Hipotiroidinin belirtileri

Tiroit bezi az çalıştığı zaman daha düşük miktarda tiroit hormonu salgılar. Tıptaki adıyla hipotiroidi olarak adlandırılan bu durum tüm metabolizmayı etkiler, tiroit hormon düzeyi düşük olunca vücuttaki hücrelerin aktivitelerinde yavaşlama başlar. Hipotiroidinin tanısı kanda bakılan tiroit hormon düzeyinin düşük olması ve TSH (Tiroidi stimüle eden hormon) düzeyinin yüksek olması ile kolayca konur. Ancak belirtileri de bazen hemen tanıyı koydurucu şekilde olabilir. Dilerseniz yine olay kahramanımız bir hanımın şikayetleri üzerinden gidelim: Hastamız aşırı halsizlik ve sürekli uyku halinden şikayetçi. Çabuk yoruluyor, konsantrasyon güçlüğü çekiyor, zaman zaman ani öfke patlamaları geçiriyor ve depresyona eğilimi var. Diyet yapmasına rağmen kilo veremiyor. Kronik kabızlıktan şikayetçi. Adet düzensizliği var. Daha önce birkaç kez düşük yapmış. Saçları dökülüyor, cildi kuru ve hep çok üşüyor. Göz kapakları şiş, vücudunda sert ve parmakla basıldığı zaman çukur (godet) bırakmayan ödem var. Tüm bu belirtileri depresyon, kansızlık, vitamin eksikliği, mevsim değişikliği gibi sebeplere bağlayıp kendini ezbere vitamin, mineral bombardımanına tutuyor. Antidepresanlarla beraber esas sebebi geçiştirirken aşağıdaki bilgiler gözüne çarpıyor. Ve kendisinde hipotiroidi olduğundan şüphelenerek doktora gidiyor.

Hipotiroidide gözlenenler

Metal yavaşlama: Unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu, uyku hali ve depresyon gözlenebilir.

Metabolizmada yavaşlama: Hareketlerde ve konuşmada yavaşlamayla çabuk yorulma gözlenir. Metabolizma hızındaki yavaşlamanın en belirgin özelliği çabuk kilo almak ve çok zor geri vermektir. Soğuğa tahammülsüzlük vardır.

Kısırlık: Düşük tiroit hormonu yumurtalamayı etkilediğinden doğurganlığı da etkileyebilir. Aynı zamanda adet düzensizlikleri de gözlenebilir.

Cilt belirtileri: Ciltte kalınlaşma, kuruluk, saç dökülmesi görülebilir.

Sert ve parmakla basıldığında çukur (godet) bırakmayan ödem: Göz kapaklarında şişme ve vücutta miksödem dediğimiz godet bırakmayan ödem görülür.

Miksödem koması: Uzun süreli ve tedavi edilmemiş hipotiroidide miksödem koması dediğimiz şiddetli soğuk intoleransı, belirgin uyku hali ve bilinç kaybına varan bir tablo gözlenebilir.

Guatr (Tiroit bezinin büyümesi): Geçen yazımda da belirttiğim gibi tiroit bezinin hormon salgılanması için sürekli uyarılması bezde büyümeye yol açar. Hashimoto tiroiditi, guatrın en sık nedenlerinden biridir. Guatr kendisi genelde rahatsızlık vermez ama tiroit bezi büyüdükçe kozmetik görünümün yanı sıra yutma ve nefes almada zorluk gibi problemlere yol açabilirler.

Kalpteki belirtiler: Kalp atışlarında yavaşlama görülebilir. Tiroit bezinin yetersiz çalışması, kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterol düzeyinin artmasına neden olur. Bunun sonucunda kalp damar sağlığıyla ilgili problemler olabilir. Kalp kasına etki ederek kalbin pompa fonksiyonunda bozukluk görülebilir. İleri dönemlerde kalpte büyüme ve kalp yetmezliği görülebilir.

Sinirlerdeki belirtiler: Uzun süren hipotiroidi, beyin ve omurilikten vücuda dağılan sinirlerde hasara yol açabilir. Belirtiler etkilenen sinirin uyardığı bölgede ağrı, karıncalanma ve his kaybı şeklindedir. İlave olarak kas güçsüzlüğü de görülebilir.

Doğumsal bozukluklar: Tedavi edilmemiş hipotiroidili annelerden doğan bebeklerde beyin ve vücut gelişimiyle ilgili problemlere yatkınlık vardır. Hipotiroidisi tedavi edilmemiş bebeklerde ciddi zeka ve gelişim anomalileri görülebilir.

Gelecek yazımda hipotiroidinin tedavisi ve beslenmenin etkisinden bahsedeceğim.