveren temsilcilerinin de ikna edilmesi önemli. Diğer yandan, tehlike sınıfına dayalı olarak asgari ücretin farklılaştırılması çerçevesinde işverenlerin faaliyetlerinin sınıflandırılması ve farklı konularla ilgili görüşlerinin alınması süreçleri çok kritik.

Asgari ücretin ilgilendirdiği pek çok kesim var. Bunlardan en önemlisi işverenler. Üretim maliyetleri artacağından işverenler endişeli. Diğer yandan, pek çok prim teşvikinin genişletilmesi yönünde adım atıldı. Bu kapsamda, işverenlerin endişelerinin de karşılanması gerekiyor. Bunun yolu diyalog ve karşılıklı güvenden geçiyor.

Tecrübe çok önemli

Çalışma hayatının kritik konularının çözümünde

Kamuda çalışan taşeron işçilerin kadrosu, seçim sonrasına kalmıştı. 6552 sayılı Torba Kanun sonrası kamuda taşeron çalıştıracak “yardımcı işler”i Bakanlar Kurulu belirleyecekti. Ancak seçim öncesi bu konuda adım atılmadı. Yalnızca elinde yargı kararı olan Karayolları işçileri kadrolarını aldı. Şimdi sırada diğerleri var...