Özay Şendir

Monte Melkonian adını duydunuz mu hiç?

Dün Karabağ’daki heykeli kaldırıldı ama biraz daha eskiye gitmek lazım: ASALA üyesi, 1980’de Atina Büyükelçiliği İdari Ateşesi Galip Özmen ve 14 yaşındaki kızı Neslihan Özmen’i şehit eden isim.

Fransa’da bir değil iki kere yakalandı. 1981’de işlediği suçlardan değil “ruhsatsız silah taşımak” ve “evrakta sahtecilik”ten 4 ay hapis yattı, sınırdışı edildi.

1985’te tekrar Fransa’ya döndü. Terör örgütü yöneticiliğinden 6 yıl hapis cezası aldı, 4 yıl sonra serbest bırakıldı.

Sonra Seta diye biriyle evlendi ve oradan Ermenistan’a geçti...

Monte Melkonian, 1992’de 83’ü çocuk, 106’sı kadın, 613 kişinin öldürüldüğü Hocalı Katliamı’nın baş sorumlularından birisidir. Diğer sorumlu da bir zamanlar Ermenistan Cumhurbaşkanı olan Sarkisyan’dır.

*Türkiye, Cuma gününden beri Türkiye karşıtı açıklamalarıyla tanıdığımız ABD’li Senatör Bob Menendez hakkında hazırlanan yolsuzluk iddianamesini konuşuyor. Bu soruşturmayı ve senatörün benzer suçlamalarla dolu geçmişini 20 Ağustos’ta “Menendez: Kirli Düşman” başlığıyla haber yapmıştık. Bizim okurumuz, dünyada olan biteni, Türkiye’yi yakından alakadar eden gelişmeleri mutlaka bilmek ister.

Okurumuzun, Türkiye’de dış politika yazarlığını marka haline getiren isim olan Sami (Kohen) Abi’den emanet bu alışkanlığının farkındayız.

Çabamız, bize kalan bu zengin mirası daha da büyütmek için...

*Yunanistan’da adına Barış ve Dostluk Ödülü düzenlenen tek Türk vatandaşı, teröre kurban verdiğimiz genel yayın yönetmenimiz Abdi İpekçi’dir. Milliyet, Türk-Yunan ilişkilerinde her zaman onurlu bir barışı savunur, Atina’da Türkiye düşmanlığı yaparak siyasi istikbal peşinde koşanlarla mücadele eder, Ege’nin bir barış denizi olmasının iki ülkenin de çıkarına olacağı

İlki 1941’de olmak üzere İsmet Paşa iktidarına yönelik farklı gruplar tarafından dört kez darbe girişiminde bulunuluyor. Bu darbe planları hep kağıt üzerinde kalıyor!

İsmet Paşa İktidarına yönelik darbeyi öngören gizli örgütler ilk 1941 yılında karşımıza çıkıyor. 1943’te bazı ‘genç’ subayların İnönü’yü devirmek için bir örgütlenmeye gittikleri ve General Muzaffer Tuğsavul ile temasa geçtikleri biliniyor. Tuğsavul “Darbenin başına geçme” teklifini kabul etmeyince bu kez Genelkurmay Harekât Başkanı Ahmet Ekrem Türker Paşa’ya teklif yapılıyor. İstanbul, Ankara ve özellikle de Konya’da toplantılar yapıldığı biliniyor. Neden sonra 2. Dünya Savaşı’nın devam ettiği bir ortamda, darbe fikrinden vazgeçiliyor. 

27 Mayıs’ın ardından üç artçı hareket oldu. Çankaya Protokolü ile sona eren ilk kalkışmadan sonra Talat Aydemir tam iki kere darbe girişiminde bulundu: Aydemir’in kalkışması sırasında Ankara’da çatışmalar yaşandı.

İsmet

27 Mayıs 1960 darbesini yapan askerlerin ilk niyeti, Demokrat Partili sanıkları yargılamak değil, 50 kadar ismi yurt dışına sürgüne yollamaktı. Ancak bu niyet, Türkeş’in de açıkladığı gibi, darbecilere çeşitli yönlerden yapılan baskılarla değişiyor!

27 Mayıs darbesi ve ardından gelen Yassıada yargılamalarından çıkan idam kararları üzerinden geçen 62 yıla rağmen Türkiye’de siyasi hayatı etkilemeye devam ediyor. Bu noktada altını çizmem gereken iki nokta var. 

Birinci nokta: Darbeyi yapan askerlerin ilk niyeti, Demokrat Partili sanıkları yargılamak değil, 50 kadar ismi yurt dışına sürgüne yollamaktı. 

