Aborjin Senatör Thorpe CNN Türk'e konuştu: Avustralya bir yalan üzerine kurulu
03.08.2022 - 15:33 | Son Güncellenme:
İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'e 'sömürgeci' diyen Avustralyalı Aborjin Senatör Lidia Thorpe, CNN Türk'e konuştu.
Thorpe, Avustralya'nın bir 'sömürgecilik yalanı' üzerine kurulu olduğunu söyledi. İngiltere Kraliçesini devlet başkanı kabul eden üleknin 'Bir kimlik krizi içinde olduğunu' ve cumhuriyete geçmesi gerektiğini ifade etti. CNN Türk Dış Haberler Muhabiri Hilken Doğaç Boran'ın özel röportajı...
HDB: Kraliçe Elizabeth’e neden sömürgeci dediniz? Yemin töreniniz sırasında protesto yapmaya sizi ne itti?
THORPE: Kraliçeye sömürgeci dedim çünkü kendisi bir sömürgeci. Gerçekleri söyledim. Ben bu ülkenin egemen ve yerli bir kadınıyım. Çok büyük zarara yol açan, halkımın haklarını gasp eden, Soykırım suçu işleyen başka bir ülkenin sömürgeci Kraliçesine sadakat yemini etmem, onlar önünde diz çökmem gibi bir şey olurdu. Bu beni rahatsız etti. Çünkü halkımıza çok büyük zarar verdiler. Bugün bile, hala bu zarar sürüyor. Soykırım Avustralya’da hala devam ediyor. Çocuklar ailelerinden kopartılıyor. 20 binden fazla yerli çocuk Avustralya’da ailelerinden zorla alındı. 500 aborjin gözaltında sömürgeci sistem yüzünden öldü. Bu ülkede hala bir antlaşmamız yok. Bu yüzden halkım için muazzam bir acıyı temsil eden bir kraliçeye sadakat yemini etmek istemedim. Bu, bu ülkede yaşayan egemen ve yerli bir kadın olarak benim kimliğime aykırı. Ailem ve bu ülkede yaşayan yerli halkı temsilen buradayım. Sömürgeye direniyorum, direnmeliyiz. Baskı rejimi bugün hala sürüyor.
HDB: Günün sonunda yemini ettiniz ve senatör oldunuz. Neden bu kadar sert bir dille eleştirdiğiniz “sömürgeci sistemin” bir parçası oldunuz?
THORPE: Evet. Çok iyi bir soru. Avustralya’da senatör olma fikrini bile çok uzun süre düşünmem gerekti. Daha sonra “sömürgeci projeye” dahil olmaya, içine sızmaya ve halkıma büyük zarar veren Avustralya meclisinin işleyişini bozmaya karar verdim. Dışarıda protesto yapabilirim, ki bir ömür bunu yaptım. Ama şimdi içerideyim ve protestoya buradan devam edeceğim. Bu yemini ikinci kez etmenin tek sebebi işimin başında kalabilmekti. İçimden gelerek etmedim.
"AÇ GÖZLÜLÜK VE BASKICILIKLARI YÜZÜNDEN HER ŞEYİ ALDILAR"
HDB: Sömürgecilik projesine karşı çıkacağım dediniz. Avustralya hala resmen anayasal monarşi ile yönetiliyor. Cumhuriyete geçişi destekliyor musunuz?
THORPE: Evet Cumhuriyet olmalıyız. Sömürge sistemi hem halkımıza hem de toprağımıza, suyumuza ve dokunduğu her şeye zarar verdi. Aç gözlülük ve baskıcılıkları yüzünden her şeyi aldılar. Bize Cumhuriyet gerek. Ama bundan önce bir antlaşma olmalı. Yerliler olarak bu ülkede barış istiyoruz.
"BU ÜLKE YALANLAR ÜZERİNE KURULU"
HDB: Yerli halkların duruşuna dönecek olursak… cumhuriyete geçiş konusuna nasıl bakıyorlar? İlk Uluslar hangi şartlar altında Cumhuriyete geçişi destekleyecek? Bir Antlaşmadan bahsettiniz ama daha detaylı anlatabilir misiniz?
THORPE: Doğruları konuşmamız gerek. Avustralya bir kimlik krizi içinde. Futbolu mu yoksa etli böreği mi temsil ettiklerini bilmiyorlar. Dünyada hala hayatta olan en kadim kültür umurlarında değil. Burada bunu umursamıyorlar. Ülke çapındaki yerliler adalet istiyor. Topraklarımızı geri istiyoruz. Masada olup, ülkece nasıl birleşebileceğimizi müzakere etmek istiyoruz. Bunun tek yolu da bir antlaşma yapmak ve doğruları konuşmak. Bu ülke yalanlar üzerine kurulu. Ülkenin işgal süreci bir yalana dayanıyor. “Terra nullius” yalanına. Burada kimsenin yaşamadığını iddia ettiler. Biz binlerce nesildir buradayız. Yani tüm sömürgeci sistem bir yalan üzerine kurulu. Bu yüzden hakikati anlatmalıyız ki ilerleyebilelim.
(Aborjin: Avustralya yerlisi)
