Çok uyku akıl sağlığını bozabilir mi?

Hepimiz uyumanın ne kadar önemli olduğunu biliriz. “İyi bir uyku her şeyin ilacıdır” deriz. Ama hiç düşündünüz mü, fazla uyumak da bazı sağlık sorunlarına yol açabilir mi? İşte bu sorunun peşine düşen bilim insanları, oldukça ilginç sonuçlara ulaştı. Gelin birlikte bu bulgulara bir göz atalım.

Amerika’da, UT Health San Antonio’dan Dr. Vanessa M. Young ve araştırma ekibi, “uzun süre uyumanın” beyin sağlığı üzerindeki etkilerini araştırdı. Özellikle dikkat ettikleri şeyler şunlardı:

Bilişsel performans: Yani hafıza, dikkat, problem çözme gibi zihinsel beceriler.

Depresyon: Kişinin kendini üzgün, umutsuz hissetmesi ya da hayattan keyif alamaması.

Uyku süresi: Geceleri kaç saat uyunduğu.

Bu araştırma, yaklaşık 2 bin kişinin verilerini inceleyerek yapıldı. Katılımcıların hepsi 50 yaşın üzerindeydi ve önceden felç ya da bunama (Alzheimer gibi) geçirmemişti.

İlginç sonuçlar ne dedi?

Bilim insanları katılımcıları üç gruba ayırdı:

Az uyuyanlar: Gecede 6 saatten az.

Normal uyuyanlar: 6 ila 9 saat arası.

Çok uyuyanlar: 9 saat ve üzeri.

Sonuçlar şaşırtıcıydı:

Çok uyuyanlar, bilişsel testlerde daha düşük puan aldı. Yani hafızaları daha zayıftı, dikkatleri daha kolay dağılıyordu, bazı düşünme becerileri zayıflamıştı.

Dahası, bu kişilerde depresyon belirtileri varsa, durum daha da kötüydü! Yani fazla uyuyup üstüne bir de depresif hissediyorsanız, zihinsel olarak zorlanma ihtimaliniz artıyor.

Peki neden böyle oluyor?

Bu sorunun kesin bir cevabı henüz yok. Ama bazı tahminler var:

Beyin tembelliği: Uzun süre yatakta kalmak, beynin uyarılmasını azaltıyor olabilir. Yani beyin fazla “boşta kalıyor” ve bu da onu köreltiyor olabilir.

Depresyon ve uyku: Depresyon genellikle uykuyu etkiler. Kimi insanlar depresyonda daha fazla uyur. Ama bu fazla uyku, aslında onları daha iyi değil, daha kötü hissettirebilir.

Uyku kalitesi uyku süresi: Dokuz saat uyumak kulağa iyi gelse de, bu uyku kesintili ya da kalitesizse, dinlendirmeyebilir. Yani sayı olarak fazla ama içerik olarak kalitesiz olabilir.

Uykumuzu nasıl ayarlayalım?

Araştırmacılar “az uyuyun” demiyor. Tam tersine, yeterli uyku çok önemli. Ancak ideal olanı ortalama 7-8 saat kaliteli uyku.

Uyku dosttur, ama ayarını bilmek şart

Bu araştırma bize şunu öğretiyor:

- Uyku elbette sağlıklıdır. Ama her şeyin fazlası gibi, çok fazla uyku da zarar verebilir.

- Özellikle depresyonla birlikteyse, fazla uyku beyne daha da zarar verebilir.

- Uykunuzu takip edin. Süresine değil, kalitesine odaklanın.

- Kendinizi ruhsal olarak kötü hissediyorsanız, destek almaktan çekinmeyin. İyi bir hayat için sadece uzun değil, doğru uyku gerekir. Uyandığınızda zinde misiniz? Gün boyu enerjik misiniz? Hafızanız yerinde mi? İşte asıl önemli olan bu sorulara “evet” diyebilmek.

Uyku sürenizi bir kez daha düşünün. Belki de fazla uyumak, dinlenmenin değil, zihinsel yorgunluğun habercisidir.