Türk usulü ‘fiber’ interneti ucuzlatır

“Telekomda her G geldiğinde 2G, 3G, 4G gibi, yeni şebeke yatırım yapılıyor. Pratik olup israf etmemek gerekiyor” diyen Doany, Türk usulü fiber modelin internet fiyatlarını da düşüreceğini söyledi.

Londra’da düzenlenen 5G Dünya Zirvesi’nde bir grup gazeteciyle sohbet toplantısında bir araya gelen Türk Telekom’un CEO’su Paul Doany, geçtiğimiz günlerde anlaşması imzalanan Türk usulü fiber ortaklığın Türkiye’nin yararına olacağını söyledi.

Ulaştırma Bakanlığı ve operatörlerin bir araya gelerek oluşturduğu Türk usulü sabit altyapı paylaşım sisteminin fiber tarafındaki temel oyuncusu olan Türk Tekekom’un CEO’su Doany, herkesin kazançlı çıkacağını belirterek: “Yatırım maliyetlerinin azalmasıyla fiberde kapsama yaygınlaşacak, kalite artacak, fiberin eriştiği hane sayısı çoğalacak. İmtiyaz anlaşmalarıyla asıl mülkiyet kamuya ait olduğundan, günün sonunda yapılan tüm yatırımlar devlete ve ülke faydasına olacak. Bu işin asıl kazananı vatandaş ve Türkiye olacak” dedi. Türk Telekom’un fiberde 262 bin kilometrelik ağ yatırımı bulunuyor.

Bu yıl Londra’da 14’üncüsü düzenlenen 5G Dünya Zirvesi kapsamında dünyanın önde gelen mobil telekom operatörleri arasından Yılın Telekom Operatörü Yöneticisi olarak Türk Telekom CEO’su Paul Doany seçildi. Türk Telekom’un 5G alanındaki yenilikçi çözümleri ve başarılarının yanı sıra toplum yararına yürüttüğü sosyal sorumluluk projeleri Doany’nin Yılın Telekom Operatörü Yöneticisi olarak seçilmesini sağladı.

Aktif paylaşım modeli

Doany, bu paylaşım modelinin tüm dünyaya da örnek olacağını şu sözlerle aktardı: “Bugünlerde Avrupa, benzer bir ortak yatırım modeli üzerinde tartışıyor; sabit fiber altyapının operatörler arası kiralama yoluyla paylaşımını teşvik edecek yasalar çıkarmaya hazırlanıyor. Sonuçta aklın yolu bir: Ortak yatırım modelinin operatörlerin yeni yatırımlar yapıp mevcut altyapıyı geliştirmelerini teşvik edici verimli bir model olduğunu herkes görecek. Türk Telekom olarak mobil altyapının paylaşımı konusunda da yalnızca kulelere odaklanan pasif paylaşım modeli yerine baz istasyonunun operatörler tarafından komple paylaşıldığı aktif paylaşım modelini geliştirdik. Bu kapsamda ilk olarak Zonguldak’ta yaptığımız pilot uygulamalar neticesinde son derece etkileyici sonuçlar aldık. Şu anda 5 bin paylaşımlı sahamız var. Hedefimiz bu modeli tüm Türkiye’yi kapsayacak şekilde yaygınlaştırarak mobildeki mükerrer yatırımların önüne geçmek. Dünyaya öncü ve örnek olacağımıza inanıyorum.”

‘Bankalar şirketi kontrol etmeyecek’

Türk Telekom’un ortaklıkta yaşanan sorunlar yüzünden bankalarla 5 milyar dolarlık borç yapılandırmasında son durum ne? “Biz beş yıllık bir plan yaptık. Bankalar da bu planı görerek hesaplarını yaptılar” diyen Doany, “Bankalar şirketi kontrol etmeyecek, bunu çok net bir şekilde söyleyebilirim. Çünkü bankalar bu tarz şirketleri kontrol edemez. Bu onların çıkarına da olmaz” şeklinde konuştu.

Doany ayrıca şunları söyledi, “Aslında standart bir yeniden yapılandırma bu. Standart yeniden yapılandırmalarda her yıl bakacaklar satabiliyorlar mı yani normalde üç yıla yada beş yıla kadar bile sürebiliyor. Sonra bir uzatma daha olabiliyor. Bu bankaların kendi aralarında yaptığı bir anlaşma. Normalde de karşılıklı bir üst sınır oluyor. Esnek bir yapıları var. Şirketin üzerine herhangi bir baskı da yapılmayacak. Bizim işimiz yapabileceğimizin en iyisini yapmak onlar da hisseleri satabildikleri zaman satacaklar tekrardan.”

