Estetik operasyonların risk haritası

Estetik operasyonların alerjik reaksiyon, hatalı uygulama ya da başka sebeplerle oluşabilecek çok sayıda komplikasyon riskini barındırdıkları çoğu zaman unutuluyor. Geçtiğimiz hafta, 40 yaşındaki Kemal Güneş’in saç ekiminin ardından girdiği yağ aldırma ameliyatında hayatını kaybetmesi bunun bir örneği. Artık yaygın olarak uygulandığı için birçok estetik ameliyat, hastaya basit bir işlem gibi görünebiliyor ancak hatalı uygulamalar başta yanma, deformasyon gibi istenmeyen sonuçlar olmak üzere ölüme kadar varabilen riskler barındırıyor.

Plastik cerrahi uzmanı Prof. Dr. Akın Yücel, “Estetik ameliyatların hayati riski çok düşüktür, sorunlar genelde estetik görünümle ilgili yaşanır. En tehlikeli estetik ameliyatın bile mortalitesi, basit bir safra kesesi, fıtık ya da apandisit ameliyatından daha düşüktür. Ancak diğer ameliyatlardaki kayıplar ihtimal dahilinde kabul edilirken estetik sonrası ölümle sonuçlanırsa ses getirir” diyor. Peki hangi operasyon ne tür riskler barındırıyor? Prof. Dr. Akın Yücel’in danışmanlığında estetik operasyonların risk haritasını hazırladık.

LIposuction (Yağ aldırma)

Standart yapılan liposuction işlemlerinde 4-5 litreyi geçmemek gerekir. Genel anlamda vücut ağırlığının yüzde 10’u gibi belli oranların üzerine çıkıldığında hayati riskler doğuyor; çünkü çok büyük hacim kaybı vücudun metabolizma dengesini bozuyor. Bir anda 7-8 litre gibi bir hacim kaybedildiğinde vücudun ona süratle adapte olması zorlaşıyor. Kan dolaşımıyla ilgili problemler yaşanabiliyor. Liposuction işleminde sonucu belirleyen en önemli faktör, hastanın cilt kalitesi. Gevşek ciltli, cildinde dalgalanmalar olan bir hastada hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, dalgalanma ve düzensizlikler gelişebilir. Bu tür hastalarda alınacak yağ miktarı sınırlı tutulmalı, sonrasında cilt sıkılaştırıcı cihazlar kullanılmalı. Lazerli ya da ultrasonik sistemlerin (VASER) cildi sıkılaştırma konusunda bir miktar olumlu etkileri var, ancak onlarda da yanık gibi sorunlar daha fazla yaşanabiliyor. Bu yüzden liposuction işleminde tecrübeli bir plastik cerraha işlem yaptırmak gerekli.

Saç ekimi

Saç ekimi uzun süren bir işlem ve hastaya ağrı hissetmemesi için işlem boyunca bazı sakinleştiriciler veriliyor. Uzayan işlemlerde bu sakinleştiriciler problem yaratabilir. Lokal anestezinin dozu yüksek tutulmuşsa bazı bünyelerde kardiyak sorunlar çıkabilir, aritmiler başlayabilir. Bu yüzden genelde lokal anestezilerde kısa etkilileri tercih ederiz ki kardiyak riski düşük olsun ama orada da iyi bir anestezi desteği gerekiyor. İşlem sonrasında da hastanın hekim gözetiminde olması gerekiyor. Bu işlemi plastik cerrah ve dermatologlar dışında, bu işlemi yapmaya yetkisi olmayan hekimler hatta hekim olmayan sağlık personelleri dahi yapıyor. Hem bu durum hem de sağlık koşulları uygun olmayan, bir komplikasyon çıktığında müdahale edemeyecek ortamlarda işlem yapılırsa bu saydığımız riskler artıyor.

Botoks

Botoksta uygun dozda ve doğru bölgeye yapılmazsa hepimizin bildiği itici görüntüler ortaya çıkabiliyor. Abartılı sivrileşmiş kaşlar, asimetriler, göz kapağında düşme, ağızda çarpılma gibi istenmeyen ancak geçici estetik komplikasyonlardan bahsedebiliriz. Kötü malzeme kullanımı, işlemin etkisinin olmaması gibi sonuçlar yaratabilir, nadir olarak alerjik risk görülebilir.

