16.03.2022 - 21:01 | Son Güncellenme:
Piyasaların yakından takip ettiği haber geldi. ABD Merkez Bankası (Fed), 2018’den bu yana ilk kez faiz artırımına giderek politika faizini 25 baz puan artışla yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltti. Fed, mart ayı toplantısında 2018'den bu yana ilk kez faiz artırımına gitme kararı aldı. Banka en son faiz artırımını, Kasım 2018'de küresel finansal krizin ardından devreye aldığı genişlemeci para politikalarını sonlandırma amacıyla gerçekleştirmişti.
Fed'den yapılan açıklamada, faiz oranının artırılması kararının 1'e karşı 8 oyla alındığı, St. Louis Fed Başkanı James Bullard'ın 50 baz puan artırılması yönünde oy kullandığı aktarıldı.
İŞSİZLİK TAHMİNLERİ DEĞİŞMEDİ
ABD Merkez Bankası(Fed) yetkilileri bu yıl ve gelecek yıl için işsizlik oranı beklentilerini değiştirmediler.
Fed'in açıkladığı "Ekonomik Projeksiyon Raporu"na göre, işsizlik oranı tahmini bu yıl ve gelecek yıl için yüzde 3,5 olarak kaldı. 2024 yılı için beklenti yüzde 3,5'ten yüzde 3,6'ya çıkarılırken, uzun dönem işsizlik tahmini yüzde 4,0 olarak bırakıldı.
ABD'de Şubat ayı itibarıyla işsizlik oranı yüzde 3,8 seviyesinde açıklandı. İşsizlik oranı COVİD-19'un etkilerinin zirve yaptığı 2020 Nisan ayında yüzde 14,7 ile tarihi zirvesini görmüştü.
POWELL: ENFLASYON HEDEFİN OLDUKÇA ÜZERİNDE
Fed Başkanı Powell karar sonrası yaptığı basın açıklamasında bilançonun büyüklüğünün azaltılmasının beklendiğini ifade etti.
ABD ekonomisinin çok güçlü olduğunu söyleyen Powell'ın açıklamaları şöyle: İş gücü piyasası inanılmaz şekilde sıkı. İş gücü talebi çok güçlü ve arzı bastırılmış durumda. FOMC üyeleri iş gücü piyasasının güçlü kalmaya devam etmesini bekliyorlar. Enflasyon hedefin oldukça üzerinde olmaya devam ediyor.
"BELİRSİZLİĞİ ARTIRMAKTAN KAÇINACAĞIZ"
Tedarik sıkıntıları beklenenden daha büyük ve daha kalıcı. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı enflasyonist baskıları artırdı. Enflasyonun hedefe dönmesi ilk beklentilerimizden daha uzun zaman alacak. Enerji fiyatları ABD enflasyonu üzerindeki baskıyı artırıyor. Önümüzdeki toplantılardan birinde bilançonun azaltılmasına başlayacağız. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin etkileri oldukça belirsiz. Bilançonun daraltılması para politikasının sıkılaştırılmasında önemli bir rol oynayacak. Ancak biz belirsizliği artırmaktan kaçınacağız.
"YIL İÇİNDE DAHA HIZLI ŞEKİLDE HAREKET ETMEMİZ KESİNLİKLE BİR OLASILIK"
Enflasyondaki yukarı yönlü risklere karşı daha özenli olacağız. FOMC fiyat istikrarını yeniden tesis etmeye kararlı. Bir resesyon yaşanması olasılığı aşırı yüksek değil. Ekonomi sıkılaşan para politikasına dayanmak için iyi konumlandı. Ekonomi faiz artırımları ile başa çıkmak için iyi pozisyon aldı. Ekonomiye desteğin daha hızlı azaltılmasının uygun olduğunu değerlendirirsek, bu yönde adım atmaya hazırız. Her toplantı canlı olacak, bu adımlar tartışılacak. Her toplantıda gelişen şartları değerlendireceğiz. Eğer daha hızlı hareket etmek uygun olur ise, bunu yapacağız. Yıl içinde daha hızlı şekilde hareket etmemiz kesinlikle bir olasılık. Enflasyonun yılın ikinci yarısında aşağı geleceği beklentimizi devam ettiriyoruz. Enflasyonun yılın ortasına kadar yüksek kalmasını bekliyoruz.
"FAİZ ARTIRMANIN NET BİR ŞEKİLDE ZAMANI GELDİ"
FMOC, faizi artırma ve bilançoyu küçültme zamanının geldiğini anlıyor. Faiz artırmanın ve bilançoyu küçültmenin net bir şekilde zamanı geldi. FOMC, fiyat istikrarına dönme ihtiyacının bilincinde. Enflasyonun ne kadar aşağı ineceği politikamızın dışındaki faktörlerle ilişkili. Biz faiz artırımları, para politikası sıkılaştırma ile enflasyonun aylık olarak aşağı gelmesini hedefliyoruz. Para politikasının sıkılaştırılması enflasyonu aşağı çekeceği gibi bir gecikme ile büyümeyi de etkileyecek, bunu 2023 ve 2024'te daha fazla göreceğiz.
