Türkiyesiz BM ne yapar, ne yapamaz?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile birlikte geçen hafta BM’deydim. Emine Erdoğan, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’ın özel davetlisi olarak ‘Sıfır Atık’ özel oturumunda 105 ülkenin yer aldığı üst düzeyli etkinlikte katılımcılara hitap etti.
BM’de Türkiye’ye ve Emine Erdoğan’a büyük ilgi vardı. Konuşması büyük alkış aldı. Mesajları netti, zamanın daraldığını ve hızlı adımlar atılması gerektiğine yönelik önemli mesajlar verdi.
BM Genel Sekreteri Guterres ise konuşmasında Türkiye’ye ve Emine Erdoğan’a övgüler yağdırdı. Guterres, “Hayati öneme sahip olan sıfır atık konusunda Türk hükümeti ve Emine Erdoğan’ın liderliğine saygı duyduğumu ve takdir ettiğimi belirtmek istiyorum” dedi.
Daha önce Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de BM’ye çok gitmiştim. Bu BM ziyaretimde BM’nin işlevi ve görevlerini yerine getirip getiremediğini biraz daha düşündüm.
‘Dünya 5’ten büyüktür’ tepkisi ve mesajı neden veriliyor?
Bu BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerine yönelik bir mesaj. Bu 5 ülke; ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa. Bu ülkeler istemeyince BM’de karar almak zor ve bu da bir çok insani çalışmanın önünü tıkıyor. Yani BM görevini tam yerine getiremiyor.
Türkiye ise dünyanın sorunlarını çözmek için sürekli BM’ye yardımcı oluyor. Ukrayna-Rusya savaşının bitirilmesi çabası ve tahıl krizinin çözümü için yaptıklarını herkes takdir ediyor.
Acaba Türkiye’siz BM ne yapar, ne yapamaz? Gelin bu soruya bakalım.
Başarının yüzde 99’unda varız
BM’nin yetersizliğini ve Türkiye’nin yaptıklarını New York’ta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile değerlendirme imkânı buldum. Çavuşoğlu şunları söyledi:
“Dünyada sorunlar var, sıkıntılar var, çatışmalar var. İnsanın çaresiz kaldığı, doğal afetlerden tutun da iklim değişikliği ve çevre meselesine kadar sorunlar var. Ukrayna savaşının en büyük etkileri nedir diye sorduğumuzda, insanlar gıda krizi ve enerji krizi derler. Sıfır atık meselesi ikisiyle de doğrudan ilgili. Diğer taraftan, küresel sistemin yetersizliğinden, özellikle BM’nin yetersizliğinden bahsediyoruz. Bugün BM’nin başarılı olduğu alanların yüzde 99’unun içinde Türkiye var. Türkiye’yle birlikte çalışılıyor. Şikâyet eden, ağlayan, eleştiren değil, çözüm önerisi getiren, katkı sağlayan bir ülkeyiz. Tahıl anlaşması buna en yakın örnek. Savaşı durduramadık, ama esir takası, Zaporijya Nükleer Santrali meselesi gibi konulara katkı sağladık. Onun dışında, Arabuluculuk Dostlar Grubu’nun Eşbakanlığını yapmamız bir tesadüf değil. Bunu da 3 örgütte yapıyoruz; BM’de Finlandiya’yla, AGİT’de Finlandiya ve İsviçre’yle bir de İslam İşbirliği Teşkilatı’nda. Sonuçta Türkiye’nin dünyanın birçok meselesine önemli katkı sağladığını ve her anlamda küresel bir aktör olduğunu tüm dünya görüyor. Türkiye’nin yumuşak gücü olan arabuluculuktan tutun çevreyle ilgili hassasiyetine kadar birçok alanda bu özelliğini ortaya koyması, Türkiye’nin sadece sorunlar var deyip bir kenara çekilen değil, çözmeye çalışan, yönlendirmeye çalışan bir ülke olduğunu gösteriyor.”
Konuşma metni nasıl hazırlanıyor?
Emine Erdoğan ve kızı Sümeyye Erdoğan Bayraktar New York’a THY’nin tarifeli uçağıyla gidip geldi.
BM konuşması sonrası Emine Erdoğan ve kızı Sümeyye Erdoğan Bayraktar ile akşam çay içme fırsatı da bulduk.
Emine Erdoğan BM Genel Kurulu’nda hiç heyecanlı değildi. Bunu hatırlatınca kendisinin rahat olduğunu, konuşması öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisinden daha heyecanlı olduğunu söyledi.
Sohbette konuşma metinlerinin hazırlanışında Emine Erdoğan’ın çok aktif olduğunu öğreniyoruz. Tek tek cümleler üzerinde düşünüp mesajları ona göre veriyormuş ve yazılıyormuş.
Konuşma metnini New York’a gelirken kızı ile birlikte tekrar tekrar gözden geçirmiş.
Sohbette, bizim konuşmayı nasıl bulduğumuzu da sordu.
Keyifli bir sohbetti. Türkevi’nin çayını içtik ve tatlısını da yedik.
Tabii Amerika’da Türk çayı içmek de insanın keyfini artırıyor.
Emine Erdoğan bu gezisinde BM’nin karşısındaki Türkevi’nde kalmış.
36 katlı ve 171 metre yüksekliğindeki gökdelen Selçuklu mimarisinin izlerini taşıyor. Ve bölgede dikkati çeken binalardan biri olmuş.