Son dakika... NASA küplere bindi! Çin'e çok sert 'roket' tepkisi
09.05.2021 - 21:12 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Kontrolden çıkan roket günlerce tüm dünyayı tedirgin etti. Gelen bir son dakika haberine göre; nereye düşeceği kestirilemeyen 'serseri' roketin sonu, Hint Okyanusu oldu ancak olayla ilgili NASA'dan zehir zemberek bir açıklama geldi.
Faciayla sonlanabilecek korkunç ihmal kazasız atlatıldı ancak bu olay, Çin'in başını fena halde ağrıtacak gibi görünüyor.
Çin’e ait “Long March 5B” tipi roketin kontrolden çıkması, dünyayı alarma geçirmişti. ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığı, Çin’e ait kontrolden çıkmış uzay roketinin, 8 Mayıs’ta yeryüzüne düşmesinin beklendiğini ve roketi takibe devam ettiklerini açıklamıştı.
MALDİVLER YAKININA DÜŞTÜ
Çin Uzay İstasyonu'nun çekirdek modülünü yörüngeye taşımak üzere fırlatılan ve kontrolden çıkan Long March 5B roketinin, Hint Okyanusu'nda Maldivler yakınlarında bir yere düştüğü açıklandı.
Çin İnsanlı Uzay Mühendisliği Ofisi'nden yapılan açıklamaya göre, 29 Nisan'da uzaya fırlatılan ve enkazının büyük bir kısmı atmosferde yanan roketin dünyaya geri dönen kalıntıları, Hint Okyanusu'na düştü.
Açıklamada, roketin, Çin saatiyle 10.24'te (TSİ 05.24) Maldivler yakınlarına iniş yaptığı kaydedildi. Roketin konumunu an be an takip eden SpaceTrack.com sitesi de Lond March 5B'nin düşüşünü doğruladı.
NASA'DAN SERT TEPKİ
NASA, kontrolden çıkmış roketin Cumartesi akşamı geç saatlerde Dünya atmosferine girmesinin ardından ülkeyi 'standartları karşılayamamakla' suçlayarak, Çin'i resmen 'azarladı'.
NASA yönetiminden Bill Nelson, Cumartesi günü Pekin'i eleştirdi ve Çin ve diğer ülkeler için 'uzayda sorumlu ve şeffaf davranmanın' 'kritik' olduğunu vurguladı.
Nelson, "Uzay yolculuğu yapan uluslar, uzay nesnelerinin yeniden gezegene girmesi nedeniyle insanlara ve mülklere yönelik riskleri en aza indirmeli ve bu işlemlerle ilgili şeffaflığı en üst düzeye çıkarmalı'' dedi.
NASA yöneticisi, "Çin'in uzay enkazlarıyla ilgili sorumlu standartları karşılamadığı açıktır" diyerek sert tepki gösterdi.
ÇİN BU KONUDA SABIKALI
McDowell, Çin’in daha önce uzaya yolladığı roketlerden biriyle de benzer bir sorununun yaşandığını belirtirken, “Son yolladıkları Long March-5B roketinden büyük metal parçalar gökyüzünde uçuşmuş, Fildişi Sahili’nde birçok binaya zarar vermişti. Çoğu yeryüzüne düşmeden yanıp yok olmuştu ama düşen büyük metal parçalar da vardı. Neyse ki kimse yara almadı” dedi.
Yine Çin’in 29 Eylül 2011’de yörüngeye fırlattığı uzay mekiği “Tiengong-1” (Gök Saray), 2018’de dünyaya inişi sırasında kontrolden çıkarak dünya atmosferine girmişti.
Güney Pasifik’e doğru yönelen mekiğin parçaları büyük oranda atmosferde parçalanmıştı. O dönemde mekiğin Türkiye’ye düşmesi ihtimali üzerinde de duruluyordu. 2019 yılında ise Çin’in “Long March 3B” isimli roketinin parçaları, fırlatma sonrasında evlerin üzerine düşmüştü.
Pekin yönetimi, kontrolden çıkan roketle ilgili haberler konusunda sessiz kaldı.
1979’da 77 tonluk Amerikan uzay istasyonu SkyLab atmosfere girmiş ve Avustralya üzerinde parçalanmış, parçalar Esperance kasabası yakınlarına düşmüştü. Esperance belediye konseyi ise, NASA’ya çevreyi kirletmekten ceza yazmış, bu ceza daha sonra bir Amerikan radyo programının borcun ödenmesi için para toplamasıyla ödenmişti.
HEDEF 2022 SONUNDA UZAY İSTASYONUNU BİTİRMEK
Son yıllarda uzay projesine hız veren Çin, astronot taşıyacak Long March-5B roketinin ilk prototipini tam bir yıl önce uzaya fırlatmıştı. Roket, üç astronot taşıma kapasitesine sahip.
Long March 5B'nin, Pekin yönetiminin kurduğu uzay istasyonunun 'Tinahe' adı verilen 20 tonluk çekirdek kapsülünü 2021'de Dünya yörüngesine taşıması planlanıyor.
Çin, 2045'e kadar ABD ve Rusya’dan sonra dahil olduğu yarışta 'uzayın lideri' olmayı hedefliyor. Çin, Aralık ayında da zorlu bir uzay görevini başarıyla tamamlamış ve Ay'dan Dünya'ya taş örnekleri getirmişti.
Pekin yönetimi, geçtiğimiz Şubat ayında Mars'a Tianven-1 (Cennete Sorular-1) adlı uzay aracını gönderdi. Tianven-1'in yörüngede bir süre kaldıktan sonra bu ay veya Haziran'da Mars'ın yüzeyine de inecek.
Tianven-1'in Mars yolculuğundan bir ay sonra ise, bu kez Çin ve Rusya arasında ortak bir uzay istasyonu kurmak için anlaşma imzalandı. Uzmanlara göre bu, Çin'in bugüne kadarki en büyük uluslararası uzay işbirliği projesi olacak.
Çin'in hedefi, 2023 yılına kadar yörüngede üç kapsülden oluşan insanlı bir uzay istasyonu kurmak. Halihazırda faaliyette olan Uluslararası Uzay İstasyonu 2024’te misyonunu tamamlıyor.
Uzay çalışmalarına 1956’da başlayan ve yörüngeye ilk uydusunu 1970’te fırlatan Çin'in, insanlı uzay istasyonu projesi, konumlandırma, gözlem ve iletişim uydularının yanı sıra üç seneye kadar yörüngede yaklaşık 200 uzay aracıyla ağını daha da güçlendirme arayışında.
Çin, 2025 yılına kadar Ay yüzeyinde bir gözlemevi inşa etmeyi, Mars ile Jüpiter’in keşfi, kuyruklu yıldızlar, kara delikler ve dünya dışı hayat gibi konularda araştırmalara başlamayı ve 2050’ye kadar 'Kızıl Gezegen'e insanlı misyon göndermeyi planlıyor.
