18.10.2021 - 10:07 | Son Güncellenme:
Emrah KIZIL- İhsan YILMAZ/ DHA
Mahalle muhtarı Kasım Turan, bu köprünün, 900 yıllık Malabadi'nin yanında kötü bir görüntü oluşturduğunu belirterek, "Bu köprü, Malabadi'nin çehresini bozmaktadır" dedi.
Silvan ilçesinde Batman Çayı üzerinde kurulu, UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi'ndeki Malabadi Köprüsü, Artuklular döneminde Timurtaş bin İlgazi bin Artuk tarafından 1147 yılında yaptırıldı.
7 metre genişliğinde ve 150 metre uzunluğundaki köprü, 40,86 metre açıklığındaki sivri ana kemeri ile dikkat çekiyor.
Malabadi, aynı zamanda dünyanın bugüne ulaşan en büyük kemer açıklığına sahip taş kemer köprüsü.
Dönem dönem yapılan onarımlarla bugüne ulaşan köprünün üzerinde insan, güneş ve arslan figürlü kabartmalar yer alıyor.
Zamanında kervanların kullandığı Malabadi Köprüsü'ndeki kemerin her iki yanında ve iç tarafında yolcuların kullanması için iki oda bulunuyor.
1950'li yıllarda araçların da geçiş yaptığı köprü, hasar görmemesi için trafiğe kapatıldı ve yanına başka köprü inşa edildi.
Malabadi Mahallesi’nde oturan vatandaşlar, yeni köprünün, 9 asırdır görkemini koruyan Malabadi köprüsü yanına kötü bir görüntü oluşturduğunu iddia ederek kaldırılmasını, araçların açılacak başka bir yoldan geçirilmesini talep etti.
Mahalle Muhtarı Kasım Turan, konu ile ilgili Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin bir proje hazırladığını ve bunun bitme aşamasında olduğunu belirterek, "İnşallah, güzel şeyler olacak. Park alanı 28 dönüme yakın bir yerdir."
"Malabadi'nin yanındaki köprüde de 1956 yılında araçların geçişine başlandı. Yalnız bu köprü, Malabadi'nin çehresini bozmaktadır. Buradan kaldırılırsa tarihi köprünün daha güzel görüneceğine inanıyorum" dedi.
Mahallede kafe işleten Recep Uysal da "Dünyanın en büyük taş kemerli köprüsüdür. Dünyada ilk paralı geçiş olan köprüdür. Bir sürü özelliği var. Avrupa'dan insanlar buraya geliyor. Çevre düzenlemesinin yapılmasını istiyoruz."
"Ayrıca yolun aşağıya verilmesini istiyoruz. Çünkü köprünün görüntüsünü bozuyor. Bu yol, yaklaşık 60 yıl önce yapılmış" diye konuştu.
UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi'nde bulunan Malabadi Köprüsü, insanlığın engelleri aşma çabalarının, mühendislik ve mimari birikimin somutlaştığı en mükemmel örneklerden biri olarak adeta zamana meydan okuyor.
Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde Batman Çayı üzerine kurulan ve Diyarbakır-Tebriz Kervan Yolu güzergahında bulunan anıtsal yapı, 40,86 metrelik sivri kemeri ile dünyanın en uzun taş kemere sahip köprü özelliğini taşıyor.
Kullanılan malzemelerin mühendislik bilgisi, taban yerleştirilmesi ve kemer genişliği hesaplanarak inşa edilen köprü, yaklaşık 9 asırdır kullanılmakta olan odaları ve üzerindeki figürleriyle ayakta duruyor.
Köprünün kemer açıklığının büyüklüğü, Evliya Çelebi’nin “Malabadi Köprüsü’nün altına Ayasofya’nın kubbesi girer” ifadelerinden de anlaşılabiliyor.