11.01.2021 - 16:52 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Azerbaycan'ın zaferiyle sona eren 44 günlük Dağlık Karabağ savaşının ardından, gözler bugün bir kez daha Rusya'nın başkenti Moskova'dan gelecek haberlere çevrildi.
Savaşın kazananı Aliyev ve kaybedeni Paşinyan, 10 Kasım'da silahların susmasından bu yana ilk kez aynı masaya oturup ateşkes anlaşmasını gözden geçiriyor.
Rusya lideri Vladimir Putin, bugün Moskova'da Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'la bir araya geldiği görüşme başladı.
Aliyev ve Paşinyan masaya oturduktan sonra söze başlayan Rusya lideri Putin, "Sizleri Moskova'da selamlamaktan çok memnunum" deyip ekledi: "Karabağ'la ilgili üçlü anlaşma tutarlı bir şekilde uygulanıyor. Bize göre bu durum, Karabağ'da yıllardır süren çatışmanın uzun vadeli olarak ve tamamen sonlandırılması için gereken koşulları oluşturuyor."
Rusya lideri Putin, tüm bölge ve Türkiye'nin izlediği toplantıda masaya yatırılacak konuları da sıraladı: "Rus barış gücünün faaliyetleriyle ilgili konuları, sınır çizgilerinin netleştirilmesi, insani sorunların çözümü, kültürel mirasların korunmasını kastediyorum.
Özellikle ekonomik, ticari ve ulaşım bağlantılarının ve sınırların açılması konusu büyük öneme sahip. Bu konudaki çalışmaların, Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan başbakan yardımcılarının başkanlığında ortak çalışma grubu tarafından yapılması öngörülüyor."
Kremlin'in servis ettiği görüntülerde Putin'in misafirlerine sarıldığı, Aliyev ve Paşinyan'ın ise tokalaşmadığı göze çarptı. Ayrıca Paşinyan'ın hemen yanındaki çanta da dikkatlerden kaçmadı.
Toplantının ardından açıklama yapan Putin, Dağlık Karabağ'da bazı sorunların hala devam ettiğini anlatarak "İnsani konuların da dahil olduğu bazı devam eden sorunlara rağmen, Dağlık Karabağ konusunda tüm konularda anlaşmalara varabileceğimizi umuyorum." dedi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev de ülkesinin Türkiye ve İran sınırındaki Azerbaycan'ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile ilk kez bir demiryolu bağlantısına sahip olacağını söyledi.
Aliyev, "Azerbaycan olarak Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti üzerinden Türk pazarına erişebileceğiz. Aynı zamanda Türkiye-Rusya arasındaki demir yolu bağlantısı da sağlanacak." değerlendirmesinde bulundu.
Paşinyan, Pazartesi günü Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştükten sonra, Dağlık Karabağ bölgesinde savaş esirlerinin değiş tokuşu ile ilgili sorunları henüz çözemediklerini söyledi.
Paşinyan, Ermenistan'ın Dağlık Karabağ'ın statüsünü tartışmaya hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında Dağlık Karabağ bölgesinde Ermenistan'ın işgali döneminde kapanan ekonomi ve ulaşım bağlantılarını canlandıracak ortak bildiri imzalandı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bölgede ekonomik bağlantıların inşa edilmesi ve altyapı ile ilgili projelerin geliştirilmesine yönelik imzaladığı bildiride, her üç devletin başbakan yardımcılarından oluşan ortak çalışma grubu kurulmasının taraflarca desteklendiği belirtildi.
Bildiride, "Çalışma grubu, 1 Mart 2021 tarihinden önce, Azerbaycan ve Ermenistan üzerinden gerçekleştirilen uluslararası taşımacılığın, aynı şekilde Azerbaycan ve Ermenistan topraklarından geçmesini gerektiren ve iki ülke tarafından yapılan taşımacılığın yürütülmesi, güvenliği için gerekli olan yeni ulaştırma altyapısının restorasyonu ve inşasını içeren faaliyetlerin bir listesini ve programını taraflara, en üst düzeyde onaylanması için sunacaktır." ifadeleri kullanıldı.
Çalışma grubunun 30 Ocak 2021'e kadar ilk toplantısını yapacağı kaydedilen bildiride, demir yolu ve kara yolu bağlantılarının sağlanması konusu öncelikli olmak üzere, bu toplantıda ana faaliyet alanlarının listesi oluşturulacak. Bu faaliyet alanlarının diğer unsurları her üç devlet arasında varılacak mutabakat ile belirlenecek.
Rus medyası, Putin'in Azerbaycan ve Ermenistan liderleriyle görüşmeden önce Moskova'da kurmaylarıyla bir dizi toplantı yaptığını bildiriyor.