27 Mayıs’ın Milli Birlik Komitesi Üyesi ve sonra MHP Genel Başkanı olarak siyasi hayatımızın en önemli figürlerinden biri olan Alparslan Türkeş’in söyledikleri çok önemli: 

“Demokrat Partililer üzerinde evvelden hazırlanmış bir plan yoktu. Fakat ihtilalden sonra, çeşitli yönlerden baskılar oldu. Siz bir ihtilal yaptınız, yıktığınız bir idare var. Bu idarenin adamlarını tevkif etmezseniz, bunlar hakkında bir işlem,

Ergin, bu tekliften kimseye bahsetmedi

Yarbay Güventürk:

Efendim siz askere çok yakınsınız. Gelin bize lider olun. Biz, bu iktidarı devirmek istiyoruz”

Bakan Şem’i Ergin:

Söylediklerinizde haklısınız. Ben avukatım. O bakımdan siz isterseniz yapın Beni karıştırmayın”

Türk siyasi tarihinin en kara sayfalarından biri 18 Aralık 1957’de yazıldı. Demokrat Parti’nin 1957 seçimlerinde oy kaybetmesine rağmen gücünü koruması Türk Silahlı Kuvvetleri içerisindeki cunta hareketlerini hızlandırmıştı. Darbeciler için en büyük sorun kimi başa geçirecekleriydi. Cuntanın önemli isimlerinden Yarbay Faruk Güventürk’ün aklına gelen isim Savunma Bakanı Şem’i Ergin oldu. 

Randevu alındı. Bir bakana yapılacak darbenin başına geçmesini önermek riskli bir işti. Güventürk planı yapmıştı, bakan kendisini tutuklamaya kalkarsa onu vuracak ardından kapıdaki ciple Bolu’ya geçecekti. Bakan’ın Emir Subayı Adnan Çelikoğlu da cuntanın elemanı olduğu için kaçabileceğini düşünüyordu. Her neyse Milli

Yassıada’da Menderes’e uygulanan işkence hakkındaki raporda, “Sabık Başvekilin dövülmesi, azami ölçüde dikkat edilerek kapatılmıştır, kendisinden de bu konuyla ilgili beyanat vermeyeceğine dair söz alınmıştır” deniliyor.

10 Ekim 1960 tarihli yazı: 

Yassıada’da görevli İstihbarat Kısım Amiri Kurmay Yarbay Necip Aka’nın Milli Birlik Komitesi’ne yazdığı raporda, Başbakan Adnan Menderes’e dayak olayı şu şekilde anlatılıyor: 

“Milli Birlik Komitesi Başkanlığı’na. Sabık Başvekil Adnan Menderes’in M.B.K. vermiş olduğu şikâyet mektubunun soruşturması neticesinde kendisine yumruk ile vurulduğunu iddia ettiği, subay ve astsubayın ifadesine başvurulmuş. Olayın vuku bulduğunu, başvekilin kendilerine hakaret ettiğini, bundan dolayı birkaç kez vurduklarını itiraf etmişlerdir. İfade tutanakları ektedir. Sabık Başvekilin yüzünde oluşan morluklar mahkeme süresince tedavi edilerek mahkemeye hazır vaziyette intikal edecektir. Saygılarımızla arz olunur efendim.” 

Yeni Şafak Gazetesi’nin 2015 yılında ortaya çıkardığı belgelere göre,

Fotoğraflardan ilki çekildiğinde yıl 1952’ydi. İkincisi çekildiğinde ise yıl 1960’tı. İlk fotoğrafta Bayar, Yassıada’yı eğitim üssü olarak hizmete açıyor. Diğerindeyse Bayar, Yassıada sanıkları arasında yer alıyor!

Hizmete açtığı Yassıada’ya...

Gördüğünüz bu fotoğraf karesi, 1952’de çekildi. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın eğitim üssü olarak hizmete giren Yassıada’nın açılışını yapıyor.

Mahkûm olarak döndü!

Gördüğünüz ikinci kare, Ekim 1960’ta çekildi. Darbecilerin “Düşükler” adını verdiği Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Afgan Kralı Zahir Şah’ın hediye ettiği tazıyı fazla fiyatla Atatürk Orman Çiftliği’ne satma suçlamasıyla yargılandı. Köpeğin satışından gelen para, Bayar’ın cebine girmedi, İzmir’in Mursallı Köyü’ndeki çeşme yapımında kullanıldı. Sivil siyasetle darbe dönemindeki farkı gösteren bir başka durumsa mahkemede yaşandı. Cumhurbaşkanı Bayar ile beraber yargılanan Tarım

Başbakan Menderes’in Yassıada’da idamından önce komaya girmesiyle ilgili, avukatı Burhan Apaydın “zehirlendi” demişti. Komadan sonra bilinci yerine tam gelmeden idam edilen Menderes’in intihara mı kalkıştığı yoksa zehirlendiği mi konusunda karar vermek zor!

Onca komplo, abartı arasında hiç konuşulmayan iddia: Menderes zehirlendi...

Sadece ülkemizde değil, tüm dünyada insanlar komplo teorilerine inanmayı severler. Çoğu zaman komplo teorileri gerçeklerin önüne geçer, abartılı bilgiler zaman içerisinde türev komplo teorileri kurulmasına neden olur. Yıllar içerisinde Yassıada ve Adnan Menderes’in idamına dair çok sayıda komplo teorisi okuyup, izledim. Mesela idamlardan önce İmralı’ya 450 mezar kazıldığı, mesela eğer affederlerse diye Yassıada’dan İmralı’ya giden hücumbota darağacı kurulduğu gibi abartılı bilgilerin zaman içerisinde çarpıtılması ya da Adnan Menderes’in ağzından çıkmamış, üslubuna hiç uymayan cümlelerin kendisine atfedildiği örneklerle karşılaştım. Tüm bu saçmalıklar