Özay Şendir

Özay Şendir

ozay.sendir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Dünya üzerinde siber saldırıların tarihi 1988’e kadar uzanıyor ama bilinen en büyük siber saldırı 2010 yılında yaşandı. 

Stuxnet adlı saldırıda İran’ın uranyum zenginleştirmede kullandığı santrifüjler hedef alındı. 

Bu sokakta yaşayan insanların hayatına direkt etki etmeyen bir saldırıydı. 

Oysa yeni nesil savaşta durum giderek farklı bir hal almaya başladı. 

2021 ve 2023’te, İran’ın benzin istasyonları sistemi siber saldırıya uğradı, ülke genelinde bir kaos yaratıldı. 

ABD’de Houston’dan New York Limanı ve New Jersey’e uzanan 7 bin 500 km uzunluğundaki Colonial Pipeline’a bir siber saldırı düzenlendi. 

Haberin Devamı

Güvenlik gerekçesiyle hat kapatılınca yakıt fiyatları yükseldi. 

Avrupa’da ilk siber saldırı 2007’de yaşandı. 

Sovyet döneminden kalma bir savaş anıtının kaldırılma kararının ardından ülkedeki banka ve medya kuruluşlarının internet siteleri işlemez hale getirildi. 

2015 yılında Ukrayna’nın Ivano-Frankivsk bölgesindeki bir elektrik dağıtım şebekesine siber saldırı düzenlendi. 

Yaklaşık 225 bin kişinin yaşadığı bölgedeki insanlar, saatlerce elektriksiz kaldı. 

Farkına varmamız gereken nokta şu, artık kişisel bilgileri ele geçirmek sıradan bir siber saldırı şekli. 

Hacker grupları ve ülkeler artık hedef aldıkları ülkede yaşamı durduracak kadar büyük işler yapıyorlar. 

***

Siber bir saldırı olup olmadığı belli değil ama pazartesi günü İspanya’da olanları detaylı yazmam lazım. 

Cep telefonları iki saat boyunca çalışmadı, tren seferleri durdu, kredi kartları kullanılamaz hale gelince, nakit çekmek isteyenler büyük sıkıntı yaşadı. 

Ülkedeki nükleer santraller durdu, hastaneler sadece acil hasta kabul etmeye başladı, ameliyatlar ertelendi. 

Portekiz’de ortaya çıkan görüntü de İspanya’dan farklı değildi. Kapanan akaryakıt istasyonlarını eklemek gerekir. 

Fransa’nın da belirli bir bölümü kesintiden etkilendi. 

Ortaya çıkan manzaranın özeti şudur: Bundan sonra dijital savaşların yöntemi insanları medeniyetin sağladıklarına ulaşamayacak hale getirmek. 

Yeni nesil savaş, medeniyetsiz bırakmak…

***

Türkiye uzun zamandır bu tehdidin farkında. 

Kaspersky ‘nin yayınladığı bir rapora göre Türkiye, Orta Doğu, Afrika ve Avrasya’da en çok siber saldırıya uğrayan ülke konumunda. 

Haberin Devamı

2012 yılında TSK Siber Savunma Merkezi Başkanlığı kuruldu, bu kurum 2013 tarihinde “TSK Siber Savunma Komutanlığı’na” dönüştürüldü. 

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin siber savunma faaliyetleri, SİSAMER projesi sonunda tamamen yerli yazılımlarla korunuyor olacak. 

Ocak 2025’te kurulan Siber Güvenlik Başkanlığı bu tehdit algılamasının bir sonucu. 

Uzaktaki bir ülkenin kara, hava ya da deniz yoluyla Türkiye’ye saldırı imkânı olmadığı bir noktada sınır hattını siber güvenlik oluşturacak. 

Tüm bunların bizim için yeterli olacağını teknolojinin sınırları belirleyecek. 

Yeni nesil savaş, medeniyetsiz bırakmak…

***

Rus Ordusu’nun resmi olarak bir siber güvenlik komutanlığı yok ama Moskova 2000 yılında Enformasyon Güvenliği Doktrinini yayınladı. Doktrinde bilgi güvenliği, sanal gelecek gibi pek çok konu ele alınıyordu. 

ABD, 2009 yılında United States Cyber Command (USCYBERCOM) resmi adıyla, Amerika Birleşik Devletleri Siber Komutanlığı’nı kurdu. 

Haberin Devamı

Çin çok ileride olduğu bu alanda şaşırtıcı bir adım attı. 2015 yılında kurulan Çin Halk Kurtuluş Ordusu uzay, siber ve elektronik savaş birimini kapatarak yerine üç yeni kuvvet kurdu. 

İran’ın güçlü bir siber saldırı ekibinin olduğu bilinmekle beraber İran’da da ordu içerisinde resmi bir yapılanma mevcut değil. Kimi kaynaklar APT33 isimli bir hacker grubunun İran’ın resmi siber ordusu olduğunu iddia ediyorlar. 

İsrail elbette bu konuda uzun zamandır çalışma yapan ülkelerden birisi. Birim 8200’ün eylemleri değilse de varlığı son bir yıldır en fazla konuşulan konulardan bir tanesi durumunda. 

Alman Siber Bilgi ve Alan Servisi’nden Singapur Dijital ve İstihbarat Servisi’ne kadar her ülke imkanları dahilinde siber saldırılara karşı koymaya ve bazı ülkeler de siber saldırılarla hedef ülkeleri yıpratmaya çalışıyorlar. 

***

İspanya ve Portekiz’de yaşananlar gösterdi ki, aslında insan yarattığı medeniyetin esiri haline gelmiş durumda. 

Gücün, zafiyete döndüğü nokta da tam olarak bu işte. 

Türkiye siber tehditlerle mücadelede farkında olmadığımız kadar büyük bir deneyime sahip oldu ama zayıf noktamız başka. 

Türkiye’ye bir siber saldırı düzenlemekten daha kolay olanı sosyal medya operasyonları yapmak ve hatta inanması kolay komplo teorilerini dolaşıma sokmak. 

İnanma merakımız. 

Bu merak, en az siber saldırılar kadar riskli aslında bizim için.