Cem Kılıç

Soma faciasının ardından cuma günü Bartın’da yaşanan iş kazası bir kez daha yürek yaktı. Bu kez Türkiye’ye çalışmak için gelmiş bir Çinli işçi hayatını kaybetti. Böyle olunca da, akıllara bir soru daha geldi. Bartın’da özel bir maden ocağında Çinli işçinin ne işi var?
Bartın’daki Çinlilerin çoğu madende çalışıyor. Çinli yatırımcılar ülkelerinden çok sayıda işçiyi ülkemize getirmekte. Hatta bunlardan bir kısmı ülkelerinde ceza almış mahkûmlar. Cezalarının bir bölümünü ülkemizde çalışarak tamamlayabiliyorlar. Bu şekilde hem ülke ekonomisine dışarıdan döviz getirerek katkı sağlıyorlar, hem de cezalarını tamamlıyorlar. Fakat ne yazık ki, cuma günkü olay gösterdi ki, iş kazası Türk işçi, Çinli işçi ayrımı yapmıyor. Yaşanan olay ilk de değil. Geçtiğimiz yıl kasımda da benzer şekilde Zonguldak’ta bir madende Çinli bir işçi hayatını kaybetmişti.

Çin işçi gönderiyor
Çin yurtdışına işçi gönderilmesi konusunda Türkiye’nin de ciddi rakibi. Türk müteahhitlik sektörü, özellikle Ortadoğu’da ve Türki Cumhuriyetlerde çok büyük yatırımlar gerçekleştiriyor. Bunu yaparken de, pek çok işçiyi yurtdışında çalışmaya gönderiyor. İhracatımızın her yıl ortalama yüzde 20’si müteahhitlik

Çalışma Bakanı Faruk Çelik’in yaptığı açıklama ile dava ile taşerona verilmemesi gereken bir işte çalıştırıldığını ispat etmiş ve asıl işverenin işçisi olma hakkını elde etmiş işçilere Ekim ayında Meclis gündemine getirilecek yasa tasarısı ile kadro verilmesinin planlandığını ifade etti. Bu açıklama, yargı kararları ile taşerona verilemeyecek bir işte çalıştırıldığı tespit edilmiş 6.500 Karayolları işçisinin uzunca bir süredir beklediği müjdeli haber. Diğer yandan kamuda muvazaaya konu olmuş 80 bine yakın işçinin varlığından bahsediliyor. Ekim ayında bu 80 Bin kişi için kadro umudu yeniden canlanacak.

Karayollarında son durum
Muvazaa nedeniyle Karayolları’nda 6.500 işçi daha önce açtıkları davalar ile aslında karayolları işçisi olduklarını ispat etmişlerdi. Yol İş sendikasının gayretleriyle bu işçiler dava açarak, Karayolları Genel Müdürlüğü’nde kamu işçisinin yapması gereken işleri yaptıklarını ve bu nedenle de muvazaa durumunun söz konusu olduğunu ispatlamışlardı. Ancak 2011’den bu yana kadrolar verilmedi. Torba yasa ile kamuda bundan sonra taşeron kullanımı ile ilgili önemli adımlar atıldı. Fakat geçmişte yapılan hataların bedellerinin de ödenmesi gerekiyor. Yargı

Torba yasa, taşeron işçiler konusunda pek çok yeni hüküm öngörüyor. Kamuda çalışan taşeron işçilerine bazı yeni haklar getirildi. Ancak özel sektörde birçok işyerinde çalışan taşeronlar için değişen bir şey yok. İş kazalarının pek çoğunun taşeron işçilerinin ölümü ile sonuçlanması ve diğer yandan neredeyse bütün işyerlerinde taşeron işçilerinin çok daha ağır şartlarda çalışmasına neden olan mevcut düzen aynen devam edecek.
Kamuda yardımcı işlerin taşerona verilmesi için kamu kurumlarında hem yeterli sayıda ve nitelikte personel olmaması, hem de taşerona verilecek işin yardımcı işler listesinde olması şartı aranacak.

