16.10.2021 - 10:33 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Rus savaş gemisi, Moskova-Pekin ortak tatbikatları sırasında gergin bir karşılaşma sırasında, 1 milyar dolarlık Amerikan gemisi USS Chafee'yi Japonya Denizi'ndeki sularından uzaklaştırdı. Rusya, ABD Donanması destroyerinin Japonya Denizi'ndeki karasularına izinsiz girme girişimi olduğunu söyledi.
Rusya savunma bakanlığı tarafından yayınlanan görüntülerde, denizaltı savar Amiral Tributs'un Vladivostok'un güneyindeki Büyük Körfez'deki ABD destroyeri USS Chafee ile yakınlaştığı anlar görülüyor. ABD Donanması ise Rus tarafından yapılan açıklamanın 'yanlış' olduğunu ve etkileşimin 'güvenli ve profesyonel' olduğunu ileri sürüyor.
Rusya savunma bakanlığı, Amiral Tributs'un milyar dolarlık USS Chafee'ye 'topçu ateşi tatbikatları nedeniyle seyrüsefere kapalı bir bölgede' olduğunu söyleyen bir uyarı gönderdiğini söyledi.
Rusya ve Çin bölgede ortak deniz tatbikatları yürütürken meydana gelen olay, Rus ve Batı savaş gemileri arasındaki yakın temasın sonuncusu. Rusya ve ABD arasındaki ilişkiler, Soğuk Savaş'tan bu yana en gergin noktasında.
Bakanlık, ABD destroyerinin rotasını değiştirmediğini ve bunun yerine güvertesinden bir helikopterin kalkışa hazırlandığını gösteren bayraklar kaldırdığını, yani rota ve hızı değiştiremediğini söyledi ve "Uluslararası seyrüsefer kuralları çerçevesinde hareket eden Amiral Tributs, davetsiz misafiri Rus karasularından çıkarmak için bir rota belirledi" ifadelerini kullandı.
USS Chafee, iki gemi arasındaki mesafe 65 yarddan daha az kaldığında rotasını değiştirdi. ABD Pasifik Filosunun sözcüsü Rus tarafıyla çelişen açıklamalarda bulundu. "Rusya Savunma Bakanlığı'nın iki donanma gemimiz arasındaki etkileşime ilişkin açıklaması yanlıştır" dedi.
Gemi helikopterleri, savaş uçakları, denizaltısavar savaş araçları... Pekin ve Moskova, Batı'da kurulan yeni ittifaklara karşı geri adım atmayacaklarnı gösterdi.
Çin'in 10 bin ton ağırlığındaki gelişmiş Tip 055 sınıfı büyük savaş gemisi ile ilk kez yabancı bir donanma ile bir tatbikata katılmasıyla, Çin ve Rusya Japonya Denizi'nde ortak bir deniz tatbikatı başlattı.
Bu tatbikat sadece iki tarafın yüksek düzeyde stratejik karşılıklı güvenini göstermekle kalmayacak, aynı zamanda Batılı ülkelerin Quad (Hindistan, Japonya, ABD Avustralya) ve AUKUS (İngiltere, Avustralya, ABD) gibi kurduğu yeni ittifaklara da gözdağı verecek.
Deniz Etkileşimi-2021 deniz askeri tatbikatı, Perşembe günü Rusya'nın Japonya Denizi'ndeki Büyük Körfez yakınlarındaki sularda, Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun (PLA) Tip 055 büyük muhrip Nanchang, Tip 052D muhrip Kunming de dahil olmak üzere gelişmiş savaş gemilerini göndermesiyle başladı.
GERÇEK ZAMANLI ATIŞLAR YAPILIYORÇin, Tip 054A Binzhou ve Liuzhou fırkateynleri ve Tip 903A tedarik gemisi Dongpinghu'nun yanı sıra Doğu, Güney ve Kuzey Cephe Komutanlıklarından sabit kanatlı denizaltısavar savaş uçakları ve gemi helikopterleri gönderirken, Rusya ise büyük denizaltısavar gemileri, fırkateynler ve uçaklar ile katıldı.
Tatbikat sırasında Çin ve Rus donanmaları, deniz mayınlarına karşı önlemler, hava savunması, deniz hedeflerine gerçek zamanlı atış ve ortak manevra tatbikatı yapacak.
PLA Deniz Askeri Araştırmaları Araştırma Enstitüsü'nden Zhang Junshe, ortak tatbikatın amacının, iki donanmanın dostane, pragmatik işbirliğini ve savaşma yeteneklerini geliştirmesi ve deniz güvenliği tehditleriyle ortaklaşa mücadele etmesi olduğunu söyledi.
