Fuat Keyman

Fuat Keyman

fkeyman@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Tek bir tanesi başka bir ülkenin gündeminde çok uzun süre yer alacak gelişmeleri, ülkemizde baş döndürücü bir hızda ve birlikte yaşıyoruz.
Gelişmelerin hızına erişmek mümkün değil.
Burası Türkiye...

Dört kritik gelişme
Yurtdışı ve içi medya taraması yaparak sıralayalım gelişmeleri;
Önce “çözüm süreci”... Hızla gelişiyor. Ateşkes, sınır dışına çıkma ve silahların susması. Barışın güçlenme olasılığı artıyor. Aktörlerde irade, toplumda da destek var.
Yeni bir devlet aklı ve güvenlik paradigması, ülke içi ve bölgede, başta Türkler ve Kürtler olmak üzere, işbirliği ve birlikte çalışma anlayışı temelinde gelişiyor.
İkincisi, İsrail’den gelen “özür”. Arap Baharı’nda, Ortadoğu’da bölgesel ve küresel düzeyde “oyun değiştiren” bir gelişme. Suriye’de değişim hızlanacak gibi. Güç denklemi ve ittifak ilişkileri değişmeye gebe.
Sanki, istikrarlı bir Ortadoğu düşüncesi, işgallerin ve savaşların şekillendirdiği Ortadoğu düşüncesine tercih ediliyor.
Üçüncüsü, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poors’un (S&P), Türkiye’nin “BB” olan uzun vadeli kredi notunu “BB+”ya yükseltmesi. Avrupa çok ciddi bir ekonomik kriz yaşıyor, Türkiye’yse, “yatırım yapılabilir” seviyesine çok yaklaşıyor. Daha önemlisi, bu kararın temel nedeni “siyasi; bu da, S&P tarihinde çok nadir olan bir şey. “Not yükseltilmesinde Kürt sorununda düzelmenin etkisi var” deniliyor.
Küresel ekonomik kriz döneminde, Türkiye’ye güven artıyor.
Dördüncüsü, çözüm sürecinin ve İsrail’in özür dilemesinin, Ortadoğu’da ve Akdeniz’de, enerji alanında, Türkiye için çok önemli fırsatlar yaratma olasılığı.
Enerji alanında çok önemli bir isim olan, Uluslararası Enerji Ajansı baş ekonomisti Fatih Birol, İsrail ve Türkiye’nin enerji işbirliğinin çok önemli sonuçları olacağını söylüyor:
“Bu işin üç boyutu var. Birincisi, Türkiye’nin Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattına kardeş olarak aynı bölgeden getirilecek olan boru hatları var. İkincisi, Irak’tan, özellikle Kuzey Irak’tan gelebilecek olan doğalgaz boru hatları. Üçüncüsü ise, İsrail’den gelebilecek olan petrol ve doğalgaz boru hatları. İsrail’in özür dilemesi, İsrail’le birlikte Türkiye’nin geniş bir bölgeden enerji kaynaklarını dünya piyasasına ulaştırabilmesi demektir. İsrail’in özür dilemesi, Türkiye’nin enerji ulaşımında dünya şampiyonu olmasının yolunu açmıştır”. (Star, 26/Mart).
Çözüm süreci, güvenlik-demokrasi ilişkisinde; İsrail’in özür dilemesi, güvenlik-enerji-dış politika alanında ve S&P’nin not yükseltimi de, ekonomi alanında çok önemli gelişmeleri ortaya çıkarma potansiyeli taşıyor.

PKK niye silah bırakıyor?
Tüm bu baş döndürücü gelişmeler çok önemli ve olumlu. Türkiye’nin özgüvenini artıran, bölgesinde ve küresel dünyadaki önemli aktör konumunu pekiştiren, iç ve dış siyasete “kazan-kazan mantığını” getiren gelişmeler yaşıyoruz.
Bu gelişmeler bize, PKK’nın niye silah bırakma kararı aldığını da gösteriyor...
Arap Baharı’nı ve bölgesel gelişmeleri doğru okuyarak, silah döneminin bittiğinin farkına varılması ve Rusya tarafından desteklenen İran-Suriye-Irak merkezi yönetimi ekseninde yer almak yerine, Arap Baharı’nın yanında olmak ve Türkiye’yle işbirliği içinde hareket etmek...
Dolayısıyla, eski olanın değil, yeni olarak ortaya çıkanın içinde yer almak.
Abdullah Öcalan’ın, BDP, Kandil ve PKK’nın Avrupa kanadı tarafından kabul edilen mektubu da, bu saptamayı yapıyor; değişimin yanında yer almak kazanmayı getirir.
Bunun da ilk ayağı, artık silah döneminin bittiğinin kabul edilmesidir.
Gerçekten, sadece ülkemizdeki değil, tüm çevremizdeki coğrafyada dengeleri ciddi anlamda değiştirecek gelişmeler yaşıyoruz.
Türkiye içinde tüm aktörler bu değişimi, yeni dönemi çok doğru okumalı.
Hatalı okumanın, denklem dışında kalmanın maliyeti çok yüksek olabilir.