Sıfır atıkla 552,7 milyon ağaç kesilmekten kurtuldu

Meltem Güneş - Emine Erdoğan’ın öncülük ettiği, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın koordinesinde yürütülen “Sıfır Atık” hareketi sürdürülebilir bir dünya amacıyla kaynakların daha verimli kullanılması ve israfın önlenmesi için rehber olmaya devam ediyor. 

Ortak evimiz dünya 

Sıfır Atık, Türkiye sınırlarını aşarak küresel bir çevre hareketine dönüştü. BM tarafından 2022 yılında, 30 Mart “Uluslararası Sıfır Atık Günü” ilan edildi. Bu yıl 30 Mart Sıfır Atık Günü “Yeterince Var” sloganı ile farkındalık yaratacak. 

Hedef yüzde 60 geri kazanım 

Sıfır Atık ile çevre, su, enerji başta olmak üzere pek çok alanda tasarruf sağlanırken, ekonomiye de önemli katkılar yapıldı. Çevre Bakanlığı’nın verilerine göre, 205 bin binada Sıfır Atık Yönetim Sistemi’ne geçildi. 2017’de yüzde 13 olan geri kazanım oranı 2024’te yüzde 36,08’e çıkarıldı. Türkiye 2035 yılında geri kazanım oranını yüzde 60’a çıkarmayı hedefliyor. Bu amaçla 25 milyon kişiye eğitim verildi. 

Suda 1,7 trilyon litre tasarruf 

Sıfır Atık hareketiyle 32,5 milyon ton kağıt-karton, 9,1 milyon ton plastik, 3,1 milyon ton cam, 6,4 milyon ton metal, 23,4 milyon ton organik ve diğer geri dönüştürülebilir olmak üzere toplam 74,5 milyon ton atık geri kazanıldı. Sudan 1,7 trilyon litre tasarrufla, İstanbul’un 7 yıllık su tüketimine eş değer elde edildi. 

Sıfır Atık ile petrolden de 54,6 milyar litre tasarruf sağlanırken böylece Türkiye’deki tüm araçların yıllık yakıt tüketimi kadar kazanım elde edildi. Geri dönüşüm sayesinde 227,3 milyar kilovat saat enerji tasarrufuyla 40 milyon hanenin 1 yıllık elektrik ihtiyacına eş değer kazanım elde edildi. Geri dönüşümle ekonomiye 256 milyar TL’lik katkı sağlanırken bu rakamın 500’den fazla okul inşa edilebilecek kaynağa karşılık geldiği belirtildi. 

Milyonlarca ağaç kurtarıldı 

Sıfır Atık 552,7 milyon ağacın kesilmesini de önledi. Rakamın Amazon Ormanları’nda yaklaşık 10 bin kilometrekarelik bir alana eş değer olduğu ifade edildi. 150 milyon ton karbondioksit salımı önlenerek yaklaşık 30 milyon aracın yıllık karbon salımına eş değer kazanım sağlandı. 284 milyon metreküp atık depolama alanı tasarrufuyla da yaklaşık 40 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alan kazanıldı. 

Emine Erdoğan, BM’de Yankılar Sergisi’ni açtı

Uluslararası Sıfır Atık Günü özel etkinlikleri için New York’ta bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi ve BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan, Şule Yüksel Şenler ile Malcolm X’in hak ve özgürlük mücadelelerine ışık tutan Yankılar Sergisi’nin açılışını yaptı. Açılış programının konuşmacıları arasında Erdoğan’ın yanı sıra BM Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi Miguel Angel Moratinos ve Malcolm X Memorial Foundation Başkanı Malcolm X’in kızı Shabazz da yer aldı.

Konuşmasında “Bu iki büyük şahsiyetin, Malcolm X’in doğum gününün 100. sene-i devriyesinde, bir araya gelmesinden, büyük bir mutluluk duyuyorum” diyen Emine Erdoğan, Şenler’in mücadelesinin, “ötekileştirmenin, ağır toplumsal maliyetini anlamak açısından” zamansız bir referans noktası olduğunu, çok yönlü kişiliğiyle bir Müslümanın nasıl entelektüel olabildiğini gösterdiğini, bir nesli yeniden inşa ettiğini söyledi. Malcolm X’in örnekliğinin ise, insanlığın içine düştüğü üstünlük tuzaklarını bozmada yol gösterici olduğunu belirten Erdoğan, “O, bir ırkın onuru için savaşmış ve cesaretin zirvelerinde kanat çırpmış, müstesna bir ruhtur. Meşhur bir sözünde dediği gibi, ‘bütün uyuyanları uyandırmaya, tek bir uyanık yeter.’ Gerçekten de döneminin ve sonraki nice neslin uyanışına, vesile olmuştur. Dik duruşu, açık sözlülüğü ve fikirleri, inanıyorum ki ilelebet yol gösterici olacaktır” diye konuştu.

Şenler ve Malcolm X gibi şahsiyetlerin cesaret ve liderliğine bugün hiç olmadığı kadar ihtiyaç duyulduğunu dile getiren Erdoğan, “Filistin, insanlığın önünde, kaybedilmiş bir sınav olarak duruyor” ifadelerini kullandı.

Sergiye ilişkin sosyal medya hesabından da paylaşımlarda bulunan Emine Erdoğan “Şule Yüksel Şenler’in ve Malcolm X’in davası, sadece bir döneme değil, insanlığın vicdanına miras bırakılmış hakikat çağrısı. Dilerim ki bu çağrının yankıları gelecek nesillere ilham, azimli her yüreğe güç, her sese cesaret olur” dedi. ● ANKARA Milliyet 

Sıfır Atık “Mavi”

Plastik poşet, şişe, balık ağları, sigara izmaritleri gibi deniz çöpleriyle mücadele kapsamında 2019 yılında Sıfır Atık Mavi hareketi devreye alındı. Bu çerçevede denizlerden 5 yılda 20 bin 500 kamyonu doldurabilecek kapasitedeki 245 bin ton çöp toplandı. Mücadelenin daha kapsamlı hale gelmesi için 1 Ocak 2025 yılı itibarıyla “İkinci 5 Yıllık Deniz Çöpleri İl Eylem Planları” yürürlüğe girdi.

Depozito Yönetim Sistemi

Sıfır Atık hareketinin yeni bir aşaması da Depozito Yönetim Sistemi. Bu kapsamda “Depozitosu Olan Ambalajlar” (DOA) logosu olan plastik ve cam şişeler ile alüminyum ambalajlar DOA İade Makineleri’ne bırakılıyor. Pilot il olarak Sakarya’da pilot ilçe olarak da Ankara’nın Kızılcahaman ilçesinde başlayan sistem, haziran sonuna kadar 7 bölgede; Samsun, Erzurum, Gaziantep, Mersin, Konya, İzmir illerinde oluşturulacak. Yıl sonuna kadar da ülke geneline yaygınlaştırılması planlanıyor. Sistem, başta marketler, AVM’ler, otel ve restoranlar olmak üzere tüketicilerin ambalajlarını kolaylıkla iade edecekleri noktalarda oluşturulacak. Yılda 520 milyon euroluk kazanç elde edilmesi hedefleniyor.