18.01.2019 - 15:46 | Son Güncellenme:
Onur Binay/milliyet.com.trİlacınızı almayı unutursanız doktorunuzdan gelen bir bildirim size yardımcı olur mu?
Proteus adında dijital ilaç şirketi cevabın evet olduğunu iddia ediyor.
Silikon Vadisi merkezli şirket, “akıllı haplar” olarak adlandırılan şeyi yapıyor: esasen, hastanın karnına normal ilaçlar gibi görünen ama izlenebilen küçük sensörlü versiyonlarını yerleştiriyor.
2017 yılında depresyon tedavisinde kullanılmak üzere akıllı haplar üreten Proteus, o tarihten beri 40'tan farklı hastalık için bu ilaçları üretiyor.
Proteus, büyük yatırımcılardan destek almaya da devam ediyor.
Üretilen akıllı haplar, doktorunuza ilaç kullanım aktivitenizi aktarıyor.
Eğer bir ilacın saati atlanırsa doktorunuz tarafından size bildirim gönderiliyor.
Proteus şimdiyse sıradaki hedefinin kanser tedavisinde kullanılmak üzere akıllı ilaçlar üretmek olduğu açıkladı.
Proteus onkolojide teknolojisinin ilk klinik denemesinin başladığını duyurdu. Çalışmanın bir parçası olarak, ileri kolorektal kanserli yedi hasta, sıradan ilaçlarının yerine ortak kemoterapi ilaç kapesitabininin sensöre gömülü bir versiyonunu alıyor.
Şirket, önümüzdeki iki yıl içinde kar amacı gütmeyen Minneapolis merkezli sağlık sistemi Fairview Health Services ve Minnesota Üniversitesi ile ortaklaşa yürütülen denemede 750 kadar hasta kaydetmeyi umut ediyor.
Amaç “akıllı hapların” gerçekten akıllı olup olmadıklarını saptamak. Yani, hastaların ilaçlarını gerektiğinde almalarına yardımcı olmak. Bu, hastaların sıklıkla ilaç almakta zorlandıkları depresyon, şizofreni ve kanser gibi durumlar için önemli bir amaç. Bu ilaçları zamanlamak ve hastaların daima doğru dozu almasını sağlamak tedavinin önemli bir bölümünü oluşturuyor.
Minnesota Sağlık Üniversitesi onkoloji servis hattının direktörü Edward Greeno konuyla ilgili "Kanserde, çok fazla ilaç ila çok az miktarda ilaç arasındaki fark çok dardır" dedi.
Proteus'un dijital hapları, küçük bir sensörle çalışıyor. Sensör bir hapın içine konulabilir veya geleneksel bir ilacın yanına dahil edilebilir. Hasta bunu yuttuğunda içinde parçalanıyor.
Ardından, hastalar midelerinin herhangi bir yerine kredi kartı boyutunda yapışkan sensör takılıyor. Hap alındığında sensör bunu izliyor.
Şirket 2001 yılında kuruldu ve 2012 yılında Gıda ve İlaç İdaresi Başkanlığı'ndan teknolojisi ile ilgili onay aldı. Şimdiye kadar şirket, tüberküloz ilaçlarından HIV ilaçlarında kadar çeşitli ilaçlarda 177.000 Proteus sensörünün kullanıldığını söyledi.
Proteus'un dijital hapları, hastaların ilaçlarını ne zaman aldıkları konusunda uyarmaya ek olarak, hastanın aktivite düzeylerini takip ediyor. Nerede ve ne sıklıkta hareket ettiklerini söylüyor.
Uzaktan izlenme fikrinden hoşlanmayan hastalar için yutulması zor bir ilaç olabilir, ancak çalışılan hastalar şu anda bu şekilde bir hekime sahip olmanın daha iyi hissettirdiğini belirtti.
Proteus'un kanser denemesi iddialı. Şu ana kadar sadece yedi hasta kayıt yaptırmasına rağmen, şirket önümüzdeki iki yıl içinde 750 üyeye çıkmayı hedefliyor.
Proteus, kemoterapi ilaçlarının dijital bir versiyonunu yapmanın ötesinde, bir kanser hastasının aldığı tüm ilaçları sayısallaştırmayı hedefliyor. Proteus'un kurucusu ve başhekim memuru George Savage, "Bunlar, bulantı önleyici ilaçlardan opioidler gibi ağrı kesici ilaçlara kadar her şeyi içeriyor" dedi.
Şirket önümüzdeki dönemde tüm kanser ilaçlarını akıllı hale getirmeyi hedefliyor, klinik deneylerin ise 2021 yılına kadar devam etmesi bekleniyor.