CHP lideri Trump’a çattı: Düşmanca yaklaşımı doğru bulmuyoruz

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Kılıçdaroğlu, İstanbul’da “ekonomi” konulu basın toplantısı düzenledi. Yaşanan krizin faturasının vatandaşa çıktığını belirten Kılıçdaroğlu, “Doları olanlar, dolarla ihale alanlar, dolarla köprü geçişinden para alanların tamamı, dolar stoklayanlar kazandı. Türkiye, yabancılar için çok ucuz, ülkemizde yaşayan vatandaşlar için de çok pahalı bir ülke haline geldi” diye konuytu. Konuşmasında ekonomik ve sosyal konseyin önemine değinen Kılıçdaroğlu, “”Ekonomik ve sosyal konseyin 3 ayda bir toplanması gerekiyor. Ülkeyi yönetenlerin ilk yapması gereken iş ekonomik ve sosyal konseyi toplamasıdır. Bu yapılmadı. Ekonomik ve sosyal konseyini toplandığı en son tarih 5 şubat 2009. 3 ayda bir toplanması gereken kurul bugüne kadar toplanmadı” diye konuştu.

“Türkiye bugün içinde bulunduğu çıkmazdan nasıl kurtulur?” diye soran Kılıçdaroğlu, 13 madde sıraladı. Kılıçdaroğlu şu ifadelere yer verdi:

LİYAKAT: Devlette liyakat olursa dünyadaki gelişmeleri bürokrasi önceden görür, sorgular ve siyasi otoritenin önüne rapor koyar. ABD’de, Almanya’da, Rusya’da, Çin’de bu olur. Bugün devlette liyakat yoksa devlette çürüme vardır. Yapılması gereken birinci madde devlette liyakat sistemini yeniden inşa etmektir.

HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ: Bir ülke düşünün o ülkede yaşayan vatandaş kendi geleceğinden endişeli. ‘Bir şey söylersem beni hapise atarlar mı?’ diye düşünüyor. Böyle bir ülkeye yabancı niye gelsin? Milletvekillerinin, gazetecilerin, öğrencilerin hapiste olduğu bir ülkeye biz ‘Yabancı sermaye gelsin. Yatırım yapsın’ beklentisine girerseniz hayal kurarsınız.

BAĞIMSIZ MERKEZ BANKASI: Bugün merkez bankalarıyla ilgilenen bütün çevreler Türkiye’deki merkez bankasının bağımsız olmadığına inanıyor. Merkez bankası oturup bağımsız karar alamıyor. Eğer merkez bankası uluslararası arenada bağımsız kurul olarak tanıtıp güvencesini verdiğin andan itibaren farklı bir profil ortaya çıkar.

SICAK PARA YÖNETİMİ: Akılcı bir sıcak para yönetimine geçmek gerekiyor. Eğer sıcak para Türkiye’ye spekülatif amaçla geliyorsa ve kısa sürede vurgun yapıp yurt dışına çıkıyorsa, bu Türkiye’deki kaynakların dışarıya transferi anlamına gelir. Dolar kurundaki her 10 kuruşluk artışın bize maliyeti 22 milyar lira. 10 kuruşluk maliyetin bize yansıması 22 milyar lira. Yılbaşından bu yana dolar kurundaki yükselişin maliyeti 580 milyar lira. O nedenle akılcı bir sıcak para politikasının yeniden belirlenmesi gerekiyor.

DIŞ POLİTİKA: Bugün izlenen dış politikanın tam 180 derece değişmesi lazım. Dış politikada hamaset söylemlerine yer yoktur; dost, düşman ülkeler yoktur; ülkelerin çıkarları vardır. Her ülke kendi çıkarları üzerine dış politikasını oluşturur. Siz, daha güçlü olmak için dışarıdan gelecek olan şoklara karşı güçlü bir ekonomi oluşturmak zorundasınız.

ABD’NİN TUTUMU: Trump bir tweet atıyor Türkiye’de rakamlar değişiyor, dolar yükseliyor. Neden böyle oluyor? Kırılgan bir ekonomi olduğu için, güçlü bir ekonomi olmadığı için. Şunun altını özenle çizeyim, Trump’ın attığı her tweet Türk halkının onurunu zedeliyor. Asla kabul etmiyoruz. Asla doğru bulmuyoruz. Hele hele müttefik olarak tanımladığımız bir ülkenin Türkiye’ye düşmanca yaklaşımını asla doğru bulmuyoruz. Bu konuda Türkiye’de bir görüş birliğinin sağlanması da bence çok önemli

KAMU İHALE YASASI: Dolar esas alınarak yapılan ihaleler süratle Türk Lirası’na dönüştürülmeli. Radikal bir karar. Bu kararı almak zorundalar. Eğer Türk Lirası’na güveniyorsanız, ‘Türk Lirası bizim paramızdır.’ diyorsanız, o zaman süratli şekilde dolarla yapılan ihaleyi Türk Lirası’na dönüştüreceksiniz. Yabancılar değil Türkiye kazanacak.