Haberlere göre, Rusya lideri Putin Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolay Patrush, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Savunma Bakanı Sergey Şoygu, gizli servis FSB'nin direktörü Alexander Bortnikov ve Yabancı İstihbarat Servisi yöneticisi Sergey Narışkin'le buluştu.
Azerbaycan lideri Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ı taşıyan uçaklar bugün peş peşe Moskova'ya indi. BBC Erivan muhabiri, Paşinyan'ın Moskova'ya gitmesini engellemek isteyen göstericilerin sabah gün ağarmadan Zvartnots Havalimanı yakınlarında gösteri düzenlediğini bildirdi.
Yerel medya, sabah daha gün ağarmadan başkent Erivan'da Paşinyan'ın konvoyunun havalimanına ulaşabilmesi için yolların kesildiğini aktarıyor.
Rusya'nın başkenti Moskova'daki Ermeniler ise bugün Paşinyan'ı ziyaret sırasında istifaya davet etmeye hazırlanıyor. Sosyal medyada, araçlara yapıştırılan Paşinyan fotoğrafları paylaşıldı.
Protestocular Ermenistan'ın Moskova Büyükelçiliği önünde toplanmaya başladı. Ermenistan medyası, büyükelçiliğin polisler tarafından kordona alındığını aktarıyor.
Rus Sputnik yayın organı ise, büyükelçilik önünde toplananların 'Türk Nikol' şeklinde pankartları binanın duvarına astığını duyurdu.
Bugünkü kritik randevuda Putin hem Azerbaycan lideri Aliyev hem de Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'la ayrı ayrı görüşmeler de yapacak.
Moskova'daki buluşmanın haberi Ermenistan'da bomba gibi patladı, yerel medyada Azerbaycan ve Rusya ile yeni bir yenilgi anlaşmasının imzalanmasının korkusu net şekilde görülüyor.
Paşinyan'ın 9 Kasım 2020'deki hezimet anlaşmasını imzalamasıyla öfkeli göstericiler Erivan'daki parlamentoyu bastı, göstericiler haftalar boyunca istifa için sokaklara döküldü.
BBC, bugünkü görüşmeyle ilgili söylentilerin bir veya iki haftadır Ermenistan medyasında dolaştığını ve Pazar günü yapılan açıklamalarla doğrulandığını bildiriyor.
Paşinyan ve ekibinin tepkileri yatıştırma çabalarına rağmen Pazar günü Erivan'da göstericiler bir kez daha sokağa indi, Adalet Bakanlığı önünde toplandı.
Azerbaycan ile 'yeni bir anlaşma imzalanması' yönündeki iddialara açıklama isteyen protestocular, bugün imzalanacak anlaşma taslağının Adalet Bakanlığı'na teslim edildiğine inanıyor.
Çeşitli kaynaklara göre Ermenistan Adalet Bakanlığı'na gönderildiği iddia edilen belgelerde şu noktalar yer alıyor: • Ermenistan ile Azerbaycan ve Nahçıvan'ı birbirine bağlayan bir koridorun açılması. • Ermenistan'ın bazı topraklarının Azerbaycan'a nakli • Dağlık Karabağ’dan Ermeni birliklerinin çekilmesi.
Protestocuların başındaki eski Adalet Bakanı Ruben Melikyan, Moskova'da Ermenistan için yeni bir 'aşağılayıcı' anlaşma planlandığı yönündeki haberlerin resmi olarak reddedilmesini talep etti.
Bunun üzerine halihazırdaki Adalet Bakanı Rüstem Badasyan protestocuların karşısına çıktı, Azerbaycan'la hiçbir 'gizli anlaşma' olmadığına dair güvence verdi, halktan Telegram kanallarındaki bilgilere güvenmemesini istedi.
Buna karşın, Ermenistan medyasına yansıyan haberlerde, kuzeydeki Tavuz'dan güneydeki Syunik'e kadar birçok yerdeki köylerin Azerbaycan'a iade edileceği belirtiliyor.
9 Kasım tarihinde imzalanan tarihi anlaşmayla, Azerbaycan yaklaşık 30 yıldır Ermenistan işgali altındaki topraklarının büyük çoğunluğunu resmen geri aldı. Ağdam, Kelbecer ve Laçın çevresindeki işgalci Ermeniler 1 Aralık 2020 tarihine kadar çekildi, Azerbaycan askerleri bölgeye yerleşti.
Anlaşmayla Dağlık Karabağ'daki çatışma hatlarına 1960 Rus barış gücü askeri yerleştirildi, Ermenistan ve Hankendi arasındaki Laçın Koridoru'nun güvenliği de Ruslar tarafından sağlanıyor.
Türkiye ise anlaşmanın gereği olarak Rusya'yla birlikte Dağlık Karabağ sınırında kurulan ateşkes gözlem merkezinde askerleriyle yer alıyor.