"YEDİ FAİZ ARTIRIMI OLABİLİR"
Bu yıl 7 toplantımız var ve 7 faiz artırımı olabilir, faiz artırımlarının önden yüklemeli mi yıl boyunca devam eder şekilde mi olacağına karar vermedik. Faiz artırımları konusunda gelen verilere bakarak karar vereceğiz. Enflasyon rakamları faizlerin daha hızlı artırılması gerektiğinin gösterir ise bunu yapacağız. Enflasyon ile mücadele için ihtiyaç duyulan araçlara sahibiz ve onları kullanacağız. Faiz oranlarını yıl içinde istikrarlı şekilde artırma planımız var. Yüksek enflasyonun kök salmamasını sağlayacak adımlar atacağız. Yüksek enflasyonun kök salmayacağından, kalıcı olmayacağından emin olmak için bilançoyu daraltacağız.
FOMC fiyat istikrarını yeniden tesis etme yükümlülüğünü hissediyor. Bilançonun daraltılması da para politikasını sıkılaştıracak. Ücret artışlarının aşağı gelmesi bekleniyor. FOMC enflasyonun kemikleşmesini engellemek için elindeki tüm araçları kullanacak.
Biz talebi yavaşlatmayı ve arz ile uyumlu hale getirip enflasyonu aşağı çekmeyi bekliyoruz. Fiyat istikrarını yeniden tesis etmek için elimizdeki araçları kullanmaya hazırız. Kovid-19 salgını geride kaldıkça iş gücü arzının artacağını öngörüyoruz, ücretlerdeki artışın daha fazla iş gücü arzı getireceğini umuyoruz.
PİYASADAKİ BEKLENTİ NEYDİ?
Prof. Dr. Sefer Şener karardan hemen önce milliyet.com.tr'ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı: Piyasa çok net olarak faiz artışını beklerken, faiz artışından ziyade karar metninde hangi konulara yer vereceği yani diğer ifade ile varlık alımlarında gelinen boyutu nasıl değerlendireceğini, bilanço düzenlemesine gidip gitmeyeceği önem arz etmektedir.
Bilanço ve varlık alımlarıyla ilgili kısım yapılacak açıklamaya bağlı olarak yeniden gözden geçirilecektir. Aynı zamanda bu yıl içerisinde toplamda 7 faiz artışı beklenmesi sene sonuna doğru faizin yüzde 4’leri bulabileceği beklenir. Enflasyonun yüzde 7’nin üzerinde gerçekleşmiş olması durumuyla bu oran orta vadede yeterli bir orandır. 2023 yılında da faiz artışına gideceğini beklemek mümkündür.
TCMB’NİN FAİZ KARARI NE OLUR?
Diğer taraftan alınacak bu kararın Avrupa Merkez Bankası başta olmak üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından da göz önüne alınarak bundan sonraki süreçte farklı senaryoların da gündeme gelmesi muhtemeldir.
Gelinen şartlar ışığında yarın TMCB’nin bir faiz indirimine ya da artırımına gitmesi çok olası gözükmemektedir. Piyasanın yüzde 90’ına yakını Merkez Bankası’nın pas geçeceği yönünde beklentiden oluşmaktadır. Ancak yüzde 5’lik bir kesimin faiz artışına gideceğini diğer taraftan yüzde 5’lik kesimin de faiz indirimine gideceğini beklemektedir. Yüksek olasılıkla pas geçme ihtimali şu an piyasalarda satın alınmaktadır."
"İLERİYE GİDEN YOL BİRAZ BELİRSİZLEŞTİ"
Ekonomist Enver Erkan konuyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında jeopolitik ve makroekonomik kaygılar nedeniyle ileriye giden yol biraz belirsizleşti. Uzun süreli bir tedarik zinciri krizi enflasyonu tetiklerken, ortaya çıkan yeni dinamiklerle oluşacak enerji ve girdi açığı hem artı enflasyon, hem de ekonomik büyüme döngüsünde yavaşlama anlamına gelecek. Tedarik zinciri darboğazları yeniden kötüleşiyor, girdi maliyetleri ve konut fiyatları artmaya devam ediyor.
Bu aşamada, her durumda politika yapıcıların Ukrayna savaşına tepkisi, belirsizliğin kilit unsuru olmaya devam ediyor. Büyümenin, yaptırımlardan ve savaştan etkilenme katsayısı elbette bölge ve ülkelere göre farklılık gösteriyor ve daha az enerji bağımlılığından dolayı ABD, kendi göstergelerine daha fazla güvenebilir bir konumda. Sonuçta, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden önce ekonomi yeterince güçlü görünüyordu. Artı olarak, enflasyonun talep büyümesi açısından da riskleri söz konusu, çünkü enflasyon hızla yükselirken, haneler bütçelerini yeniden düşünmeye ve isteğe bağlı harcamaları kısmaya karar verebilir.