Çin gemileri prova yapmadı ve tatbikata doğrudan başladı. Bu kararla birlikte, ülkenin savaşa daha kolay hazırlanması ve deniz çıkarlarını koruma yeteneklerinin artması hedefleniyor. Çin'in 10 bin ton sınıfı büyük muhribi, yurtdışındaki bir tatbikatta ilk kez yer aldı.
Zhang, tatbikat sırasında Tip 055 büyük muhribinin filodaki komuta gemisi olacağını ve uzun menzilli tespit, erken uyarı ve istihbarat entegrasyonu gibi olağanüstü kapsamlı yeteneklerini sergileyeceğini söyledi. Bu aynı zamanda 2021'de Tip 055'in Japonya Denizi'ne üçüncü girişi. İlki Mart ayında, ikincisi ise Ağustos ayındaydı.
Çin dergisi Shipborne Weapons'ın genel yayın yönetmeni Shi Hong, Perşembe günü Global Times'a verdiği demeçte, "PLA'nın bölgedeki uzak deniz eğitiminin, Çin'in artan gücünden giderek daha fazla emin olmasının sonucunda, rutin hale geldiğini" kaydetti.
Ağustos ayında Çin-Rusya Zapad/Interaction-2021 ortak tatbikatına ilk kez katılan J-20 hayalet savaş uçağı gibi, Tip 055 de PLA'nın en güçlü savaş araçlarından biri. Çinli askeri uzman ve TV yorumcusu Song Zhongping Perşembe günü Global Times'a verdiği demeçte, "Bu tatbikat iki ülke arasındaki yeni bir askeri karşılıklı güveni gösteriyor" diye konuştu.
Deniz Etkileşimi-2021 tatbikatı, ABD, Hindistan, Avustralya ve Japonya'nın Bengal Körfezi'nde Malabar deniz tatbikatı düzenlediği bir zamanda geliyor. Song, Batı ülkelelerinin oluşturduğu Quad ve AUKUS gibi yeni bölgesel güvenlik güçlerinin, hem Çin hem de Rusya için ciddi tehditler olduğunu ve iki ülke arasındaki ortak tatbikatın bölgesel barış ve istikrara katkıda bulunacağını söyledi.
Hindistan, Japonya, ABD ve Avustralya'dan gelen deniz kuvvetleri, Malabar 2021'in ikinci aşamasına başladı. ABD Donanması tarafından ev sahipliği yapılan ve Bengal Körfezi'nde yürütülen Malabar 2021, iki aşamada gerçekleştiriliyor.
Hint Okyanusu'nun kuzeydoğusundaki Bengal Körfezi'ndeki ortak tatbikat yarına kadar sürecek. Malabar, Çin'in, Hint-Pasifik bölgesinde artan faaliyetlerine karşı bir girişim olarak görülüyor.
Tatbikat, katılımcı ülkeler arasında ileri savaş taktiklerinin planlanması, eğitimi ve istihdamını geliştirmek için tasarlandı. Hindistan Donanması, INS Ranvijay, INS Satpura, P8I uzun menzilli deniz karakol uçağı ve bir denizaltı ile temsil edilecek.
Tatbikata ABD Donanması'nın uçak gemisi USS Carl'ın yanı sıra USS Lake Champlain ve USS Stockdale muhripleri de katılıyor. HMAS Ballarat ve HMAS Sirius, tatbikatta JS Kaga ve JS Murasame tarafından Avustralya Kraliyet Donanması ve Japonya Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'ni temsil edecek.
Hindistan Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, tatbikatın ikinci aşamasının, tatbikatın bu yıl Ağustos ayında gerçekleştirilen ilk aşamasında geliştirilen koordinasyon ve birlikte çalışabilirlik üzerine inşa edileceğini söyledi. Diğer faaliyetlerin yanı sıra, tatbikatlar gelişmiş yüzey ve anti-denizaltı savaş (ASW) tatbikatları ve silahlara odaklanacak.
Japonya Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'ne (MSDF) göre tatbikata ABD donanmasına ait nükleer güçle çalışan uçak gemisi Carl Vinson, bir Avustralya fırkateyni, bir Hindistan destroyeri ve iki Japon gemisi katılıyor.
