İlk kargo ne mektup ne paket! 8 aylık bebekler postalandı, sebep tren biletleri
Bugüne kadar kargoladığınız en ilginç şey neydi, hiç düşündünüz mü? Aklınıza ne gelirse gelsin, tarihin ilk kargosunun yanında muhtemelen sönük kalır. Çünkü 1913 yılında bazı aileler, tren bileti almaktansa bebeklerini postayla göndermeye karar verdi. Evet, yanlış duymadınız! Gerçekten de çocuklarını paketleyip posta yoluyla başka bir şehre yollayan aileler vardı. Peki ama bu nasıl mümkün oldu?
Derleyen: Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr - İnsanlık tarihi boyunca, daha hızlı ve etkili bir şekilde haberleşmenin yollarını bulmak için her dönem büyük çabalar harcandı. Bugün tek bir dokunuşla dünyanın öbür ucundaki kişiye ulaşabiliyor, saniyeler içinde bilgi paylaşabiliyoruz. Elbette, işler her zaman bu kadar kolay değildi. Telgrafın ya da bir mektubun yanıtını günlerce, hatta haftalarca beklemek zorunda kalınan dönemlerde, birinin nasıl olduğunu öğrenmek bile sabır isteyen bir süreçti. Ancak posta sistemi yaygınlaştıkça, insanlar sadece mektup değil, aynı zamanda paket de göndermeye başladı. Bu gelişme, modern kargo sisteminin temellerini atmış olabilir.
İşin ilginç yanı şu ki bir dönem insanlar, mektup ya da paketle yetinmedi. Gerçekten de bebeklerini posta yoluyla başka bir şehre gönderdiler. Şaka gibi geliyor ama bu tamamen gerçek!
KARGONUN EN İLKEL HALİ 'PAKET POSTASI'
Kulağa ne kadar absürt gelse de, tarihte gerçekten de çocukların posta yoluyla ailelerini ziyaret ettiği vakalar yaşandı. Bir zamanlar ABD’de bazı aileler, bebeklerini ya da küçük çocuklarını posta aracılığıyla başka bir şehre göndermeyi tercih etti. Ve mucizevi şekilde, bu minik kargolar hedeflerine sağ salim ulaştı.
Bu tuhaf hikâyelere geçmeden önce biraz geri saralım ve ABD’de posta servisinin nasıl doğduğuna bakalım. Amerika Birleşik Devletleri Posta Servisi, 26 Temmuz 1775’te kuruldu ve ilk genel müdürü, Benjamin Franklin’di. Uzun yıllar boyunca yalnızca mektuplar ve resmi belgeler taşındı. Ancak zamanla teknolojinin gelişmesiyle, posta taşımacılığı da çeşitlenmeye başladı. Mektuplar artık sadece at sırtında değil; vapurla, demiryoluyla, uçakla, hatta ren geyikleriyle bile taşınıyordu. 1899’dan 1900’lerin başına kadar Alaska’da ren geyikleri posta taşıdı.
1913 yılına gelindiğinde, sistemde büyük bir değişiklik yapıldı: ABD Posta Servisi, artık mektup değil, "paket" de taşıyacağını duyurdu. Bu, bugünkü kargo sisteminin en ilkel haliydi. Açıklamanın ardından halkın aklı adeta çılgın fikirlerle dolup taştı. Hangi ürünler gönderilebilirdi? Yemek? Elbise? Ayakkabı? Belki bir bebek?
BEBEKLERİNİ POSTALADILAR
Bu Amerikalılar için büyük bir gelişmeydi. İnsanlar bir yerden bir yere çok kolay bir şekilde diledikleri ürünleri gönderebiliyor ve bu eskisi kadar uzun sürmüyordu. İlk olarak kimin aklına geldiği bilinmiyor ancak o yıllarda yaşayan bir ebeveyn çocuğunu posta yoluyla bir yere gönderip gönderemeyeceğini düşündü. Yetkililerin konuyla ilgili bir kuralının olmaması böyle bir boşluğu meydana getirdi ve çocuklar bu şekilde seyahat etmeye başladı. Evet, posta yoluyla!
Bu hizmeti deneyimleyen ilk aile Jesse ve Matilda Beagle'dı. Beagle çiftinin 8 aylık oğlu James Beagle, 1913'te Amerika Birleşik Devletleri Postanesi'nin posta yoluyla paket almaya başlamasından hemen sonra 'postalandı'. Elbette bir kağıt veya bir kutuya sarılmadı. Güvenli bir bebek taşıyıcısına teslim edildi. Posta görevlisi Vennon O. Lytle, çocuğu güvenli bir şekilde teslim etmekten sorumluydu. James sadece birkaç yüz kilometre öteye seyahat ediyordu, günümüzün arabaları ve toplu taşıma araçlarıyla kolay olan bu seyahat o zamanlar çok daha zordu. Beagle çiftinin çocuğu posta yoluyla büyükannesine göndermesi tren bileti almaktan daha ucuz olduğundan bebeği posta yoluyla göndermek en mantıklısıydı. Nitekim James anne ve babasının yanından büyükannesinin yanına güvenli bir şekilde ulaştı.
Bu yöntem aileler için çok uygundu çünkü bir çocuğu Demiryolu Postası ile göndermek için pul satın almak, ona bir yolcu treninde bilet satın almaktan daha ucuzdu. Ayrıca çocuklarını postalayan kişiler onları bir yabancıya teslim etmiyordu. Kırsal kesimlerde, birçok aile postacılarını oldukça iyi tanıyordu.
Paket posta servisi kapsamında seyahat eden ilk çocuk James bebekti ancak son olmadı. Bu ulaşım şeklinin hem kârlı hem de güvenli olduğunu gören Amerikalı aileler çocuklarını hatta bebeklerini postayla göndermeye başladılar. James'ten sonra postayla babaannesinin yanına giden bir diğer çocuk da o yıllarda dört yaşında olan Charlotte May Pierstorff'tu.
GÜVENLİK NEDENİYLE İPTAL EDİLDİ
1913 yılından 1920 yılına kadar hemen hemen 10 çocuğun posta yoluyla ABD'de bir yerden bir yere seyahat ettiği görüldü. Aileler için güvenli olan bu yöntem yetkililerin radarına takıldı ve bunun güvenli olmadığını düşünerek bebek postalama konusundaki kural boşluğunu doldurmaya karar verdiler. Los Angeles Times gazetesi 14 Haziran 1920'de "Paket postası çocukları kabul etmeyecek... Birinci Yardımcı Posta Genel Müdürü Koons, Washington şehir postanesine çocukların posta yoluyla taşınması için gelen iki başvuruyu değerlendirerek red kararı verdi" ifadeleri kullanıldı ve bu hizmet resmen kaldırılmış oldu. Posta yoluyla seyahat eden bebeklerin her bakımdan ilginç hikayeleri tarihin tozlu sayfalarına karıştı.
