Zehirsiz ev bostanları
Balkon ve teraslar hatta cam kenarları, biraz bilgi ve çabayla minik bostanlara dönüşebilir.
Gıda söz konusu olduğunda, tarım kimyasalları yani pestisitler, artık en büyük endişelerimizden biri hâline geldi. “Tam çilek mevsimi” diye sevinirken, bir anda sosyal medya ‘zehirli çilek’ uyarılarıyla dolup taşıyor. Pestisitten kaçınmanın nihai yolu ya doğrudan temiz üretim yapan üreticiden meyve sebze satın almak ya da imkânımız oranında kendi yetiştirdiğimizi tüketmek. Aslında birçok sebzeyi, şehirlerde dahi üretebiliriz. Balkon ve teraslar hatta cam kenarları, biraz bilgi ve çabayla minik bostanlara dönüşebilir. Bu konuda bilgisi ve deneyimine güvendiğim bir isim var: Ziraat Mühendisi Gökhan Sivaslı. Balkon bahçeciliği eğitimleri veren Sivaslı’nın, evlerde bu dönem hangi ürünlerin nasıl yetiştirileceğinin inceliklerine ve dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin verdiği bilgi şöyle:
Domates
Işık: Günde 6-8 saat direkt güneş ışığı
Saksı: 30 cm ya da daha derin, drenaj delikli
Toprak: Yüzde 40 torf, yüzde 30 solucan gübresi, yüzde 30 perlit, Hindistan cevizi lifleri
Sulama: Yazın her sabah, toprak üstü kurudukça
Besin: Muz kabuğu şerbeti, kahve telvesi. 2 haftada bir, sulama suyuyla verilebilir
Uzman ipucu: Yaprak ile gövde arasındaki yeni minik oluşumları koparın, bitki enerjisini meyveye yoğunlaştırsın. Alt yaprakları budayın, hava sirkülasyonu artıp, mantar riski azalır. Çiçeklenme sonrası suyu azaltalım çiçek dökmesin.
Biber
Işık: Günde 5-6 saat güneş ışığı
Saksı: 20-25 cm çap, drenajlı (5 litrelik pet şişe kesilerek kullanılabilir)
Toprak: Torf ve solucan gübresi karışımı artı bir avuç perlit
Sulama: Haftada 3-4 kez, dipten sulayın, yaprakları ıslatmayın
Besin: Suda beklemiş yumurta kabuğu, muz kabuğu şerbeti, meyve öncesi ezilmiş ve suda beklemiş bakliyat, balık kılçığı tozu
Uzman ipucu: İlk çiçeklerden sonra tepe budaması yapın, yan dallar çoğalır, verim artar. Rüzgârlı balkonlarda bir çubukla gövdeyi destekleyin
Nane
Işık: Yarı gölge, sabah güneşi yeterli
Saksı: Yayılım için geniş, sığ, çok derin olmayan saksı, kap
Toprak: Nem tutan torf+bahçe toprağı
Sulama: Yazın her gün az miktarda, toprak nemli kalsın
Besin: Ezilmiş suda beklemiş bakliyat 15 günde bir sulama suyuyla verin
Uzman ipucu: Sık sık üstten keserek hasat edin, bitki gürleşir. Nane yayılır, başka bitkilerle aynı saksıya ekmeyin. Nane dallarını enlemesine toprak yüzeyinin hemen altına gömün ve sulayın.
Maydanoz
Işık: Aydınlık, doğrudan güneşten korunmuş alanlar.
Saksı: 15 cm derin, geniş yüzeyli (örneğin sığ bir kasa ya da eski bir leğen olabilir)
Toprak: Kumlu, hafif geçirgen+torf
Sulama: Her gün az miktarda, toprak kurumamalı
Besin: Nohut suyu, elma kabuğu çayı, 15 günde bir verin
Uzman ipucu: Tohumları ekmeden önce bir gece ılık suda bekletin, çimlenme hızlanır. Üstten keserek hasat edin, kökten koparmayın. Yazın aşırı sıcakta gölgelik file kullanın.
Çilek
Işık: Günde 6+ saat güneş
Saksı: Askılı veya dikey (10 litrelik pet şişe yüzeyine açılan her bir deliğe, bir fidan dikilir)
Toprak: Hafif asidik, kompostlu ya da torf
Sulama: 2-3 günde bir, meyve döneminde her gün
Besin: Muz kabuğu şerbeti, odun külü suyu, bakliyat suyu. 15 günde bir verin.
Uzman ipucu: Kuşlardan korumak için file veya yansıtıcı CD asın. Kurumuş yaprakları temizleyin, meyveler yere değmesin. Pet şişeyi tavana kanca ile asın bitki aşağıya doğru salınarak büyüsün.