Şundan emin olun ABD’de bizdeki kadar çok Amerikancı yok. Aynı şekilde Rusya’daki Rusçuların, İran’daki İrancıların ve Suriye’deki Esadcıların sayısı da bizdeki muadillerinden daha az.
TV ekranlarını adeta parselleyen bu arkadaşlar Suriye’de son 72 saatte yaşanan olağanüstü gelişmeleri göbekten bağlı oldukları ABD-Rusya-İran ve Esad perspektifinden aktardığı için doğal olarak sokaktaki insanın kafası da karışık.
Halep nasıl bu kadar kolay düştü? HTŞ ve onlara destek veren Suriye Milli Ordusu (SMO) içindeki bazı gruplar El Kaide çizgisinde mi? ABD-İsrail bu işin neresinde? Rusya neden sessiz? PKK/YPG’ye yol vermek için mi HTŞ’nin önü açıldı? Türkiye bölgeye müdahale edecek mi? Vs. vs.
Bunların tamamı doğru sorular. Ancak içimizdeki Amerikancıların, Rusçuların, İrancıların ve Esadcıların bu sorulara verdiği cevaplar bizi gerçeğe götürmez. Çünkü objektif değiller. Çünkü Türkiye’nin gücünü ve etkisini küçümsüyor, hatta yok sayıyorlar. Kafalarındaki Türkiye algısı, Halep’ten ve Tel Rıfat’tan gelen görüntüleri hazmetmelerine izin vermiyor.
O zaman hem yukarıdaki soruların cevaplarını hem de bölgedeki son durumu madde madde yazalım. Önce son durum:
- Tel Rıfat artık Suriye Milli Ordusu’nun kontrolünde.
- Buradan kaçan PKK-YPG’lilerin yeni istikameti Münbiç.
- Tel Rıfat’ta an itibariyle PKK-YPG’li teröristlerin döşediği mayınlar tek tek temizleniyor.
- SMO’nun bundan sonraki doğal hedefi Münbiç.
- Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) bölgede kuş uçurtmuyor. Son 3 -4 günde sahada yaşanan ne varsa hepsi MİT’in takibindeydi.
Gelelim kafaları karıştıran soruların cevaplarına..
- HTŞ ve bazı SMO grupları Halep operasyonuna nasıl karar verdi?
Türkiye’ye komşu İdlib bölgesinde Rusya’nın hava , Esad rejiminin kara saldırıları son dönemde yoğunlaştı. Bölgede artan sivil kayıplar gerginliği tırmandırdı. İdlib’teki bazı gruplar Suriye rejim güçlerini bölgeden uzaklaştırmak için operasyon kararı aldı. Türkiye, İsrail’in saldırganlığı ile bölgede artan tansiyonu düşürmek için muhalif grupların düzenleme kararı aldığı operasyonu uzun süre engelledi. Suriye rejiminin İdlib’teki saldırganlığının engellenmesi beklentisini de Astana dahil tüm uluslararası platformlarda garantör ülke olarak dile getirdi. Ancak bu konuda hiçbir adım atılmadı.
- Halep nasıl alındı?
Suriye rejim güçlerinin son saldırısında 30 sivilin hayatını kaybetmesi,100 kişinin yaralanması ve bunu takip eden saldırıda Kuran kursundaki 3 çocuğun öldürülmesi bardağı taşıran son damla oldu. Suriyeli muhalif gruplar atışların geldiği bölgelere yönelik Halep istikametinde sınırlı bir operasyon başlattı. Muhaliflerin sınırlı operasyonu rejim güçlerinin bulundukları bölgelerden kaçmasıyla bir anda genişledi.
- Esad neden PKK-YPG’den yardım istedi?
Muhaliflerin kısa sürede Halep’in kontrolünü ele geçirmeleri Suriye rejimini panikletti. Halep dışında rejimin hakimiyetindeki birçok bölgede kontrol muhaliflere geçti. Rejim bunun üzerine Fırat’ın doğusundaki bölgelerde PKK-YPG ile işbirliğine giderek terör örgütüne alan açtı. Fırat’ın doğusundan çok sayıda PKK-YPG’li teröristler ağır silahlarla Halep’e doğru hareketlendi. Terör örgütü kaosu fırsat bilip Tel Rıfat ile Suriye’nin Kuzeydoğusu arasında bir terör koridoru oluşturma planını devreye aldı.
- Tel Rıfat nasıl alındı?
Ancak MİT’in yerinde ve etkili hamleleri, SMO’nun müdahalesiyle bu plan bozuldu. SMO’nun başlattığı “Özgürlük Şafağı Operasyonu” ile Rakka-halep arasındaki yol kesildi. PKK-YPG’nin koridor planı boşa çıkarıldı. Tel Rıfat, SMO’nun kontrolüne geçti.
- HTŞ’nin çizgisi DEAŞ ile aynı mı?
HTŞ içindeki grupların tamamı Halep ve çevresinde doğmuş, büyümüş o bölgenin insanlarından oluşuyor. DEAŞ terör örgütü bölgeye dışarıdan getirilen gruplardan oluşuyordu. HTŞ’nin yapısı Suriye dinamiklerine uygun. Halep’ten hiç kaçış olmaması, gayrimüslimlere dokunmamaları ve bölgeden gelen ilk görüntüler HTŞ ve DEAŞ arasında bir farklılık olduğunu gösteriyor.
- Rusya, İran, Esad ve ABD bundan sonra ne yapacak?
Rusya’nın Ukrayna cephesindeki meşguliyeti Suriye cephesine yoğunlaşmasına izin vermiyor. İran bölgedeki mevcut pozisyonunu koruma derdinde ama işi eskisi kadar kolay değil. Esad’ın artık tek amacı var: Lazkiye ve Şam bölgesindeki iktidarını devam ettirebilmek. ABD ise “Bekle-gör” politikası izliyor. YPG-PKK’dan gelen destek-yardım çağrılarına sessiz kalmaları onların da bölgedeki yeni döneme hazırlandığının bir işareti.
Suriye’de son durum böyle.
