Özay Şendir

Özay Şendir

ozay.sendir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Yunanistan Dışişleri Bakanı Yerapetritis, Türkiye ile sorunlarını çözmüş bir Yunanistan’ın daha zengin ve güvende olduğunun bilincindeki bir vatansever olarak diyalog süreci ve pozitif gündemle ülkesine hizmet ediyor. Yunan Bakan, “İlk kez çok iyi yapılandırılmış bir diyaloğumuz olduğunu hissediyorum. Geçmişe kıyasla oluşturulan daha güçlü iletişim yapısı beni geleceğe dair daha optimist yapıyor” diye konuştu. Yerapetritis, “Türk askeri endüstrisi tarafından tehdit edildiğimizi düşünmüyorum. Şu anda kıtada ana nokta ve bölgedeki büyük sorun Rusya ile Ukrayna Savaşı. Bu durumda birlikte olmamız önemli” dedi.

Haberin Devamı

Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Yerapetritis ile aynı yerde çok bulundum ama dün ilk kez sohbet edebildim.

Yaklaşık iki saat süren sohbetin sonunda kafamda iki düşünce oluştu.

İlk düşüncemi başlık olarak yazdım ama bunu biraz açmam gerek:

Bakan Yerapetritis Yunanistan ile Türkiye arasındaki sorunlar için, Türkiye karşıtlığını diline dolamışlardan eksik ya da farklı bir cümle kurmuyor.

Türkiye ile sorunlarını çözmüş bir Yunanistan’ın hem daha zengin hem de daha güvende olduğunun bilincindeki bir vatansever olarak diyalog süreci ve pozitif gündemle ülkesine hizmet ediyor.

Kişisel kariyerinde yükselmek için Türkiye düşmanlığını kaldıraç olarak kullanmaya çalışanlardan tamamen farklı bir duruş bu.

Bu farklı duruş haliyle aynı sorunları söyleme biçimine de yansıyor.

Yunanistan’da Türkiye karşıtlığını kişisel kariyer için kullanmaya çalışanların ağzından düşmeyen kelime “uluslararası hukuk”tur.

Bakan Yerapetritis, İngiltere’de Oxford Üniversitesi ve London School of Economics’te misafir öğretim üyesi olarak hukuk dersleri vermiş birisidir, Jabine ve hatta Yunanistan Meclisi’nde çok az kişi onun kadar hukuk bilir.

Yorgos Yerapetritis “uluslararası hukuk” kelimesini masaya konan dolu tabanca gibi kullanmıyor sadece ülkesinin pozisyonunu anlatırken cebinden çıkarıyor.

Hayalci değil gerçekçi, cümle kurarken Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunların çözüm adresi olarak orduları göstermiyor.

Haberin Devamı

Aksine iki ülkenin medya ve akademi dünyalarına da görev biçiyor, zehirli dil kullanılmamalı diyor.

Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Yerapetritis’in yanından ayrıldıktan sonra aklımda beliren ikinci düşünceye gelince: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Atina’dan Ankara’ya birlikte dönmüştüm.

Hakan Fidan, hangi görevde olursa olsun insanlarla güven ilişkisi kurmaya önem veren birisi, güven ilişkisi kurunca gerisi daha kolay oluyor.

Uçaktaki konuşmamız sırasında Bakan Fidan’ın Yunanlı mevkidaşı için düşüncelerinin son derece olumlu olduğunu hissetmiştim.

Dışişleri Bakanı çok haklıymış, Bakan Yerapetritis farklı düşündüğünüz konularda bile iyi niyetle konuşabileceğiniz birisi.

Gizli ajandası olmayan, oturduğu koltuğu başka bir pozisyona atlamak için kullanmayı düşünmeyen birisi o.

Barış kişisel ajandası olmayanla yapılır...

Gelelim konuştuklarımıza:

BAŞBAKAN MİÇOTAKİS’İN TÜRKİYE ZİYARETİ

Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Yerapetritis, Antalya’da bu ay düzenlenecek olan NATO Dışişleri Bakanları Zirvesi’nde mevkidaşı Hakan Fidan ile görüşeceğini belirterek, gelecekte Miçotakis ve Erdoğan görüşmesini planlamak için çalışacaklarını söyledi. Ancak, her iki liderin de programının yoğun olması nedeniyle planlamanın zorlaştığını belirten Yerapetritis, yakın zamanda bir Ankara ziyareti olması için çalışacaklarını vurguladı. Bu noktada İmamoğlu’nun tutuklanması nedeniyle ziyaret ertelenip ertelenmediği sorusuna, “Tarih belirlenmemişti ki ertelensin” yanıtını verdi.