Liste oluşturulacak
Bakanlar Kurulu kararıyla taşerona verilebilecek yardımcı işler listesi hazırlanacak. Listedeki işler dışındaki işlerde taşeron çalıştırılamayacak. Liste dışında kalan işlerde kamuda şu an taşeron olarak çalıştırılan işçilerin akıbeti ne olacak sorusu ortaya çıkacaktır. Daha önce de bu köşeden ifade ettiğimiz üzere bu durumdaki taşeron işçilerinin kadroya geçirilmesi yerinde olacaktır. Aksi halde, taşeron işçi sorununu çözelim derken yeni mağduriyetler ortaya çıkabilir.
İhale öncesi onay şartı

Gündelikçilerin sigortalılık konusunu torba yasa çözdü. Evine temizlikçi alan ev sahibi, ödemeyi kuponlarla yapacak. Kupon paraya çevrilirken SGK yalnızca yüzde 2 iş kazası ve meslek hastalığı primi kesecek

Torba yasada sosyal güvenlik alanında çok önemli yeni haklar var. Özellikle doğum borçlanması hakkının 3’e çıkarılması ve tüp bebekte SGK tarafından 3’üncü denemenin de karşılanması pek çok aileyi ilgilendiriyor. Mavi kartlılara getirilen borçlanma hakkı da yurtdışında yaşayanların yüzünü güldürecek.
Torba yasa, gündelikçilerin sigortalılık konusuna da el attı. Bu gelişme, gündelikçilik yapan ve gündelikçi hizmeti alan çok sayıda insanı ilgilendiriyor.
SGK, hazırlıklarını tamamlayarak gerekli işlemler için ilgili genelgeyi yayımlayacak. Yasaya göre, evine haftada bir gün temizlikçi alan ev sahibi, asgari ücretin saatlik tutarına göre hazırlanmış kuponlardan alarak temizliğe gelen kişiye çalıştığı saat kadar kuponu verecek.
SGK ev sahibine gitmeyecek

Çalışma hayatında pek çok değişiklik öngören torba yasa Meclis’ten geçti. Borçlar için başvuru maratonu başlayacak. Torba yasada taşeron işçiden gündelikçilere, tüp bebekten, doğum borçlanmasına kadar pek çok düzenleme var. Vergi ve prim borçlarına getirilen yeniden yapılandırma da yasada yer aldı. Biz de üç günlük yazı dizimiz boyunca yeni düzenlemelerin neler olduğunu ve hangi konularda değişiklik öngördüğünü açıklıyor olacağız.

Bağ-Kur’lunun cezası siliniyor

Sigortalılık işlemlerini kendileri yürüten Bağ-Kur’lularla ilgili yasada önemli değişiklik var. Kendi hesabına tarımsal faaliyette bulunanlar dışındaki bütün Bağ-Kur’lular için geçmişe dönük olarak işyerini bildirmeme ve sigortalı bildirimi yapmama nedeniyle kesilen bütün idari para cezaları torba yasa ile siliniyor. Ancak bunun için bu kişilerin yasa çıktıktan sonra 3 ay içinde gerekli bildirimleri SGK’ya yapmaları gerekiyor. Dolayısıyla kendi hesabına çalışan kişilerden zamanında SGK’ya gerekli bildirimleri yapmadığı için idari para cezası ile karşılaşanların borçları bu bildirimleri tasarı yasalaştıktan sonra yapmaları halinde silinmiş olacak.

İptal edilen ‘sigortalar’

ABD’nin en önemli danışmanlık firmalarından Boston Consulting Group tarafından yayınlanan “Küresel İşgücü Krizi: Risk Altında 10 Trilyon Dolar” başlıklı çalışma, eğer önlem alınmazsa yakın gelecekte küresel işgücü piyasasında büyük bir kriz yaşanacağına dikkat çekiyor.
Yaşanan ekonomik krizlerin, mali piyasaları küresel düzeyde ciddi ölçüde sarstığı biliniyor. Ancak Boston Danışmanlık Grubu’na göre çok daha büyük bir kriz kapıda: İnsan sermayesi krizi.
Boston Danışmanlık Grubu’nun Türkiye’nin de içinde bulunduğu dünyanın önde gelen 25 ekonomisi için yaptığı tahminlere göre durum endişe verici.

