Cem Kılıç

İŞKUR işbaşı eğitim programı sayesinde pek çok işsize iş buluyor. İşbaşı eğitim programının temel prensibi İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin talepte bulunan işverenlerin işyerlerinde mesleği öğrenebilecek süre kadar istihdam edilmesi. Süre sonunda meslek öğrenen işsizi istihdam etmesi halinde işverene sigorta prim teşviki sağlanıyor.

Süre 1 yıla uzadı

Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü’nün belirlemiş olduğu süre kadar işbaşında eğitim gerekiyor. İŞKUR İl Müdürlüklerinin onayıyla belirlenen sürelerin üzerine çıkılabiliyor. Yönetmelikte yapılan değişiklik sonrasında programın uygulanabileceği en uzun süre 320 fiili güne çıkartıldı. Daha önce bu süre 160 fiili gündü. Dolayısıyla bugünden sonra düzenlenecek işbaşı eğitim programlarında program süresi 1 yıl olabilecek. Bu değişiklik sonrası işverenlerin programa olan ilgisi daha da artacak.

İşverene katkı arttı

Program süresinin 1 yıla uzaması pek çok işveren için daha uzun süre işyerinde İŞKUR katılımcısı çalıştırma anlamına geldiği gibi işsizler için de meslek sahibi olma ve mesleğe ilişkin bütün becerileri kazanma anlamına geliyor. Diğer yandan, İŞKUR katılımcılara artan asgari ücret sonrası günlük 50 TL ödeme yaptığı için program süresinin

Doğum yapan işçi ve memurlara part-time çalışma hakkı getirildi. Yasa, birinci doğum sonrasında 2 ay, ikinci doğum sonrasında 4 ay ve üçüncü doğum sonrasında 6 ay boyunca part-time çalışma hakkı tanıyor. Engelli çocuğu olanlar her doğumda 12 ay boyunca part-time çalışabilecek. Doğum sonrası ücretli izin hakkı sona erince part-time çalışma hakkı kullanılabilecek. Part-time çalışanlara ayrıca süt izni verilmeyecek.
Part-time çalışan işçiye yarım çalışma ödeneği ödenecek. Yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, 54.90 TL olacak. Asgari ücret düzeyinden çalışan bir kadın işçinin ücretinde bir kayıp olmayacak. Asgari ücretten yüksek ücretle çalışan kadın işçiler için maddi kayıp ortaya çıkabilecek. Part-time çalışma hakkından yararlanan kadın çalışanlar için sigorta primleri işçi ve işveren payları, yarım çalışma ödeneği ödenen gün sayısı kadar İşsizlik Sigortası Fonu’ndan SGK’ya ödenecek.
Kadın işçilerin bu haktan yararlanabilmesi için işçinin adına doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması, haftalık çalışma süresinin (haftalık en fazla 45 saat) yarısı kadar fiilen çalışılması, doğum ve evlat edinme sonrası

Çalışma hayatı insan ömrünün neredeyse üçte ikisini kapsayan, içinde riskleri de barındıran bir süreç. Risklerin başında sağlık durumu geliyor.

İş Kanunu işçinin sağlık durumuna bağlı olarak işten çıkarılmasını iki grupta değerlendiriyor. Kesintisiz hastalık durumunda işçinin raporlu olduğu gün sayısı işyerindeki kıdemine göre belirlenen ihbar süresini 6 hafta geçerse işveren işçiyi ihbar tazminatı ödemeden işten çıkarabiliyor. Fakat çıkarılan işçi kıdem tazminatına hak kazanıyor.

İşçinin kesintisiz olmamakla birlikte sık sık hastalanması ise başka durum ve geçerli fesih nedeni olarak kabul ediliyor.

Sürekli rapor alanlar...

Haklı nedenle fesih, işverenin bildirim süresini beklemeden işçiyi derhal işten çıkarabilmesidir. Haklı nedenle fesih sebebi oluşturan durumlarda işveren işçiye herhangi bir ihbar öneli tanımadan ve ücretini de vermeden işten çıkarabilir.