‘Dijital reklamda’ ilk ortaklık yakın

Telekom sektöründe en büyük yatırımı yapan şirket olduklarını belirten Paul Doany, “Gelirleri artırırken toplum için de iyi birşeyler yapabileceğimiz projelerimiz var” diyerek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Biz dikeylerde büyümek diyoruz. İlk odaklandığımız dikey, sağlık sektörü. O yüzden Doctor Turkey şirketine yatırım yaptık. Bu bizim ilk kurumsal girişim sermayesi yatırımımız (TT Ventures şirketi aracılığıyla). İkinci dikey enerji sektörü. Üçüncü dikey alanımız eğitim. Bir de üstüne akıllı şehirler var. Beşinci odaklandığımız alan da özellikle büyük stratejik müşterileri ve şirketleri hedef almak. Dönüşüm projeleri.”

“Dijital dönüşüm için herhangi bir şirkete teklif götürdüğünüz oldu mu?” sorusuna Doany, “İlk teklifimizi götüreceğiz. Ve bahsettiğim zaman gibi gittiğimiz zaman yarısını biz yapıyor olacağız” yanıtını verdi. (Bu noktada Türk Telekom’un THY ve birçok grupla görüşmeleri sürüyor.)

TT ventures şirketinin yakında yeni bir yatırıma daha imza atacağını açıklayan Paul Doany, “Dijital reklamla ilgili bir yatırımımız olacak. Önümüzdeki iki üç hafta içinde duyuruyor olacağız” ifadesini kullandı.

TT’den ilk TL tahvili

Yükselen kurlar noktasında Türk Telekom’un (TT) yeni stratejiye hazırlandığını anlatan Paul Doany, “Lira cinsinden tahvil ihracatı yapan şirketlerden biri olacağız. Merkez Bankası ile görüşüyoruz. Aslında ilk 6 ayda yapmaya çalışıyorduk bunu bir taraftan da yönetim kurulumuzla ile ilgili konular hallolsun, onu bekledik. Birinin bunu yapması önemli ve bunu yapacağımızı düşünüyoruz. İlk seferde rakamsal olarak çok büyük miktarlara çıkmamalıyız. Bu yıl tamamlanır, diye düşünüyorum” dedi.

‘Yeni sistem’ nasıl işliyor?

Paul Doany, Türk usulü modelin nasıl işleyeceğini şu örnekle anlattı: “Fiberde A noktasından B noktasına gidilmek isteniyor. Öncelikle ortak şirket diye bir şey yok. Yasalara göre Türk Telekom altyapısı ile ilgili herhangi bir şirketle ortaklık kuramaz. Biz yatırım yapıyoruz ve kullanım hakkımız oluyor. Bunun için ben buna Türk usulü dedim. A’dan B’ye bir şey istendi. Altyapı varsa 2 yıllık kontratla toptan fiyattan diğer operatörlere veriyoruz. Peki altyapı yoksa, yeni yatırım gerekiyorsa... Şimdi biz yeni bir teklif çalışıyoruz. Burada taahhütler daha uzun 10 yıllık. Yeni alan 5-10 km ekstra yatırım gerektiriyor. Ben diyorum ki bu parayı bize verin. Ben bu ekstra 5-10 kilometreyi inşa etmek için kullanayım. Sahibi Türk Telekom olacak. Uzun yıllar mesela 10 yıl kullanım hakkı da karşı tarafa bedava olacak. Bu güzergahı kendi yapmaya kalksa yüzde yüzünü kendi yapmak zorunda ve Türk Telekom’un halihazırda sunduğu geçiş hakkında faydalanmamış oluyor. Ayrıca mükerrerlik olacak.”

İlk teklif yapıldı

Bu modelle ilgili ilk teklifi Vodafone’a yaptıklarını bildiren Doany, “İlk olarak İstanbul’da bir proje getirdiler. Üzerinde çalıştık ama mantıklı gelmedi. Çünkü onların istediği güzergahın yalnızca yüzde 20’sinde bizim altyapımız var. Yüzde 80’i için para ödemeleri gerekecek. Sonra Ankara’dan bir proje getirdiler. Burada yüzde 50’sinde var altyapımız. Diğer yüzde 50’si için gerekiyor. O aralıkta yapılabiliyor. Şu anda fiyatlandırma üzerine anlaşıyoruz. Bu teklifleri hiç kimseye ayrım gözetmeksizin yapıyoruz. Bu projenin çalışacağını düşünüyorum” dedi.
Doany, bu modelle operatörlerin 300 milyonluk bir yatırım yapmasının muhtemel olacağını söyledi. “Pratik olup israf etmemeniz gerekiyor” diyen Doany, Türk usulü sayesinde internet fiyatlarının da ucuzlayabileceğini ifade etti.