24.02.2025 - 16:04 | Son Güncellenme:
Olimpiyat yüzücüleri sudaki performanslarını arttırmak için büyük bir mücadele veriyorlar. Diğer taraftan kullandıkları ekipman ve kıyafetler de performanslarını etkileyebilir. Geçmişte pamuk ve ipek kumaşlardan üretilen mayolar suyu emerek sürtünme kuvvetini arttırıyor dolayısıyla performansı da düşürüyordu. Ancak malzeme bilimindeki gelişmeler mayo tasarımını ve malzemelerini de değiştirdi. Günümüzde mayolar yüzücülere suda minimum sürtünme ve maksimum verimlilikle yüzme imkânı sağlayacak şekilde tasarlanıyor.
Bu mayoların malzemelerinde kullanılan kumaşlar, su emilimini en aza indiren ve sürtünmeyi azaltan hidrofobik özelliklere sahiptir. Ek olarak mayolar çok hafiftir. Bu kumaşlar, yüzme hareketlerindeki kas salınımını azaltmak için mümkün olduğunca sıkı ama aynı zamanda esneklik sağlayacak şekilde tasarlanır.
Dikişsiz mayolar, suyun mayonun etrafından daha kolay akmasını mümkün hale getirir. Böylece verimli bir hidrodinamikle daha yüksek performans sağlanabilir.
Mayoların vücutta kapladığı alanlar da farklılık gösteriyor. Genel olarak vücudu daha çok örten mayolar suya maruz kalan yüzeyi en aza indirerek sürtünmeyi azaltabilir. Ancak mayonun, vücudun daha geniş bir kısmının örtülmesi yüzme hareketini de kısıtlayabilir.
Bu nedenle doğru dengeyi tutturmak çok önemli. Uluslararası Yüzme Federasyonu (FINA) yarışmalar için erkeklerde göbek üstünü ve diz altını geçmeyen, kadınlarda ise boyun ve omuzları kapatmayan, ayrıca diz altını geçmeyen mayolar giyilmesini şart koşuyor.
Performansı en üst düzeye çıkaran mayo trendleri malzeme bilimindeki gelişmeleri de yakından takip ediyor. Speedo markasının Pekin’de düzenlenen 2008 Yaz Olimpiyatları için NASA’nın desteğiyle geliştirdiği LZR Racer isimli mayosu, yüzme performansını olumlu yönde etkileyerek yüzücülere rakipleri karşısında üstünlük sağlamıştı.
Bu özel mayo, dokuma elastan-naylon ve poliüretandan oluşan yüksek teknoloji ürünü bir kumaştan üretilmişti. Tasarımıyla sürtünmeyi önemli ölçüde azaltan mayoda kullanılan poliüretan malzeme, önemli bir hızlandırıcı etken olan kaldırma kuvvetini de artırıyordu. Çarpıcı veri ise 2008 Yaz Olimpiyatları’nda kırılan 25 rekorun 23’ünün, bu özelliğe sahip mayo giyen yüzücülere ait olduğuydu.
Madalya kazanan yüzücülerin yüzde 98’i de yine bu mayoyu kullanmıştı. Yeni geliştirilen bu özel mayoların avantajlarıyla 2010 yılında Uluslararası Yüzme Federasyonu olimpiyatlarda poliüretan ve tekstil olmayan diğer mayoların giyilmesini yasakladı.