Zeynep Aktaş

Bir yılı aşkın süredir dünya ölçeğinde etkili olan Kovid-19 salgın hastalığı ülkemizde de olumsuz etkisini sürdürüyor. Buna ilave şimdilerde bir de özellikle turistik bölgelerde etkisini gösteren yangının olumsuz yanıyla yüz yüze gelindi. 

Resmi açıklamalar 35 şehirde yaşanan 129 yangından 122’sinin kontrol altına alındığını söylüyor. Yedi bölgede ise henüz söndürme çalışmaları sürüyor.

Gerçekleşen Kovid-19 salgını ve devam eden yangınlar Türkiye’nin beklemediği maliyetlerin oluşmasına sebep oluyor. Ekonomideki yansımasını ise yüksek enflasyon ve faiz. Ekonomi için de şirketler için de beklenmeyen maliyetlerin ciddi sonuçları oluyor.

Beklenmeyen maliyetlerin 10 etkisi bulunuyor

1- Diğer gider kalemlerinin artmasına neden olur.

2- Borçlanma maliyetlerini artırır.

3- Finansal yapıda dengesizliklere yol açar.

4- Birdenbire gerçekleşir etkileri uzun süreli gözlenir.

Yatırımcılar yılın ilk 7 ayında güvenli liman olarak gördükleri döviz bazlı enstrümanlara yöneldi. Dolar, euro ve altın değer kazandı. Borsada seçici hareketler oluşurken sanayi hisseleri yükseldi

Geride kalan yedi ayda yatırımcının önceliğinde döviz ve döviz bazlı enstrümanlar yerini korudu. Süren ilgi dolar kurunu 7.44 TL’den 8.42 TL’ye çıkardı. Artış yüzde 13.17 oranında gerçekleşti. Euro yüzde 9.49 yükseldi. Altının dolarla fiyatlanması yüzde 8.56 oranında prim yapmasına imkân verdi. Sanayi hisselerindeki artış da yüzde 8.20 oldu.

Yükselen enstrümanlar her zaman için yatırımcıların ilgisini daha fazla çeker. Risklerin arttığı dönemlerdeyse güvenli liman olarak görülen yatırım enstrümanları daha fazla tercih edilir. Yatırımcıların tercihi ise öncelikle enflasyondan korunmak. Bu nedenle riskli varlıklar içerisinden ihracatçı sanayi şirketlerine yöneldikleri gözlendi.

Tercihlerde neler etkili oldu?

1 - Enflasyonun yüksek seyrinin korunması döviz bazlı enstrümanlara

Yıl sonuna ilişkin beklentiler yeni gelişmelerle birlikte değişiyor. Enflasyon ve büyüme tahminlerinde yeni revizyonlar gelebilir

Yılın geneline ilişkin tahminler tekrar gözden geçiriliyor. Büyüme tahminleri, enflasyon, kur beklentileri gelişmelere bağlı olarak değişiyor. Kovid - 19’da aşılamaya rağmen iyimser hava henüz yakalanabilmiş değil. Kapanma endişeleri piyasalar üzerinde baskı oluştururken hedeflerin yakalanmasına mani oluyor. TCMB’nin enflasyon beklentisinde revizyona gitmesi beklenebilir. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) raporuna göre küresel ekonominin bu yıl yüzde 6 ve gelecek yıl yüzde 4.9 büyümesi bekleniyor. Raporda, yükselen piyasalar ve gelişmekte olan ekonomiler için 2021 beklentileri aşağı yönlü işaretleniyor. Buna karşın gelişmiş ekonomiler için tahminler yukarı yönlü revize ediliyor. Türkiye için 2021 beklentisini yüzde 6’dan yüzde 5.8’e düşürürken 2022 beklentisi ise yüzde 3.3.

Yüzde 5’in üstündekiler

Ereğli Demir Çelik yılbaşından bu yana yüzde 40

Piyasalar pandemi gölgesinde... Salgında yeni varyant endişeyi canlı tutuyor. Kripto paralar ise Amazon beklentisiyle yükselişte. JP Morgan müşterilerine kripto para ürünlerine erişim imkânı sunan ilk ABD bankası olurken dalgalı dönemin sürmesi bekleniyor.

Piyasalar diken üzerinde. Artan vaka sayısı nedeniyle riskte henüz arzu edilen düşüş gözlenmiyor. Volatilite yüksekliğini koruyor. Nakde dönmek isteyenler riskli varlıklarda pozisyon azaltıyor. BIST 100 Endeksi 1.348 seviyesinde.

Dolar kuru 8.56, euro ise 10.09’dan alıcı buluyor. Altının ons fiyatı 1.802 dolar. Böyle bir ortamda değere odaklananlar için uzun vadede hisse senetlerindeki düşüşler alım fırsatı oluşturabilecek.

Neden yükseldi?

27 - 30 Temmuz arasında BIST 100 Endeksi üzerinde ağırlığı yüksek şirketlerin bilançoları açıklanıyor. 