Japonya'da Kabine Baş Sekreter Yardımcısı Kihara Seiji, düzenlediği basın toplantısında, tatbikatın "serbest ve açık Hint-Pasifik" vizyonunun hayata geçirilmesi için 4 ülkenin ilişkilerini güçlendirmesini umduklarını bildirdi. İlki Hindistan ve ABD donanmalarınca 1992'de düzenlenen Malabar tatbikatlarına Japonya 2015'te dahil olmuştu.
Çin devlet medyası, işgal korkusuyla yaşayan Tayvan'daki ABD birliklerine "her an saldırı" düzenlenebileceğini yazdı. Pekin, Pentagon'un ABD kuvvetlerinin Tayvan'da asker eğittiği açıklamasına öfkeyle tepki verirken, Başkan Xi Jinping ayrılıkçı yerleşim bölgesi ile "yeniden birleşme" sözü verdi.
Çin ve Tayvan arasındaki gerilim, komünist devin kendisine ait olduğunu iddia ettiği adayı geri almaya çalışabileceğinden korktuğu için kaynama noktasında. Çin savaş uçakları, yaygın olarak işgal provası olarak görülen devasa tatbikatların bir parçası olarak Tayvan hava sahasına rekor sayıda uçuş gerçekleştiriyor.
Bir günde 56 savaş uçağıyla 'işgal' sinyali veren Çin, dün sabaha karşı beklenen açıklamayı yaptı ve uluslararası haber ajansları gelişmeyi 'acil' koduyla dünyaya duyurdu. Çin lideri Xi Jinping, bugün başkent Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda kürsüye çıktı ve bağımsızlığını tanımadıkları güney komşusu Tayvan'a açık mesajlar gönderdi.
'Tek Çin' politikasını yineleyen Xi, Tayvan'la yeniden birleşmenin olacağını ve olması gerektiğini söyledi. Çin'de hanedanlığın yıkılıp cumhuriyetin ilan edilmesinin 110'uncu yıldönümünde konuşan Xi Jinping, "Anavatanla tarihi yeniden birleşme görevi yerine getirilmeli ve kesinlikle yerine getirilecek" dedi.
ABD her zaman Tayvan'ı savunma sözü verdi ancak Çin bir saldırı başlatırsa, Washington, Pekin ile potansiyel olarak küresel bir savaşa dönüşecek, yıkıcı bir seçimle karşı karşıya kalacak.
Çin'in önde gelen gazetelerinden biri olan ve genellikle Komünist Parti'nin sözcüsü olarak görülen The Global Times, ABD'ye korkunç bir uyarıda bulundu ve ABD özel kuvvetlerinin Tayvan'da bulunmasının, Çin anakarasının "istilası" anlamına geldiğini savundu.
Global Times, "Tayvan Boğazı'nda bir savaş patlak verdiğinde, ilk ortadan kaldırılacaklar bu ABD askeri personeli olacak" tehdidinde bulundu ve Cuma günü yayınlanan başyazıda, "Anakara, onlara karşı her an askeri saldırı düzenleme hakkına sahiptir" dedi.
929 kelimelik makale ayrıca, Afganistan'daki başarısızlıkları nedeniyle Washington'la alay etti ve ABD'nin Tayvan'ı savunmak için bir savaşa katılmaya karar vermesi ve halinde "dayanılmaz" kayıplarla karşı karşıya kalacağını söyledi.
"Savaşı kışkırtmak için ateşle oynadıklarını ve eylemlerinin getireceği sonuçların hem ABD hem de Tayvan için katlanılmaz olduğunu bilmelerini sağlamalıyız. Washington'ın, tehlikeli bir oyun oynadığını ve genç ABD askerlerinin hayatlarını riske attığını anlamasını sağlamalıyız."
Başyazı, Tayvan'a askeri bir saldırıyı "giderek daha gerçekçi bir seçenek" olarak nitelendirdi. Başyazı ayrıca, ABD varlığının Çin'in Tayvan'a karşı potansiyel askeri eylemini "hızlandıracağını" çünkü bunun yalnızca "anakaranın zorla yeniden birleşmeyi gerçekleştirme kararlılığını pekiştireceğini" savundu.
Habere göre ABD, Japonya ve Tayvan'dan yetkililer, müttefik jetleri tanımlamayı kolaylaştıran askeri uçak kodlarını paylaşmak için 2017'de varılan bir anlaşmanın ardından işbirliğinin 'önemli ölçüde arttığını' belirttiler. İki müttefikin nihai hedefinin Tayvan için 'bütünleşik bir savaş planı' geliştirmek olduğu bildiriliyor. ABD ve Japonya'yı özellikle endişelendiren şey ise, Tayvan'ın hava kuvvetlerinin bulunduğu bölgelerde uçan ve sayıları giderek artan Çin savaş uçakları. Çin'in Haziran ayında onlarca savaş uçağıyla gerçekleştirdiği 'taciz' akınından sonra konuşan Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu ülkesinin bir çatışmaya hazırlıklı olması gerektiğini söylemişti.
