Bir paragraflık yazıda sekiz yanlış!
Bir üniversitenin mütercim tercümanlık bölümü, çevirmen Nükhet İpekçi İzet’in mesleki geçmişini kamuoyuyla paylaşıyor. Ciddi kurumun kaynağı, yalanlar üzerine kurulmuş ciddiyetsiz bir site. Haliyle tanıtım yazısının dörtte üçü yanlış. Yani bilgi bir tık ötede değil. Bilgi hâlâ emek istiyor.
Bir habere konu olmuş, alanında uzman ya da bir olayla ilgili görüşüne başvurulan bir ismin; mesleki geçmişi de okurlara hatırlatılır. Bu bir politikacı, bilim insanı, hukukçu ya da sanatçı olabilir. Önemli olan kişiye ait profilin doğruluğu kesinleşmiş bilgiye dayanmasıdır. Bugün en iyi kaynak olarak bildiğimiz üniversitelerin resmî internet siteleri bile bu konuda güvenirliliğini yitirmiş görünüyor. Ege Üniversitesi’nin Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Bölümü internet sitesi bunlardan biri…
Nükhet İpekçi İzet kimdir?
Fakültenin sitesinde çevirmenlere dair bilgi veriliyor ve bu çevirmenlerden biri de Nükhet İpekçi İzet. Kamuoyunun yakından tanıdığı İzet’in mesleki tecrübesi, aynen şu ifadelerle sitede yer alıyor: “Nükhet İzet İpekçi, 1957’de İstanbul’da Abdi İpekçi’nin kızı olarak dünyaya gelmiş yazar ve çevirmendir. Çocukluk yıllarında verem hastalığına yakalanmıştır. Orta öğrenimini Fransız Saint Michel Lisesi’nde tamamladıktan sonra Fransa’da Paris Nanterre Üniversitesi’nde Sosyoloji okudu. Kendisi Engin İzet ile evli ve bir kızı var. Uzun yıllar Paris’de yaşamıştır. Çevirileri. Benacquista, Tonino: Kara Kutu (2002) Frobenius, Nikolaj: Utangaç Dikizci (2002) Djeb, Assia: Medine’den Uzaklara (1991)”.
Sizce bu bir paragraftan kaç hatalı, yanlış bilgi çıkar? Bakalım:
“Nükhet İzet İpekçi.” Yanlış. Doğru yazılışı Nükhet İpekçi İzet olmalıdır. “Yazar ve çevirmendir.” Yanlış. Yazar değil, çevirmendir. “Çocukluk yıllarında verem hastalığına yakalanmıştır.” Yanlış. Böyle bir hastalık söz konusu değildir. Kaldı ki üniversitenin mütercim sayfasında, bir çevirmenin tanıtım amaçlı mesleki kariyeri ve kimliğini yazabilirsiniz. Ama araya sıkıştırılan hastalık gibi, üstelik yanlış bir bilgiye neden ihtiyaç duyulduğu da anlaşılır gibi değildir. “Uzun yıllar Paris’de yaşamıştır.” Yanlış. Sadece üniversite eğitimi süresince yaşamıştır. Ayrıca Paris’de yazılmaz. Yanlış. Paris’te olacak. Üç kitap çevirdiği bilgisi. Yanlış. Bugüne kadar yüze yakın kitabı Türkçeye kazandırmıştır. Üstelik çevirisini yaptığı üç kitaptan biri olan Medine’den Uzaklara (1991) kitabının yazarı “Djeb, Assia” olarak yazılmış. Yanlış. Yazarın ismi Assia Djebar’dır. Kitabın adı da Medine’den Uzaklara değil. Bu da yanlış! Doğrusu “Medine’den Uzaklarda”.
Kurum ciddi, kaynak sorunlu
Kısacası. Ege Üniversitesi’nin Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Bölümü, Nükhet İpekçi İzet’in özel hayatına dair yanlış bilgi verdiği gibi, asıl yazmaları gereken meslektaşlarının çevirmen olarak mesleki tecrübesi. O da yok! Nükhet İpekçi İzet bu bilgileri teyit etmek için kendisinin aranmadığını belirtiyor. Peki, bu bilgilerin kaynağı kim? ipekciler.blogspot.com. Siteye girip bakın. Karşınıza çıkan ilk cümle şu: “Sabetayist İpekçi ailesinin gerçek yüzü.”
Böyle bir siteyi kaynak olarak göstermenin utancını bir tarafa bırakıyorum. Bir öğrenci, Ege Üniversitesi’nin Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Bölümü’ne girdiğinde Nükhet İpekçi İzet ile ilgili bu yanlış bilgilerle mi eğitim alacak? Eskiden her eğitimli kültürlü demek değildi. Ama bugün kültürden vazgeçtik eğitimli bile değiller.
Nereden nereye!