Bilirsiniz... Şehirler özellikleriyle anılır. Dadaşlar şehri Erzurum, Mevlana’nın şehri Konya, Güller şehri Isparta gibi... Bornova da 65 yıllık koca çınarı olan, Ege Üniversitesi sayesinde ‘Eğitim Şehri’ namıyla anılır. Sadece Bornova’nın değil, İzmir’in de gururu olan ve 20 Mayıs 1955 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla kurulan Ege Üniversitesi, bu yıl 65. yıldönümünü kutladı.
Sarf edilen emekleri düşünün o günlerde... Hele dönemin Milli Eğitim Bakanı Celal Yardımcı’nın ricasıyla elini taşın altına koyan ilk iki kişi olan, Ord. Prof. Dr. Muhittin Erel ve Prof. Dr. Vamık Tayşi’nin çabalarını asla unutmamak lazım. O günleri, üniversitenin 20 Mayıs 1973’teki kuruluş yıldönümünde kendi yaptıkları konuşmalardan aktaralım.
Ord. Prof. Muhittin Erel: Başta Milli Eğitim Bakanlığı ve bütün devlet müesseseleri sanki Ege Üniversitesi için seferber olmuşlardı. Davaya inanmış insanlar yalnız vazifeliler değildi. Genç çocuklarımız yazı işlerimize, temizlik işlerimize yardımcı oluyor, gelen malzemeyi omuzlarında üst katlara taşıyor, can ve gönülden yardımcı oluyorlardı. Gereken malzemeyi piyasadan çok indirimli fiyatlarla bulabiliyorduk. “Ege Üniversitesi için” sözü her kapıyı açıyordu. Bu bakımdan adsız yardımcıları şükranla anmak borcumuzdur. Diğer üniversitelerdeki öğretim üyelerinden kime ricada bulunsak geliyor ve başarılı bir şekilde derslerin verilmesi sağlanıyordu. Bu işler Tıp Fakültesi’nde olduğu gibi aynen Ziraat Fakültesi ve Türkiye’de ilk olarak kurulmuş olan Yüksek Hemşire Okulu için de devam ediyordu. ...Kuruluşun ilk çalışmalarında unutulmaz yardımlarını gördüğüm Prof. Dr. Kemal Rüştü Akgüder’i minnetle anmak isterim. “Bütün binaları yapılmadan, öğretim üyeleri tam olmadan, malzeme sağlanmadan üniversite açılmaz” diyen zihniyete en güzel cevabı Ege Üniversitesi kuruluşu vermiştir.
Prof. Dr. Vamık Tayşi: Ege Üniversitesi’nin kuruluşunda İzmir’de yakın yardımlarını gördüğümüz yöneticilerden Vali Kemal Hadımlı, Defterdar Kemalettin Erhan, Maarif Müdürü Adnan Tolon, Sağlık Müdürü Reşat Tanberk, Zirai Araştırma Enstitüsü Müdürü Mubin Onaran, Bornova Nahiye Müdürü Celal Ertürk, Belediye Başkanı Sebati Acun’un payları büyüktür. Başlangıcın sert tadını tadanlardan Prof. Dr. Yusuf Vardar, Prof. Dr. İsmail Ulutaş, Prof. Dr. Saim Falakalı, Prof. Dr. Kemal Astarcıoğlu, Prof. Dr. Hamit Özgönül, Prof. Dr. Ahmet Tutan, Prof. Dr. İbrahim Demir, Prof. Dr. Sadık Gençkan, Doç. Dr. Mehmet Tokgöz bulunmaktadır. (Kişilerin unvanları, bu konuşmanın yapıldığı tarihteki unvanlarıdır.) Hepsi üniversitemiz için büyük gayretler sarf ettiler. Tüm bu gönüllülerin yardımıyla fakültelerimizi askeri fabrikalardan temin edilen galvanizli ondüle saç barakalarda ve hızla yapılan ek binalarda çok kısa bir zamanda kurmak ve açmak mümkün oldu. İlk öğrencilerimizin yaptıkları fedakârlıkların anılarım arasında özel bir yeri vardır. Teker teker bizlerle beraber didindiler. Boş zamanlarında inşaatlarda bile çalıştılar.
Bu vatansever insanları ve verdikleri emekleri unutmamak lazım. Değil mi?
İzmir’in kurtuluşunun ilk günlerinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla kurulan İzmir Ziraat Numune Mektebi, Ege Üniversitesi’nin temel taşıdır. İzmir Ziraat Mektebi’nin ilk binası ve 1933 yılında hizmete açılan ikinci binası, halen Ege Üniversitesi İktisat Fakültesi Dekanlığı ve Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Fakültesi binalarıdır.
Çok yaşa Ege Üniversitesi, sen Bornova’ya, Bornova sana çok yakışıyorsunuz...
Not: Bir önceki yazımızda, İzmir’in işgal ediliş tarihi 15 Mayıs 1919 yerine sehven 5 Mayıs 1919 olarak yazılmıştır. Düzeltir, özür dileriz.