Çin, Tayvan'a 350 kilometre uzaklıkta yer alan Senkaku Adaları'ndaki Japonya hakimiyetini de tanımıyor ve Diaoyü ismini kullanmayı tercih ediyor. Komünist Parti'nin 100. kuruluş yıldönümünde konuşan Çin lideri Şi Jinping, sözü Tayvan'la birleşmeye getirdi ve "Hiç kimse, Çin halkının ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğü konusundaki kararlılığını, iradesini ve kabiliyetini hafife almamalı" dedi.
Tayvan, Çin'in en hassas bölgesel sorunu. Çin'de 2005 yılında Ulusal Halk Kongresi'nin yıllık toplantısında, Tayvan’ın bağımsızlığına karşı gündeme alınan yasa tasarısı oybirliğiyle kabul edilmişti. Söz konusu yasa, resmi olarak bağımsızlık ilan etmesi halinde Tayvan’a karşı askeri güç kullanılmasını öngörüyor.
Çin Tayvan'ı bir gün anakara ile bir araya gelecek bir eyaleti olarak görse de, birçok Tayvanlı ülkelerinin bağımsız olduğunu savunuyor. Çin ayrıca uluslararası alanda tecrit etmeye çalıştığı Tayvan'la, diplomatik ilişkileri olan az sayıdaki ülkeye de baskı uyguluyor.
Pekin yönetimi 2019'un başında Tayvan'ın bağımsızlığının bir felaket olacağını duyurmuş, Şi Jinping ada ülkesinin egemenliklerini kabul etmemesi halinde saldırabileceklerini söylemişti. Ada ülkesindeki bağımsızlık yanlılarını tehdit eden Çin lideri Şi, "Tayvan'daki herkes, bağımsızlığın, büyük bir felaket olacağını anlamalıdır" demişti:
"Ayrılıkçı herhangi bir adıma izin vermeyeceğiz. Kuvvet kullanmamak noktasında bir söz vermeyeceğimiz gibi, tüm gerekli adımları atmak konusunda da hakkımızı saklı tutacağız". Şi Jinping'in açıklamalarından sonra Çin ordusu Tayvan adası yakınlarında savaş uçakları ve gemilerin katıldığı gövde gösterilerine girişmişti.
Tayvan lideri Tsai Ing-wen ise, Pekin yönetimine verdiği yanıtta ülkesinin asla 'Tek ülke, iki sistem' düzenine geçmeyi kabul etmeyeceğini ilan ederek "Çin'in imzaladığı 1992 Mutabakatı 'Tek Çin' düzenine işaret ediyor. Şi Jinping'in sözleri kaygılarımızın yersiz olmadığını gösterdi" diye konuşmuştu.
Tayvan ordusu, aynı yılın Mayıs ayında gerçek füzeler ve mermilerle Çin işgaline karşı arka arkaya tatbikatlar düzenlemişti. Güney kenti Pingtung kıyılarındaki tatbikatta savaş gemileri ateş açmış, tank ve top atışları yapılmış, jetle ve helikopterler füze fırlatmıştı.
Aynı hafta içinde üç savaş uçağı muhtemel bir Çin saldırısına karşı bir otoyola iniş yapmış, görüntüler günlerce dünyada konuşulmuştu. Doğudaki Hualien açıklarında gerçekleşen bir başka tatbikatta ise savaş gemisinden anti denizaltı füzeleri ateşlenmişti.
Tayvan'ın en önemli müttefiki ise, ABD. Washington, Nisan ve Mayıs 2019'da Çin'in muhalefetine rağmen Tayvan Boğazı'na savaş gemileri gönderdi. ABD Tayvan'la diplomatik ilişkisi kurmasa da çeşitli anlaşmalar gereği Tayvan'ı koruma altında tutuyor ve bu ülkeye silah satıyor. Pentagon'un açıkladığı verilere göre, son 10 yılda Tayvan'a 15 milyar dolardan fazla silah satışı yapıldı.
Tayvan Boğazı, Çin'le Tayvan'ı birbirinden ayırıyor. Boğazın genişliği ise, 180 kilometre. 1949 yılında Çin iç savaşı sırasında, komünistlere yenilen milliyetçiler, Tayvan adasına kaçmışlardı.