Dilara Koçak

Güzel bir uyku çekmenin plastiklerle bir ilişkisi olabilir mi? Evet var! Doğayı kirletmekle kalmayıp uykumuza kadar sızan plastiklerdeki kimyasallar, kafein gibi uykumuzu bozarak bizi ‘alarm moduna’ geçiriyor. İyi bir uyku sonrası zinde bir sabah için, hayatımızdan plastiği nasıl azaltabileceğimize bakıyoruz bugün.

Haziran ayına merhaba! Bu ayın takviminde bizim için çok özel bir gün var: 5 Haziran Dünya Çevre Günü. Her yıl olduğu gibi bu yıl da doğa için düşünme, hissetme ve harekete geçme zamanı. Bu yılın teması: “Plastik kirliliğine son ver.” Ama mesele sadece çevreyle de sınırlı değil. Plastikler doğayı kirletmekle kalmıyor, artık uykumuza kadar sızıyor. Evet, yanlış duymadınız. Günlük hayatımızda kullandığımız plastik ürünler, su şişeleri, gıda ambalajları, tekstil ürünleri ve hatta makyaj malzemeleri küçük ama etkisi büyük mikroplastik içerebiliyor. Yeni yayımlanan bir araştırmaya göre bu plastiklerdeki bazı kimyasallar kafeinle benzer etki göstererek uykumuzu bozabiliyor.

Yaz mevsimine birkaç gün sonra merhaba diyeceğiz... Mevsimin ilkbahardan yaza geçişiyle birlikte güneş ışıldayan yüzünü daha fazla gösterecek. Bu da yalnızca ruh hali değil, bağışıklık sisteminden hücresel sağlığa pek çok faktörün ışıldaması için harika bir fırsat. Çünkü güneş demek, aynı zamanda D vitamini demek. 

D vitamini yıllardır kemik sağlığıyla ilişkilendirilse de artık çok daha fazlasından, hatta kendisinin bir vitamin değil bir hormon gibi etki gösterdiğinden bahsetmek mümkün. Bu konuda yapılan çalışmalar gösteriyor ki, bu vitamin yalnızca kemikleri değil, yaş alma sürecini, bağışıklığı, duygu durumunu, hatta hücrelerin dayanıklılığını da etkiliyor. 

Yaz ayları, bu nedenle hem fiziksel hem ruhsal yenilenme için oldukça kıymetli bir zaman. Gün içinde kısa yürüyüşler, açık havada geçirilen vakit, egzersiz, yeterli ve dengeli beslenme gibi adımların tamamı D vitamini seviyelerinizi korumaya yardımcı olur. 

Telomerleriniz ile ilişkili 

Telomerler, hücrelerimizin

Türkiye, OECD ülkeleri arasında obezitede zirvede! Hâl böyle olunca Sağlık Bakanlığı ‘İdeal Kilonu Öğren Sağlıklı Yaşa’ uygulamasıyla kamusal alanlarda boy ve kilo ölçümleriyle tespitlerde bulunmaya başladı. Çünkü obezite artık bir halk sorunu. Peki, bu sorunun kaynağına baktık mı?

Konu vücut ağırlığı olduğunda çoğu zaman sadece tartıdaki rakamlar konuşur: Kaç kilosun, kaç kalori aldın, kaç kilo verdin? Ama karşımızda bu hesapların ötesinde giderek büyüyen bir tablo var: Obezite artık sadece bireysel bir sorun değil, toplumsal bir kriz.

Sağlık Bakanlığı’nın başlattığı ‘İdeal Kilonu Öğren Sağlıklı Yaşa’ uygulamasıyla vatandaşların boy-kilo ölçümleri bazı sokaklarda yapılmaya başlandı. Bu uygulama aslında sadece bir ölçüm değil, aynı zamanda toplumsal bir mesaj; öyle ki obezitenin ülkemizde artık sadece bireysel bir mesele değil, halk sağlığı sorunu olduğu vurgulanıyor. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de tıpkı bir pandemi gibi etkisi giderek artıyor. Evet, ölçüm önemli!

Dünya her gün biraz daha değişiyor ama değişmemesi gereken bazı temel dengeler var; toprak, su, hava... Her zaman söylediğim gibi toprak hasta, hava hasta, su hasta iken, sistem uyarı veriyor iken insan sağlığından bahsetmek mümkün değil. Bu sistemin görünmez kahramanları da şüphesiz ki arılar ve biyolojik çeşitlilik. Her yıl 20 Mayıs’ta kutlanan Dünya Arı Günü ve hemen ardından gelen 22 Mayıs Biyolojik Çeşitlilik Günü bu görünmeyen kahramanların aslında yaşamın tam merkezinde yer aldığını hatırlatıyor. Çünkü bir lokmamızın arkasında kocaman ekosistem var.

Tabağımızdaki üç gıdadan biri

Arı dendiğinde aklınıza sadece bal geliyorsa bir kez daha düşünün. Arılar yalnızca bal üretmiyor, bitkilerin yüzde 75’inin tozlaşmasını sağlıyor. Bu da aslında meyvenin, sebzenin, tohumların sürdürülebilirliği anlamına geliyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, dünya genelindeki mahsul üretiminin üçte biri arıların polinasyonuna bağlı. Evet, her üç

Serinlemek isteyeceğimiz günler geldi çattı. Şekerli soğuk çaylar, hazır smoothieler, fit etiketi taşıyan sandviçler veya paketli gıdalar bize göz kırpıyor. Araştırmalar ise yaz aylarında hafif kaçamak gibi görünen atıştırmalıkların aslında uzun vadeli sağlık riskleri taşıdığını gösteriyor.

