Mehmet Tez

Mehmet Tez

mehmet.tez@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

The Beatles, benim için tartışmasız gelmiş geçmiş en büyük grup. Daha fazla sevdiğim gruplar, sanatçılar var mı? Var. Ama The Beatles en büyük gruptur. Öncüdür, ilktir. Bugün bildiğimiz, dinlediğimiz modern pop müziği onlar keşfetti. Modern anlamdaki konserleri, turneleri, şovları ilk onlar yaptı. Sahnedeki grup müziği onlardan sonra hızla çoğaldı. Popülerlik ilk onlarla boyut kazandı. 1966’da John Lennon, “İsa’dan daha ünlüyüz” demişti. Kilise kızdı ama Lennon haklıydı. Gezegen bu boyutta bir şöhret görmemişti. Şöhret mekanizmaları dahi tam oluşmamıştı müzik dünyasında. Metal gruplarından boyband’lere, rap yıldızlarından popun en büyük isimlerine alternatif çizgiden ana akım popa bugün sahnede kim varsa varlığını biraz The Beatles’a borçlu. 

Haberin Devamı

1970’te dağılan, topu topu 10 yıl aktif kalmış bir grup. Bugün 10 yıllık gruplar, 11’inci yıllarında nostalji albümleri çıkarıyor. Üyelerinin yarısı artık hayatta olmayan grupların yıllar süren turnelere giriştiğini 2000’lerde 2010’larda çok gördük. The Beatles hiçbirini yapmadı. Dağıldıktan sonra üyeleri Pink Floyd gibi darbe yapıp grubun beynini sürgüne yolladıktan sonra aynı isimle yeni albümler yapmadı. 1980’de New York’taki evinin önünde bir hayranı tarafından vurularak öldürülen John Lennon’ın ardından yeniden birleşip John böyle isterdi, gibi bir hikâyenin ardından turnelere çıkıp ceplerini daha da doldurmadı. Paul McCartney kendi müziğini yapıp hit şarkılar yazmaya devam etti. George Harrison 2001’deki ölümüne kadar kendi yolunu izledi. Ringo Starr köşesine çekildi. Lennon her zaman açık bir yara olarak kaldı. Grup bir şekilde filmlerle, belgesellerle, yıllar içinde yayınlanan antolojiler ve Yoko Ono veya Paul McCartney arşivlerinden çıkarılan yeni şarkılarla (“Free as a Bird”, “Real Love”) gündemde kaldı ve yaşatıldı. 

Biraz ‘sanal’ tınlıyor 

Geçen hafta yayınlanan yeni The Beatles şarkısı “Now and Then”, bir bakıma McCartney’nin Lennon’a saygı ve grubu yeni kuşaklara aktarma çabası. Şarkı, Yoko Ono’nun, Lennon’ın ardından sahip olduğu arşivde yer alan, 1979’da kaydedilmiş bir demo. 1990’lı yıllarda Ono tarafından grup üyelerine değerlendirilmek üzere verilmiş şarkılar arasında yer alıyor. Bunlardan “Free as a Bird” ve “Real Love” yayınlandı ancak “Now and Then” George Harrison’ın vetosunu yedi. Harrison, orijinal kaydın kalitesinin ‘berbat’ olduğunu söylemişti. Yayınlanacak niteliklere sahip değildi. McCartney istemeyerek de olsa şarkıyı arşive kaldırdı. 

Haberin Devamı

Piyano eşliğinde kaydedilmiş bu demodan 2023’te yeni şarkı nasıl çıktı biraz ona bakalım. Demo tamir ediliyor. Paul McCartney basları çalıyor. Ringo Starr davul ekliyor. Peki 2001’de ölen George Harrison nasıl katılıyor? ‘90’larda stüdyoda şarkıyı yayınlamak için çalışılan dönemde yapılmış gitar kayıtlarından faydalanılıyor. Harrison’ın gitarı da eklenince geriye düzenleme kalıyor. 

The Beatles düzenlemelerini yapan George Martin’in oğlu Giles Martin yaylıların düzenlemesini yapıyor ve bunlar şarkıya ekleniyor. Elbette bu ve başka ufak tefek efektler, The Beatles’ın klasik ‘60’lar sonu sound’unu canlandırmış. 

Haberin Devamı

Lennon’ın vokali demode zayıf olduğundan burada teknoloji devreye girmiş ve birtakım efektlerle vokaller güçlendirilmiş. 

Şarkı o günlerde yayınlansaydı nasıl olurdu mantığıyla düzenlenmemiş. Tam tersi.

The Beatles bugün bütün üyeleriyle hayatta olsaydı nasıl bir yeni şarkı yapardı, bu şarkının sound’u nasıl olurdu, buna odaklanıyor. Bu bakımdan biraz ‘sanal’ tınlıyor. 

The Beatles’ın yeni şarkısı, hayranları için bir hoşluk, grubu ve kataloğunu yeniden dinlemek için güzel bir fırsat, ve elbette gelecekte yapay zekâ (şarkıda Lennon’ın vokalini güçlendirmek için kullanılmış) ve müzikteki olası etkileri konusunda bir tür demo.