Dolgu

Dolgunun başarılı olmasında tekniğin yanı sıra malzeme önemli oranda belirleyici. Hastanın kullanacağı malzemeyi hekime sorması ve tabii fiyatına bakması gerekir. Piyasa değerinin çok altında olan işlemlerde belli ki bunun maliyeti ya ucuz malzemeyle ya yeterli eğitimi olmayan personelle dengeleniyor. Uygun olmayan dolgu kullanıldığında onu uygulandığı bölgeden temizlemek pek mümkün olmuyor. Dolgunun damar içine kaçması ise nadiren yaşansa da dudak, burun, göz gibi organ kaybına kadar gitme riski taşıyor.

Brezilya kalçası

Brezilya kalçası, Brazilian Butt Lift, ya da BBL denilen işlem, liposuction yöntemiyle basenlerin daraltılıp belin inceltilmesi ve alınan yağların kalçaya enjekte edilmesi ile yuvarlak, dolgun bir popo elde edilmesi anlamına geliyor. Eğer yeterli yağ dokusu yoksa, silikon kalça protezleri de kullanılabiliyor. Yağ enjeksiyonları emboli riski taşısa da, deneyimli plastik cerrahlar tarafından uygun ameliyathane koşullarında uygulandığında riski çok düşük. Ancak sentetik, kalıcı dolgularla kalça büyütmek büyük risk taşıyor. Bu dolgular damara kaçma, emboli atma riskleri nedeniyle ölüme ya da felce sebep olabilir. Ayrıca uzun vadede dolguların yer değiştirmesi, enfekte olması, iyileşmeyen yaralara, düzelmeyen akıntılara yol açması gibi tehlikeler de içeriyor.

Kombine ameliyatlar

Birden fazla ameliyatın tek seferde yapıldığı kombine ameliyatlar hastanın genel sağlık durumu iyi ise mümkün ancak süre arttıkça risk olasılığı da artar. Obezite, diyabet ya da ileri yaş gibi hastaya ait risk faktörleri mevcutsa kombine ameliyatlardan kaçınmak gerekir. Özellikle obezite önemli bir risk. Aslında idealde ameliyatın hasta normal kilosuna indiğinde yapılması gerekiyor. Sağlık turizmi için ülkemize gelip aynı anda birkaç ameliyat yaptırıp yeterince dinlenmeden seyahat eden hastalar komplikasyonlara daha açık oluyor.

Estetik işlem yaptırmadan önce sorun:

Cerrahi olmayan işlemler için: Plastik cerrah, dermatolog yada sertifikalı medikal estetik hekimi tarafından mı yapılıyor?

Cerrahi işlem ise: Ameliyatın gerçekleşeceği yer herhangi bir komplikasyonda ihtiyaç duyulabilecek yoğun bakım desteğine sahip mi, ameliyatı yapacak hekim olası bir komplikasyonu tüm yönleriyle yönetebilecek tecrübeye, donanıma sahip mi?

İşlemlerde kullanılacak malzeme, uygulanacak tedavi ve mevcut sağlık riskleri konusunda hekim tarafından yeterince bilgilendirildim mi?

Nasıl bir beklentim olduğu, hekimin ne yapabileceği yani işlemin sınırları konusunda ortak bir zeminde buluştuk mu?

Erkekler ne yaptırıyor?

Prof. Dr. Akın Yücel, plastik cerrahide, dünya genelinde erkek hasta oranı yüzde 10’u geçmese de giderek arttığına dikkat çekiyor: “Amaç çoğunlukla daha genç değil dinç gözükmek oluyor. Daha çok orta yaş grubunda cilt sıkılaştırmaya yönelik cihaz uygulamalarına talep söz konusu. Kaş ortasına botoks uygulaması talep görüyor. Estetik anlamda küçük çene erkeksi görünmediği için çene hattını belirginleştirme amaçlı dolgu yapıyoruz. Genç erkeklerde cerrahi uygulamalardan özellikle burun ameliyatı ve jinekomasti talep görüyor. Jinekomasti erkeklerde meme büyümesinin düzeltilmesi işlemi. Obezitenin gitgide yaygınlaşması, besinlerdeki katkı maddeleri, hormon kullanımları erkeklerde bu tür meme büyümelerini artırıyor.