YAP-İŞLET-DEVRET: Yap-işlet-devret modelleriyle yapılan projeler var, dolar bazında. Bu projelere verilen dolar bazında garantiler var. Bunların da süratle Türk Lirası’na çevrilmesi lazım. Dolara endeksli otoyol, tüp geçit geçiş ücretlerinin tamamen Türk Lirası’na dönüştürülmesi lazım. Bunu yapmanın mevcut yönetim açısından zor olduğunu biliyorum. O ihalelerin kimlere verildiğini de biliyoruz ama Türkiye’de halka ağır bir faturanın ödetilmemesi açısından bu önlemlerin alınması lazım.

SAYIŞTAY GÜÇLENDİRİLMELİ: Sayıştay uluslararası standartlara göre, TBMM adına kamu harcamalarını denetlemeli. Şu anda Sayıştay’ın bazı alanlarda denetim yetkisi yok, eli kolu bağlanmış durumda. Sağlıklı ve güçlü bir ekonomi istiyorsak, vergiyi toplayan iradenin vergiyi nasıl ve nerelere harcadığının hesabının verilmesi gerekiyor.

BÜTÇE DIŞI FONLAR: Bütçe dışı fonların bütçe disiplini içine alınmalı, kontrolsüz borçlanmalardan kaçınılması gerekiyor.

VERGİ POLİTİKASI: Vergi cennetlerinde paraları, dolarları olanlar. Bunlar, paralarını Türkiye’ye getirdiklerinde vergi ödemiyor. Fakir, ekmek alırken, su içerken, bulaşık yıkarken vergi ödüyor, milyonlarca dolarla uğraşanlar vergi ödemiyor. Bunu önlemek, onların vergi ödemelerini sağlamak için 2006’da parlamento üzerine düşen görevi yaptı. ‘Vergi cennetlerinden para Türkiye’ye gelirse, şu oranda para alacağı’ deniliyor. Bir şart var, vergi cennetlerinin bir kararnameyle belirlenmesi lazım. Kararname 2006’dan bu yana çıkmıyor. Bu kararnamenin süratle çıkmasını istiyoruz.

İSRAFA SON VERİN: Üretimi önceleyen bir planlama politikasına ihtiyaç duyuluyor. İsraf ekonomisine son verilmeli. Tarlada, fabrikada, sanatta her alanda Türkiye üretirse güçlü olur. Ankara’ya gelin. En büyük binalar bakanlıkların. Lüks arabalardan geçilmiyor. Tasarruf yapacaksanız önce kamudaki araba saltanatına son verin. Bakanlıklar kiralık binalarda, eski yerleri beğenmiyorlar.

FATURA VATANDAŞA ÇIKARILMAMALI: Krizin faturası vatandaşa, emekliye, üretene, KOBİ’ye çıkarılmamalı. Eğer bir fatura çıkarılacaksa, rantiyeye çıkarılmalı. Faturayı vatandaşa çıkarırsanız, işsizlik alır başını gider, çok daha ağır sosyal patlamalarla karşı karşıya kalabiliriz.

‘Dünyaya mesaj veririz’

Değişikliklerin yapılması halinde Türkiye’nin kısa süre içinde dış şoklara dayanıklı, güçlü bir ekonomiye sahip olma yolunda önemli adımlar atmış olacağını belirten Kılıçdaroğlu, “Dünyaya bu mesajı vermiş oluruz, ‘Yolsuzlukları, israfı engelliyoruz, demokrasiyi getiriyoruz, vatandaşın ödediği her kuruş verginin hesabını siyasi otorite veriyor. Merkez Bankası bağımsız’ mesajı verildiği andan itibaren Türkiye sağlam bir zeminde yol alır. Biz de bu konularda her türlü desteği veririz. Bunları yaparsanız yol alırsınız, yapmazsanız hiçbir şekilde yol alamazsınız ve Türkiye daha da derinleşerek bir krizin ortasına gider” diye konuştu.

‘iki organ çıkaracak’

Kılıçdaroğlu, sunduğu 13 maddenin bir bölümünün derhal, bir kısmının orta vadede yapılabileceğini, bir kısmının sonuçlarının da uzun vadede ortaya çıkacağını ifade ederek, şunları söyledi:

“Bunları gerçekleştirecek 2 organ var. Birinci organ yürütme organı, başında Cumhurbaşkanı var, kararnameler ve uygulamalarla ilgili kararı o verecek. Bir kararnameyle israfın önlenmesi, araba saltanatına son verilmesi gibi kamudaki israfı önleyebilir. Ama hukuk güvenliği, demokrasi konusundaki süreç kısa, orta ve uzun vadede bir bütün içinde ele alınmak zorunda. Türkiye’de demokratik standartların kesinlikle yükseltilmesi gerekiyor. Bunu yapacak olan da yasama organı. İki organın bu krizden çıkması için birlikte çalışması lazım.”