Bir işçinin ihbar öneli, o işyerinde çalıştığı süreye göre belirlenir. İhbar sürelerinin üzerine 6 hafta eklenerek işçinin raporlu olabileceği en uzun süre bulunur. 2 yıllık işçinin raporlu olduğu gün sayısı 12 haftayı geçerse işveren işçiyi haklı nedenle işten çıkartabilir.

İşverenin işçiyi ihbar süresinin 6 hafta üzerinde raporlu

Çalışma hayatının önümüzdeki günlerde en çok tartışacağı konu, özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma hakkının tanınması olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, hafta sonu yaptığı açıklamalarla önümüzdeki dönemin çalışma hayatı açısından hareketli geçeceğinin sinyallerini verdi. “Güvenceli esneklik” modelinin hayata geçirilmesinden kıdem tazminatına kadar pek çok konuda önemli açıklamalarda bulundu. En önemlilerinden biri de, bugünlerde Meclise sevk edilecek kanun taslağıyla “güvenceli esneklik” modelinin hayata geçirilmesi kapsamında özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma hakkı tanıyan, uzaktan çalışmayı İş Kanunu’na dahil eden düzenlemelerdi. Peki, güvenceli esneklik ne demek, çalışma hayatına ne getirir?
Özel istihdam büroları ülkemizde zaten var olan kurumlar. Özel istihdam büroları, aynen İŞKUR gibi iş bulmaya aracılık eden ve özel sektörde faaliyet gösteren şirketler. Yeni düzenlemeyle, özel istihdam büroları, işçilerle doğrudan iş sözleşmesi imzalayarak bu kişileri istihdam edecek ve talep eden işverenlere bu işçileri devredebilecek. Böyle olunca da, kendisi işçi istihdam eden ve bu işçileri dönem dönem eden işverenlere kiralayan bir yapı söz

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), her yıl olduğu gibi, küresel istihdam eğilimlerine ilişkin görüş ve öngörülerini içeren raporunu geçtiğimiz hafta yayınladı. “Küresel İstihdam Eğilimleri ve Sosyal Görünüm 2016” Raporuna göre, işgücü piyasası için önümüzdeki yıl da zorlu geçecek.

ILO raporunda, yüksek işsizlik oranlarının tüm dünyayı etkisi altına almaya devam ettiği, bunun yanında yükselen ve gelişmekte olan ülkeler açısından da kronik kırılgan istihdamın büyük problem yarattığı hususları üzerinde duruluyor.

ILO tahminlerine göre, 2015 yılında tüm dünyada 197.1 milyon işsiz var. Bu rakam, 2007 yılı, yani küresel ekonomik kriz öncesi ile karşılaştırıldığında, işsizlikte 27 milyonluk bir artış anlamına geliyor. Dahası, 2016 yılında bu rakama yaklaşık 2.3 milyon kişi daha eklenecek ve işsiz sayısı küresel düzeyde 199,4 milyona ulaşacak. 2017 yılı geldiğinde de işsizlik azalmayacak ve ILO’ya göre 1.1 milyon kişi daha işsiz kalacak.

‘Yükselen’ endişe

ILO Genel Direktörü Guy Ryder, Türkiye’nin de aralarında olduğu yükselen ekonomilerdeki belirgin ekonomik yavaşlamanın işgücü piyasası üzerinde doğrudan etkisi olduğunu belirtiyor. Gerek gelişmekte olan gerekse gelişmiş

1 Ocak 2012’de genel sağlık sigortası yürürlüğe girince Türkiye’de ikamet eden herkes genel sağlık sigortalısı oldu. Sigortalı olarak çalışanlar ve bir sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişiler açısında genel sağlık sigortalısı olmak ek bir maliyet yaratmadı. Ancak sigortalı olarak çalışmayan ve bakmakla yükümlü olunan kişi statüsü sona erenlerin gelir testine girmesi gerekiyor. Gelir testi sonucunda hiçbir geliri olmayan veya geliri asgari ücretin üçte birinden düşük olanların primleri devlet tarafından ödeniyor. Bugünlerde Meclis Genel Kurulunda görüşülmekte olan kanun tasarısı ile yeni mezunların gelir testi çilesi bitiyor.