10 trilyon $ riskli
2020 yılına kadar mevcut işlerin sayısını aşan işgücü miktarı ile başa çıkmaya çalışacak olan ekonomilerde, 2020 - 2030 döneminde ise bu kez istenen nitelikte insangücü bulunamayacak ve işgücü açıkları yaşanacak. Rapora göre, işgücü arz ve talebi arasındaki dengesizlikler yaklaşık 10 trilyon dolarlık bir kayba neden olabilir.
Ekonomilerin rekabet güçleri, sahip oldukları insan sermayesi ve bu insanların kalifiye olup olmadıklarına doğrudan bağlı. İşgücü arz - talep dengesizliği, ekonomik büyümeye çelme takmanın yanısıra sosyal ve politik istikrar için de

* Şantiyede katlar arasında insan ve yük taşıyan araç.

İsterseniz dünyanın en güzel yasalarını çıkarın, denetim layıkıyla yapılmazsa, yasa hiçbir şey ifade etmez. 10 emekçiyi bir inşaat kazasında kaybettik. İnşaat sektöründe çoğu iş ‘tehlikeli’ sınıfta. Bu tehlikeli sektörde uygulamalar olması gerektiği gibi mi? Bir bakalım...

7.5 SAATTE PAYDOS ÇOK?ÖNEMLİ: Mevzuatta hangi işlerde en fazla 7.5 saat çalışılacağı listelenir. Bu işlerde fazla mesai yapılamaz. Çimento yapımı gibi, inşaatı da ilgilendiren bazı işler listede yer alıyor. Ancak genel olarak ‘inşaat işyerleri’ listede yok!
Çok tehlikeli sayılan bu işyerlerinin de listeye dâhil edilmesi ve fazla mesainin kaldırılması gerekir.
Dikkatin azami ölçüde gerektiği bu sektörde fazla çalışma yapılması kazalara sebep oluyor. Son kazada iş müfettişlerinin incelemesi gereken ilk konu bu.

İŞÇİ ŞANTİYE DIŞINDA KALMALI: Çalışanların şantiye sahası içinde yer alan barakalarda kalmaları sebebiyle, çoğunlukla dinlenme süreleriyle çalışma süreleri birbirine karışıyor.

Hükümet programında yer alan ‘tamamlayıcı emeklilik’ uygulamaya konulursa çalışanlar ikinci kez emekliliğe hak kazanabilecek ve dolayısıyla iki emekli aylığı birden alabilecek

62. Hükümet programı açıklandı. Hükümet programının geneline bakıldığında ekonomik gelişmenin ve kalkınmanın yanında sosyal meselelere de önem verildiği görülüyor. Çalışanları yakından ilgilendiren ve bugüne kadar hayata geçirilemeyen “tamamlayıcı emeklilik” sistemi de hükümet programında yer aldı. Peki, nedir bu tamamlayıcı emeklilik?
Tamamlayıcı emeklilik, zorunlu nitelikteki emeklilik sistemini destekleyici bir sistem. Aynı zamanda ikinci sütun emeklilik olarak da adlandırılıyor. Bu sistem sayesinde çalışanlar, ikinci bir emekliliğe hak kazanabiliyor ve dolayısıyla iki emekli aylığı birden alabiliyor.

Aylıklarda fark var
1 Ekim 2008 tarihi itibariyle, emekli aylıklarının hesaplanmasında yaşanan yöntem değişikliğiyle bugün bir emekli çalışırken kazandığı ücretin ortalama yüzde 60’ı kadar emekli aylığı alabiliyor. Tamamlayıcı emeklilik, aylıklarda yaşanan azalmanın etkilerini hafifletme amacında olan bir uygulama.