Savaş bitti çile bitmedi! ‘Yaşanacak yer kalmadı’

UĞUR YILDIRIM- Suriye’de 13 yıl süren iç savaş, ülkede büyük bir yıkıma neden oldu. Binlerce köy ve şehir haritadan silinirken, altyapı tamamen çöktü. Savaşın sona ermesine rağmen, yaklaşık 2 milyon Suriyeli hâlâ sınır hattındaki çadır kamplarda zor şartlar altında yaşıyor. Evlerine dönmek isteyenler, şehirlerinin harabeye dönmesi nedeniyle kamplardan çıkamıyor. Soğuk kış şartlarında hayatta kalmaya çalışırken, temel ihtiyaçlara ulaşmakta büyük zorluk çekiyor. Suriyeliler bugünlerde mevsim şartları nedeniyle özellikle ısınma sorunu çekiyor. Kadınlar zeytin ağaçlarının dallarını kırıp ısınacak birkaç odun parçası çıkarmaya çalışıyor, çocuklar çöplerdeki kâğıt ve poşetleri topluyor.

Evler harabe

Suriyelilerin yıkılan evlerini onarmadan kamplardan çıkmayacağını söyleyen İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı Suriye Medya Sorumlusu Selim Tosun, “8 Aralık 2024’te Esad rejimi devrilince kampların ortadan kalkacağı yönünde bir beklenti oluştu. Kamplarda yaşayan insanlar da Suriye’nin farklı şehirlerindeki evlerini görmeye gitti. Maalesef hemen hemen herkes evlerinin kullanılmaz durumda olduğunu gördü. Suriyeliler, yıkılan evlerini yeniden inşa etmek zorunda kalacak” dedi.

700 bini çadırda

Beşar Esad’ın harabeye çevirdiği şehirler yüzünden sınır hattına sığınan mülteciler bu kışı da yerle bir olan evlerinden uzakta geçirmek zorunda kaldı. Bugün Suriye’nin kuzeyinde 800’den fazla çadır kampta yaklaşık 700 bin kişi, 2 binden fazla düzenli kampta ise yaklaşık 1 milyon 300 bin Suriyeli bulunuyor.

Elektrik, su, okul yok

Azez’de Türkiye sınırının sıfır bölgesinde bulunan düzensiz çadır kampta tek göz odada 11 kişiyle yaşayan Rihap Cafer, “El Bab’daki köyümüzden 12 yıl önce çıktık. Bunca yıl çadır kampta kaldık. Esad devrilince evimize gittik, her yer yıkılmış. Elektrik, su yok, okul yok. Yaşanacak durumda değil. Evimizi onarabilirsek buradan gideceğiz. Savaş yüzünden her şeyimizi kaybettik. Isınmak için karton yakıyoruz. Kızlarım ile tarlalarda çalışıyoruz. İş yok. İç savaş bitti ama bizim hayatımız değişmedi, bizim savaşımız bitmedi” diye konuştu.

‘Savaş bitti, destek gitti’

Savaş bitince kampa destek veren batılı STK’ların yardımı kestiğini söyleyen Matra Elşavak şunları diyor: “8 yıldır Azez’in Succu bölgesindeki bu çadır kampta yaşıyoruz. Halep kırsalında evimiz vardı, yerle bir olmuş. Su kuyularına bile ceset atmışlar. Savaş bitti evimize gideceğiz diye sevindik ama yaşanacak bir yer kalmamış. Burada da çok kötü durumdayız. Her yer çamur içinde, bize destek veren STK’lar savaş bitti diye desteğini çekti. Suriye yeniden inşaa edilecek ve bizde bu hayattan kurtulacağız.”