Kim test yaptıracak?

Bakmakla yükümlü olunan kişi statüsü sona erenlerin, işsiz kalanların, isteğe bağlı sigorta primi ödemeyi bırakanların, malullük dul veya yetim aylığı kesilenlerin gelir testi yaptırması zorunluluğu söz konusu. Dolayısıyla, çalışmaktayken işsiz kalanların, askerden dönenlerin, liseden veya üniversiteden mezun olanların gelir testi yaptırmaları gerekiyor. Bu kişiler gelir testi yaptırmazlarsa adlarına her ay prim borcu birikiyor.

Bir sigortalının eşi kaç yaşında olursa olsun bakmakla yükümlü olunan kişi statüsündedir ve eşi çalışmaya

Sosyal güvenlik sistemleri genel anlamda aktüeryal dengenin sağlanmasının gerekli olduğu, diğer yandan da devlet desteği ile prim açıklarının kapatıldığı bir yapıdadır. Yani, esas olarak çalışanlar prim ödeyerek emeklileri finanse etmektedir ancak bu dengenin kurulamadığı anda devletin devreye girerek sistemin açıklarını kapatması söz konusudur. Sistemin dengesinin kalıcı olarak bozulması hem çalışanları, hem de emeklileri riske atar. Bu nedenle, sosyal güvenlik sisteminin mali dengesi çalışanların geleceği açısından çok önemlidir.

2002’den bu alanda ciddi dönüşüm yaşanıyor. Bu dönüşümün temel amacı, sosyal güvenlik sisteminin mali dengesinin sağlanmasıydı. Bu süreçte emeklilik yaşlarının yükseltilmesi gibi olumsuz sonuçlar doğuran gelişmeler de yaşandı. Ancak sistemin mali dengeye kavuşması, sürdürülebilirliği açısından çok önemlidir. Sosyal güvenlik sistemi sürdürülebilir hale gelmezse emekli olmanın da bir anlamı kalmayacaktır.

SGK karşılıyor

2003’de SGK’nın gelirleri giderlerinin ancak yüzde 67.5’ini karşılayabiliyordu. Açık 13.4 milyar TL’ydi. Bugün karşılama oranı yüzde 93.5. Açık 13.8 milyar TL. SGK, kendi kendisini finanse edebilen bir kurum haline geldi. Sistemin finansal

Türkiye’de çalışma yaşamının en önemli sorunları arasında yer alan taşeron işçilik konusunda takvim belli oldu. Maliye Bakanı Naci Ağbal tarafından kamuda çalışan taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi amacıyla hazırlanmakta olan yasal düzenlemenin 21 Mart’a kadar Meclis Genel Kurulu’na getirileceğinin açıklanması sonrasında, taşeron işçileri heyecanla beklemeye başladı. Şimdi en çok merak edilen soru, kimlerin kadroya geçirileceği.

Taşeron işçilerin hangi işlerde çalışabileceğinin tespit edilebilmesi için öncelikle Bakanlar Kurulu’nun kamuda ihale ile hizmet alınabilecek yardımcı işleri belirlemesi gerekiyor. Söz konusu liste belirlendikten sonra listede yer alan işler dışında kamuda ihaleyle hizmet alımı yapılamayacak.

Mevzuat uyarınca, kamu veya özel sektör fark etmeksizin yalnızca ‘yardımcı işler’ ve ‘teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde’ taşeron işçi çalıştırılabiliyor. Bunun dışında, bir işveren asıl işin bir bölümünü veya tamamını taşerona veremez. Ancak ne yazık ki, geçtiğimiz dönemlerde kamuda taşeron işçi çalıştırılamayacak işlerde de taşeron işçi çalıştırılmasıyla karşı karşıya kalınmıştı.

90-120 bin kişi

Bakanlar Kurulu tarafından yardımcı işler listesi