Yaz mevsimi yaklaşırken, havalar ısındıkça içimizi ferahlatan tatlara yönelmek neredeyse içgüdüsel hâle geliyor. Buz gibi içecekler, renkli kahvaltı kaseleri, atıştırmalıklar ve “hafifmiş gibi” görünen paketli ürünler market raflarında daha fazla yer buluyor. Ancak burada durup bir düşünmek gerekiyor: Tüm bu alternatifler içinizi serinletebilir, peki ya sağlığınıza olan etkileri?

Yaz aylarında sıkça tüketilen bazı ürünler, içeriklerine dikkat edilmediğinde farkında olmadan yüksek miktarda şeker, yapay aroma, katkı maddesi ve doymuş yağ alınmasına neden olabiliyor. Bunlardan bazılarına şekerli soğuk çaylar, hazır smoothieler, fit etiketi taşıyan sandviçler veya paketli gıdalar örnek

Her yılın aynı dönemlerinde, yaz ayları yaklaşırken sosyal medyada bir anda “detoks tarifleri”, “3 günde 5 kilo verdiren listeler” ve “şok diyetlerle forma girin” paylaşımları hız kazanıyor. Özellikle tatil planları, bikini sezonu, yaklaşan düğünler derken birçok kişi kendini bir anda hızlı kilo verme baskısının ortasında buluyor. Ancak tam zamanıyken bu noktada önemli bir hatırlatma yapmak istiyorum; yaza hazırlanırken bedeninize borçlu olduğumuz şey detoks değil, denge.

Detoks gerçekten gerekli mi?

Detoks kelimesi kulağa sağlıklı gibi gelse de, gelin vücudunuz açısından etkisine göz atalım. İnsan vücudunun zaten karaciğer, böbrek, bağırsak gibi doğal temizlik, detoks sistemleri var. Yani bir meyve-sebze suyu kürü ile bu sistemleri yeniden yaratmak gibi bir durum söz konusu değil. Üstelik sıvı bazlı veya çok düşük kalorili detokslar kas kaybına, metabolizma yavaşlamasına ve ani kan şekeri düşüşlerine yol açabiliyor. Bunun sonucu olarak ise tartıda kısa vadede kilo veriliyor gibi görünse de, aslında

Beyin sağlığı önerilerimi sıralarken nöroöstrojen kavramına da merhaba diyelim. Nöroöstrojenin sadece üreme sağlığı değil, aynı zamanda obezite ve yeme bozuklukları gibi metabolik hastalıkların tedavisinde de umut verici olabileceğini gösteren araştırmalar var.

Anneler Günü’nde kalbinde anne sevgisi taşıyan herkese, sağlık, sevgi ve umut dolu bir gün diliyorum. Bu özel günde sadece kalplerimizi değil, annelerimizin, hepimizin zihinlerini, beyin sağlığını da düşünmeliyiz. Bu vesileyle sizi yeni bir kavramla tanıştırmak istiyorum: Nöroöstrojen. Son yıllarda nörobilim ve endokrinoloji dünyasında dikkatleri üzerine çeken bu terim, sandığımızdan çok daha fazla mekanizmada söz sahibi. Peki nöroöstrojen nedir? Ve neden sadece üreme sağlığı değil, beynimizin sağlığı ve işleyişinde de kilit bir role sahip? Gelin güncel araştırmalarla birlikte inceleyelim… 

OBEZİTE VE YEME BOZUKLUKLARINDA ETKİLİ 

Östrojenin sadece yumurtalıklarda üretildiği düşünüyor olabilirsiniz, fakat araştırmalar beynin de kendi

Mayıs ayı, çölyak hastalığına dikkat çekmek ve farkındalığı artırmak için dünya çapında önemli bir ay. Çölyak; gluten adı verilen buğday, arpa ve çavdarda bulunan proteine karşı gelişen otoimmün bir rahatsızlık. Dünya genelinde her 100 kişiden yaklaşık 1’ini etkiliyor. Ne yazık ki çölyak hastalarının yaklaşık yüzde 60-70’inin tanı almamış durumda olduğu tahmin ediliyor. Yani hastalığın farkında olmadan yaşamaya devam ediyorlar.

Amerikan Gastroenteroloji Derneği’nin verilerine göre çölyak, kadınlarda erkeklere göre yaklaşık iki kat daha sık görülüyor. Tanı genellikle çocukluk/ergenlik çağında konulsa da, yetişkinlikte ve hatta ileri yaşlarda da ortaya çıkabiliyor. Tanı alan bir birey için ömür boyu glutensiz beslenme tek etkili tedavi yöntemi. Glutensiz diyette doğru bilgi ve planlama ile sağlıklı bir yaşam sürmek mümkün. Dünya Çölyak Günü vesilesiyle gelin yeni gelişmeleri gözden geçirelim.

1- Yeni tedavi yöntemleri ufukta

Son yıllarda