Haberin Devamı

DİYALOG SÜRECİ VE POZİTİF GÜNDEM

Türkiye ile Yunanistan arasında 2023’te imzalanan Mutabakat Zaptı’nın ardından başlayan görüşmeler sonrası iki ülkenin ilişkileri açısından iyimser olduğunu belirten bakan, iyi bir süreç inşa edildiğini ifade etti. “Karşılıklı, direkt ve çok katmanlı iletişim kurduk” diyen Yerapetritis, kendisinin Dışişleri Bakanı Fidan ile direkt iletişim halinde olduğunu ve diğer bakanların da Türk mevkidaşlarıyla direkt temasta olduğunu söyledi. Yunan Bakan, “İlk kez çok iyi yapılandırılmış bir diyaloğumuz olduğunu hissediyorum. İki taraf da pozitif ajanda oluşturmak için organize çalışıyor. Belirli periyodik aralıklarla görüşmeler yapılarak son tarih belirleniyor. Geçmişe kıyasla oluşturulan daha güçlü iletişim yapısı beni geleceğe dair daha optimist yapıyor” dedi. Yerapetritis, “Son iki yılda başardığımız şeyler çok önemli. Buna çok değer veriyorum. Karşılıklı güven düzeyinde iletişim kurabilmemiz önemli. Ancak şimdiye kadar üzerinde çalışmadığımız şeyin deniz yetki alanlarının sınırlandırılması konusundaki diyalog olduğunu söyleyebilirim. Bence gelecekte ele almamız gereken bir şey bu. Bana göre, bölgemizde uzun süreli bir barış ve refah elde etmek için bu kesinlikle hassas bir konu. Bu şu ana kadar daha az aşama kaydettiğimiz bir konu ancak sadece iki yıldan az bir süre önce bu diyaloğa başladık. Ve uluslararası arenada ve Avrupa kıtasında çatışmalar nedeniyle zorlu bir sürecin olduğu zamanda bence iyi ilerleme katettik.”

TÜRKİYE İLE DİYALOGA KARŞI OLANLAR...

Konuşmanın bu bölümünde gerek Yunanistan gerekse Yeni Demokrasi Partisi içerisinde Türkiye ile diyaloga karşı çıkanlar olduğunu hatırlattım. Bakan Yerapetritis, politikanın Başbakan Miçotakis tarafından belirlendiğini ve birlikte uyguladıklarını söyledi. Görünen o ki, Miçotakis kabinesi, çatlak bir sesin dışında bu sürecin arkasında.

Barış kişisel ajandası olmayanla yapılır...

ATİNA’NIN AVRUPA SAVUNMA PROGRAMI ÇEKİNCESİ...

Yerapetritis: “İki ülke arasındaki askeri düzeydeki iş birliğine gelince, NATO bağlamında iş birliğimiz var zaten, iki ülke de NATO müttefiki. Ancak bazen askeri organizasyonlarda veya savunma programlarına katılımlarında Türkiye’yi desteklemiyor olmamızın nedeni olarak kritik bir şey var. Şu gerçek ki, Türkiye hâlâ Yunanistan’a karşı savaş tehdidinde bulunuyor ve bu konu bizi daha fazla askeri iş birliğine girmemizi engelliyor. Bu geçmişten gelen bir gerçeklik. İkili ilişkilerimiz daha ileri bir seviyeye ulaştığında bir noktada buna değinmeliyiz.”

YUNANİSTAN’IN SAVUNMA HARCAMALARI

NATO gerekliliklerini de göz önünde bulundurarak savunma harcamalarını artırdıkları belirten Bakan, “Sürdürülebilir savunma kabiliyetine sahip olmamız gerektiği fikrindeyiz” dedi ve Türkiye’ye kıyasla Yunanistan’ın çok üst düzey savunma sanayisinin olmadığına da dikkat çekti. Yerapetritis, “Türk askeri endüstrisi tarafından tehdit edildiğimizi düşünmüyorum. Güçlü bir askeri endüstriye sahip olması Türkiye için iyi. Çünkü savunma kabiliyetini dışarıdan sağlamak daha maliyetli. Şu anda kıtada ana nokta ve bölgedeki büyük sorun Rusya ile Ukrayna Savaşı. Bu durumda birlikte olmamız önemli. Türkiye, Avrupa güvenliği konusunda da Avrupa Birliği’nin (AB) müttefiki. Bu durum Türkiye’yi AB’ye yakınlaştırıyor” dedi.