Gençler ‘fomo’ ve ‘sanal otizm’ pençesinde

EVRİN GÜVENDİK/ANKARA - RTÜK Başkan Yardımcısı Deniz Güler, komisyonda dijitalleşmenin çocuklar üzerindeki sosyal, psikolojik ve eğitsel etkilerini anlattı. RTÜK tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarını hatırlatan Güler, habere erişimde gençlerin yüzde 71’inin sosyal medyayı kullandığını belirtirken “Güven seviyeleri çok düşük olsa da birinci sırada sosyal medya gençler tarafından en çok güvenilen araç, bunu televizyon ve internet siteleri izliyor” bilgisini verdi. Güler, dizilerde şiddete ilişkin yaptırımlara yönelik bir soru üzerine, “Şiddetle ilgili son 5 yılda 22 adet yaptırım uygulamışız” dedi.

Kaygıyı artırıyor

Güler, dijital bağımlılığın çocuk ve gençlerdeki etkileriyle ilgili ise dikkat çeken uyarılarda bulundu. “Dijital cihazların aşırı kullanımı, sürekli çevrim içi olma zorunluluğu, ekran bağımlılığı ve Fomo olarak isimlendirilen gelişmeleri kaçırma korkusu gibi psikolojik sorunlara yol açmakta” diyen Güler, şunları söyledi:

“Bu durum çocukların uyku düzenlerini bozmakta, kaygı seviyelerini ciddi şekilde arttırmakta. Diğer bir önemli boyut ise çocukların kendilerine olan öz saygıları, algıları üzerindeki etkilerdir. Sosyal medyada karşılaşmış oldukları idealize edilmiş görüntüler çocukların yetersiz hissetmelerine, öz saygılarının azalmasına ve beden algısı sorunlarına yol açabilmektedir.”

Ekrana maruz kalma...

Komisyon Başkanı Radiye Sezer Katırcıoğlu da erken yaşlarda ekrana maruz kalan çocuklarda “sanal otizm” olarak adlandırılan bir otizm türü görüldüğüne dikkat çekerek “Sanal otizm; çocukların sosyal iletişim becerilerinde gerileme, dış dünyaya ilgi kaybı ve duygusal tepkilerde azalma şeklinde kendini göstermektedir” dedi.

Kumar bağımlılığında yüzde 12 artış

Türkiye Yeşilay Cemiyeti Başkanı Mehmet Dinç, TBMM İnsan Hakları Komisyonu bünyesinde kurulan Çocuk Hakları Alt Komisyonu’nda Yeşilay’ın danışmanlık merkezlerine 2020-2024 arasında kumar ve internet bağımlılığı başvurularının arttığını söyledi. Bu yıl kumar ve internet bağımlılığı başvurularının uyuşturucu bağımlılığını geçtiğini vurgulayan Dinç’in verdiği bilgilere göre, 2020-2024 yılları arasında kumar bağımlılığı başvurusu yüzde 24 iken, 2024’te bu oran yüzde 12’lik artışla yüzde 36’ya ulaştı. İnternet bağımlılık oranı ise yine 4 yılda yüzde 5 iken bu oran da 2024 yılında yüzde 1,19’luk artışla yüzde 6,19’a ulaştı.