Kripto paralar gerek yüksek oynaklıkları gerekse izledikleri seyir nedeniyle yatırımcıların ilgi alanında. Bitcoin fiyatı hazirandan bu yana görülen en yüksek seviyeye çıktı. Ethereum da 3 haftanın en yüksek seviyesini

Paranın enflasyon karşısında eridiği zorlu dönemlerde yatırım tercihlerini gözden geçirmeli. Güvenli limanlar ve güçlü kararlar, yatırımları koruyacaktır

Yatırım açısından zorlu bir süreçten geçiyoruz. Enflasyonun yüksek seyri ve yukarı yönlü hareketini sürdürme ihtimali alternatif getiri arayışlarını öne çıkarıyor. Yıllık TÜFE artışı yüzde 17.53 ÜFE ise yüzde 42.89 oranlarında seyrediyor. Buna mukabil faiz oranı ise yüzde 19 seviyesinde bulunuyor. Öte yandan küresel bazda emtia fiyatlarındaki artış, arz yönlü sıkıntılar ve artan taşımacılık maliyetleri enflasyonist baskıları artırıyor. Birikim sahipleri ise enflasyonun artan yükselişi karşısında koruyucu enstrüman arayışını güçlendiriyor. Söz konusu durum paranın kısa vadede yüksek getiri arayışını gündemde tutarken uzun vadeli yatırımın önünü tıkıyor.

Dolarda güçlü seyir

Dolar/TL kurunda güçlü bir seyir var ve devam ediyor. Mart sonrası TL varlıklarda negatif ayrışma var. Yeni açıklanan makro

Merkez Bankası’nın toplantı notlarında enflasyonda oynak seyir beklendiği, para politikasındaki sıkı duruşun ‘kararlılıkla’ sürdürüleceği belirtildi. Enflasyon, faiz indirim olasılığını bu yıl için zorlaştırdı

Para Politikası Kurulu toplantısı, 14 Temmuz 2021 günü yapıldı. Merkez Bankası, politika faizi olan 1 hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmedi ve yüzde 19’da tuttu. TCMB, dün de PPK toplantı özetini yayımladı. Buna göre:

1- Enflasyonun kısa dönemde, başta emtia fiyatları ve yönlendirilen fiyatlar olmak üzere arz ve talep yönlü çeşitli unsurların etkisiyle oynak bir seyir izlemesi beklenmekte.

2- Enflasyon tahmin patikasındaki belirgin düşüş sağlanana kadar para politikasındaki mevcut sıkı duruş kararlılıkla sürdürülecek.

3- Politika duruşu, enflasyon gelişmeleri ve enflasyon beklentileri dikkate alınarak dezenflasyon sürecini en kısa sürede tesis edecek ve orta vadeli hedeflere ulaşıncaya kadar bunun sürekliliğini sağlayacak bir sıkılık düzeyinde belirlenmeye devam edilecek.

Yapılan açıklamalardan yüzde 19

Tematik fonlarda yatırımcı sayısı yılbaşından bu yana fon kategorisine göre yüzde 459’a varan artışlar gösterdi. Sağlık ve teknoloji fonları ilgi odağı oldu

Dolar kuru yılbaşından bu yana yüzde 14.54 oranında değer kazanarak 7.44 TL’den 8.52 TL’ye yükseldi. Kurdaki artışla birlikte birikim sahipleri yabancı tematik yabancı fonları yönelmeyi tercih etti. Bu fonlarda yatırımcı sayısı hızla artıyor.

Yılbaşından bu yana yatırımcısı sayısı binin üzerinde olan fonlar içerisinde katılımcı sayısı en fazla artan fonlar, yabancı hisse senedi fonları ile emtia yabancı fon sepeti kategorisindeki fonları oldu.

Önce ‘sağlık’

Fonların getirilerine baktığımız zaman Ak Portföy Sağlık Sektörü Yabancı Hisse Senedi Fonu yılbaşından bu yana yatırımcısına yüzde 40.7 oranında kazandırdı. Yılbaşında 2.481 olan yatırımcı sayısı 16 Temmuz 2021 itibari ile 13.879 seviyesine yükseldi. Yatırımcı sayısı yüzde 459 oranında arttı.

Yatırım fonlarında iki sağlık fonu bulunuyor. Ak Portföy Sağlık Sektörü Fonu ve İş Portföy Sağlık Şirketleri Karma Fon. İş Portföy’ün fonu karma olar

Merkez Bankası temkinli duruşunu korudu. Enflasyonu göz önünde bulunduran Merkez Bankası temmuz toplantısında da faizi değiştirmeyerek yüzde 19’da tuttu

Merkez Bankası (TCMB) temmuz toplantısında faizi bir kez daha pas geçti. Merkez Bankası 21 Mart’tan bu yana dördüncü defa toplanıyor. Her toplantı öncesinde faiz indirimine ilişkin spekülasyonlar yapılsa da enflasyondaki artışın henüz kontrol altına alınamaması böylesi bir olasılığı minimize ediyor. Son 2.5 yılın en yüksek enflasyonu söz konusu. TÜFE yüzde 17.53, ÜFE ise yüzde 42.89 seviyesinde. TCMB enflasyon verilerini göz önünde bulundurarak temkini elden bırakmadı. Toplantı metninde enflasyonda “kalıcı düşüş yaşanıncaya kadar” söylemi korundu. Politika faizinin sabit tutulma nedenleri şöyle:
1- Yükselen küresel enflasyon ve enflasyon beklentileri.

2- Ekonomide açılma ve ertelenmiş talebe bağlı olarak artış gösteren bireysel kredi kullanımı.

3- İthalat fiyatları ve talep koşulları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları, açılmanın etkisiyle yaz aylarında