Yüksek kazanç için zorlu yarış
08.06.2025 - 07:00 | Son Güncellenme:
EKONOMİ SERVİSİ
Tasarruf sahiplerinin ‘yüksek getiri sağlamak’ için farklı enstrüman arayışında olduğu en kritik dönemlerden bir olan son 5 yıllık dönemde altın, döviz ve fonlar öne çıkan ürünler oldu.
Altın, döviz, borsa, kripto, fonlar, stratejik portföyler yatırımcılara daha fazla kazanmak adına kıyasıya yarışta. Yatırım cephesinde son 5 yıllık dönem başta pandeminin etksiyle yatırım dünyası açısından sıra dışı bir dönemdi. Jeopolitik risklerin tırmandığı, enflasyonun kalıcı şekilde yüksek seyrettiği ve döviz kurlarının sert dalgalandığı bu süreçte yatırım kararlarının sonuçları çok daha görünür ve ölçülebilir hale geldi. 2019’da bir kenara atılan 10 bin TL’nin 2024 sonunda ulaştığı değer, farklı yatırım araçlarının performansına dair çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor. Bu tablo, tasarruf sahiplerine yalnızca geride kalan dönemi anlatan bir özet değil, geleceğe dönük stratejilerini oluştururken rehberlik oluşturabilecek önemli veriler de sunuyor.
Altın ve döviz kazandırdı
Türkiye’de ekonominin dalgalı seyrettiği son 5 yılda, döviz ve altın gibi ‘güvenli limanlar’ öne çıktı. 2019-2024 döneminde, TÜİK külçe altın getirisine göre yaklaşık yüzde 982 oranında artış gösteren altın, 10 bin TL’yi 108 bin 155 TL seviyesine taşıdı. Dolar bazlı yatırımda ise, aynı dönem için bu değer T.C. Merkez Bankası verilerine göre yüzde 493 artışla 59 bin 288 TL seviyesine ulaştı. Her iki enstrüman da yüksek getiri sağladı ancak bu kazançlar, dalgalı ve öngörülmesi zor hareketliliklerle birlikte geldi.
Mevduatta durum ne oldu?
10 bin TL yine son 5 yılda TÜFE ile 60 bin 943 TL oldu. Yani 10 bin TL’nin yalnızca alım gücünü koruyabilmesi için bile 5 yıl içinde yıllık ortalama bileşik olarak yüzde 43,5 değer kazanması gerekiyordu. Bu, yatırımcının artık yalnızca kazanç değil, ‘değer muhafazası’ hedefiyle hareket etmesi gerektiğini gösteriyor.
Ancak bu tablo içinde en büyük hayal kırıklığını mevduat faizleri yarattı. Mevduat faizinin 2019-2024 arasındaki ortalama getirisi yüzde 22,3 oldu. Yani mevduat faizinde değerlendirilen 10 bin TL’lik birikim, 5 yıl sonunda yaklaşık 27 bin 335 TL’ye ulaşarak, yıllık ortalama yüzde 43,5 olan enflasyonun oldukça gerisinde kaldı. 5 yıl faizde tutulan birikim, bu dönemde reel anlamda eridi.
Bir diğer aktör daha var
Görüldüğü üzere son 5 yılda altın ve döviz ortalamanın üstünde performansla yatırımcısına kazandırırken, faiz ve mevduat enflasyonun gerisinde kaldı. Yatırım uzmanları uzun vadede ise kazananın stratejik portföy yönetimi olduğu yönünde görüş bildiriyor.
Buna göre son 5 yıllık yatırım performanslarıyla ortaya çıkan tablo, farklı enstrümanlar karşısında değerini koruyabilen yapıların ekonomik dalgalanmalara karşı ne denli kritik bir rol oynadığını bir kez daha gösterdi.
Bu zorlu ekonomik iklimde öne çıkan bir diğer aktör ise uzun vadeli, profesyonel yönetilen yatırım fonları oldu. Geçen ay Türkiye’nin en büyük mesleki emeklilik yapılarından biri olan OYAK’ın açıkladığı 2024 nema oranı dikkatleri çekti. OYAK, yüzde 55.2 nema oranı ile 2024 yılı için altının yüzde 54.67, doların ise yüzde 20 oranındaki yıllık getirisini geride bıraktı. Son 5 yıla bakıldığında ise bir OYAK üyesinin 2019’da 10 bin TL’lik birikimi, yıllık nema oranlarının bileşik etkisiyle 2024 sonunda yaklaşık 121.959 TL’ye ulaştı. Bu, 5 yılda toplamda yaklaşık 11 katlık bir artış anlamına geliyor.
