Kum sarı renkte olmasına rağmen beyaz kum tepeleri nasıl oluşur?
19.08.2024 - 17:50 | Son Güncellenme:
Kum taneleri, taşların, kaya parçalarının rüzgâr, su ya da farklı dış etkenler sonucu parçalanması ile oluşur. Genellikle de sarı renkte olurlar. Peki o halde bazı kumsallarda neden bembeyaz kum tepeleri bulunur? İşte bu sorunun cevabı doğanın büyüleyici sırlarında gizli.
BOL MİKTARDA KUVARS MİNERALİ BULUNUR
Kumun rengi, içindeki farklı minerallerin karışımına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak genellikle sarı renkte olurlar. Saf kuvars aslında renksizdir ancak içine hapsolan başka maddeler kuvarsın sarı, kahverengi ya da kırmızı tonlarda görünmesine neden olur. Kalsiyum karbonat ise kumun şeffaf veya beyaz renkte olmasını sağlar. Ancak bu mineraller çoğu zaman kumun sarı rengini baskın hale getirir.
KAR BEYAZI KUM TANELERİ
Dünya üzerinde belirli bölgelerde, kum taneciklerinin saf beyaz olduğu kumsallar bulunur. Bu beyazlığın nedeni kumun yapısında fazla miktarda bulunan saf kuvars ve kireçtaşıdır. Özellikle ABD’nin New Mexico eyaletinde bulunan Tularosa Havzası’nda, kar beyazı kum tepeleri göze çarpar. Burada kum tanecikleri alçıtaşı kristallerinden oluşur ve bu da kumun bembeyaz olmasına neden olur.
ALÇI KRİSTALLERİ VE BEYAZ KUM TEPELERİ
Alçıtaşı, genellikle suda çözünür bir yapıya sahiptir. Normalde yağmur suları, alçıtaşı içerikli kayaçları aşındırarak denizlere taşır. Ancak Tularosa Havzası’nda alçıtaşı, nehirlerle denizlere ulaşmaz, bu da havzada birikmesine ve beyaz kum tepelerinin oluşmasına yol açar. Aynı şekilde ülkemiz de dahil olmak üzere dünyanın çeşitli yerlerinde alçıtaşı kristallerinin yoğun olması sonucu beyaz kum tepelerinin ya da beyaz kum taneciklerinin olduğu bölgeler vardır.
RENKLİ KUMLAR, FARKLI MİNERALLER
Kum taneciklerinin rengi, içindeki minerallerle yakından ilişkilidir. Örneğin, feldspat minerali kumun kırmızı-kahverengi renkte görünmesine neden olurken, volkanik kayaçlardan oluşan siyah kum tanecikleri farklı bir renk oluşturur. Bu minerallerin birleşimi, her kumsalın kendine özgü bir renge sahip olmasını sağlar.
KUMUN RENGİ SONRADAN DEĞİŞEBİLİR
Kumun rengi, sadece minerallerle değil, aynı zamanda jeolojik süreçlerle de değişir. Örneğin, volkanik bölgelerde oluşan siyah kumlar, lavların ve volkanik taşların aşınması sonucu meydana gelir. Bu gibi jeolojik olaylar, kumun rengini etkileyerek çeşitli renk tonlarının ortaya çıkmasına neden olur. Bir bölgede siyah kum tanecikleri yaygınken, zamanla yerini sarı kum tanelerine de bırakabilir.
