İranlı kadına başörtüsü işkencesi: Kadın, yaşam, özgürlük
05.12.2024 - 11:16 | Son Güncellenme:
CNN milliyet.com.tr
İran'da parlamentosu kıyafet kısıtlamalarını daha da sıkılaştıran tartışmalı 'iffet' yasasını geçirdi. Rejimin ahlak polisleri tarafından kısıtlamalar nedeniyle darp edilen bir kadın sırtındaki izleri gösteren bir kareyi Farsça 'Kadın, yaşam, özgürlük' yazısıyla paylaştı.
DIŞ HABERLER SERVİSİ - İran parlamentosu, ülke çapında protestoları körükleyen mevcut giyim kısıtlamalarını daha da sıkılaştıran sert bir "iffet yasası" çıkardı.
İran'ın katı giyim kurallarına karşı protestoların ülkeyi sarsmasından iki yıl sonra teklif edilen yasa tasarısı, yasaların anayasa ve İslam hukukuna uygunluğunu denetleyen Muhafız Konseyi tarafından onaylandı. Yasanın yürürlüğe girmesi için İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezekşiyan'ın imzası gerekiyor.
PEZEKŞİYAN KARŞI ÇIKTI
CNN International'ın haberine göre geçen yıl reformist bir platformda seçilen ve ülkenin giyim kuralları kurallarını eleştiren Pezekşiyan, yasa tasarısına karşı çıktı ve yasayı onaylamazsa güçlü muhafazakarlarla potansiyel bir hesaplaşmaya girecek.
Pezekşiyan hafta başında henüz konseye gelmeyen tasarı için X hesabında "Bence imzalamak durumunda olabileceğim başörtüsü yasası belirsiz. Toplumun uyumunu ve empatisini bozacak hiçbir şey yapmamalıyız. Bu konu hakkında konuşmalı ve etkileşimde bulunmalıyız," diye yazdı.
YENİ YASA TASARISI NE GETİRİYOR?
- Mevzuat, hem erkekler hem de kadınlar tarafından başörtüsü ihlalleri ve "uygunsuz" olarak tanımlanan kıyafet seçimleri için yeni, daha sert cezalar getirecek bir dizi politikanın üç yıllık bir denemesini başlatacak. Yasadaki "uygunsuz giyim" ise kıyafetlerde tenin görünmesini ve başörtüsünü yanlış takmayı bile içeriyor.
- Kadınlar için buna, dar giysiler ve boynun altından, ayak bileklerinin üstünden ve ön kolların üstünden vücudu açıkta bırakan kıyafetlerle ilgili getirilecek yasak da dahil. Erkekler için ise göğüs altı ve dizlerin üstünden ve omuzlardan herhangi bir şekilde tenin görünmesi yasak.
- Yasa ayrıca, en hafif dereceli "ihlaller" için bile mali cezalarla para cezaları ve kısıtlamalar sistemi getiriyor. Birden fazla ihlalde ise, hapis cezaları, seyahat yasakları ve araç kullanma, pasaport yenileme ve hatta internet erişimiyle ilgili kısıtlamalar gibi cezaları öngörüyor.
- Yasanın bir diğer önemli yönü de dijital alanların düzenlenmesi. Yasa, sosyal medya platformlarının hükümetin uygunsuz gördüğü içerikleri izlemesini ve kaldırmasını gerektiren yasayla ilgili internet faaliyetlerine para cezaları ve kısıtlamalar getirecek.
İRANLI KADINDAN PAYLAŞIM
Tam da bu tartışmaların ortasında mevcut yasaklara uymadığı gerekçesiyle rejimin "ahlak polisi" tarafından darp edildiğini söyleyen İranlı bir kadın, sosyal medyada sırtındaki darp izlerini gösteren bir fotoğraf paylaştı.
Elinde Farsça زن, زندگی, آزادی "kadın, hayat, özgürlük" yazılı bir kağıt tutan kadının görüntüsü dünya çapında dolaşıma girerek İran'da özgürlük tartışmalarını artırdı.
Fotoğraf sosyal medya platformlarında viral olurken, dünyanın dört bir yanında İranlı kadının cesur paylaşımı için "Yıl 2024 nasıl bir dünyada yaşıyoruz" yorumları yapıldı.
2022'DE EN AZ 500 KİŞİ ÖLDÜ
2022'nin sonlarında, 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin İran ahlak polisi gözetiminde ölümü, ülkenin on yıllardır gördüğü en büyük protesto gösterilerinden bazılarını başlattı. Birleşmiş Milletler'e göre, rejimin ardından gelen baskında 500'den fazla kişi öldürüldü.
PEZEKŞİYAN YASAYI ONAYLAMAYABİLİR Mİ?
Washington DC merkezli Uluslararası Politika Merkezi'nden İran araştırmacısı Sina Toossi'ye göre, yasa, 2022'de bu tür politikalara karşı aylarca süren protestolarla karşı karşıya kalan eski İran yönetiminin hatalarını tekrarlama riski taşıyor.
Uzman, yasaya karşı olduğunu açıklayan Pezekşiyan'ın "yeni yasayı durdurma seçenekleri sınırlı" olduğunu söylerken ekledi:
"Seçenekleri arasında Hamaney'e başvurmak ve yasanın yeniden tahkim için Uygunluk Konseyi'ne sevk edilmesini talep etmek var. Alternatif olarak yasayı geçersiz kılmak için Yüce Ulusal Güvenlik Konseyi aracılığıyla müdahale arayabilir. Ancak bu seçeneklerin her ikisi de Ayetullah Hamaney'in örtülü onayına bağlı."
