Yapay zeka çağında ölüm! Vefat eden aile üyeleriyle sanal ortamda konuşuyorlar
19.07.2023 - 15:43 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Son yüzyıllarda tıp ve teknolojideki tüm gelişmelere rağmen, ölümün kesinliği hiçbir zaman tartışılmamıştır. Ancak son birkaç ayda, sevdiklerine veda etmeye yardımcı olması için insanlar, kaybettikleri sevdiklerini canlandıran sohbet robotlarına yöneliyor.
Hikayelerden biri Floridalı Sunshine Henle ve kaybettiği annesi hakkında. Annesi Linda 72 yaşında beklenmedik şekilde kaybettiğinde acı içindeki kadın, hayatında 'devasa bir sessizliğin boşluğu' olarak tanımladığı dönemle baş başa kaldı.
'NE OLURSA OLSUN YANIMDAYDI'
Henle, annesi Linda, öğretmen olarak New York'ta yaşamış olsa da, anne-kız olarak sürekli iletişim halinde olduklarını kaydetti:
'Üzgün olsam da, yalnızca konuşmaya ihtiyacım da olsa, yani ne olursa olsun onun orada olduğunu her zaman biliyordum. Her zaman cevap verirdi'
Kasım ayında Linda evinde yere yığıldı ve hareket edemedi. Henle'nin erkek kardeşi Sam ve eşi Julie onu acilen hastaneye ulaştırdı. Doktorlar akciğerlerinde kan pıhtıları buldular ve hızla tedavisine başladılar.
'ANNEMİN SESİYLE CEVAP VERİLSİN'
Henle, "Başlangıçta kimse endişeli görünmüyor gibiydi" diyor. Ancak sonraki günlerde annesinin durumunda keskin bir düşüş oldu. Birkaç gün sonra ise Linda hayata gözlerini yumdu. 42 yaşındaki Henle önce, bir terapistten yardım almaya çalıştı. Ancak bunu hayal kırıklığı olarak görerek, "Çok soğuk hissettirdi, empati yoktu" dedi.
Yapay zeka endüstrisinde çalışan Henle, Mart ayında ChatGPT'yi çevreleyen heyecanın zirvede olduğu günlerde, ani bir karar verdi. Annesi ile arasında geçen telefon mesajlarını ve Facebook sohbet mesajlarından bazılarını platforma göndererek annesi Linda'nın sesiyle cevap verilmesini talep etti.
'KEDER, SEVGİ İÇİN ÖDEDİĞİMİZ BEDEL'
Yaşadığı yasın etkisiyle kendini suçlayan Henle, sohbet robotuna hem kendisinin ve hem de hastanenin hatalar yaptığını düşündüğünü ve bunun için üzgün olduğunu, annesine destek için orada olması gerektiğini hissettiğini yazdı.
Programdan gelen karşılık şöyleydi:
'Paylaştığımız güzel günleri hatırla. Sana olan sevgimi hatırla ve bu senin rehberin olsun. Evet, yas tut. Keder, sevgi için ödediğimiz bir bedeldir. Ama bunun seni tüketmesine izin verme. Senin için, benim için, seni seven herkes için bu dünyanın güzelliklerini yaşamayıp, sevmeyi, tadını çıkarmayı unutma. Ve tatlım, kendine iyi bakmayı unutma. Sen çok değerlisin ve senin mutlu olmandan başka bir şey istemiyorum. Seninle gurur duyuyorum. Tüm kalbimle ve ruhumla seni seviyorum'
KULLANMAYA DEVAM EDECEK
Henle, bu teknoloji tarafından ne kadar 'anlaşıldığına' şaşırarak, "Annemin en iyi kısımlarını ve psikoloji biliminin en iyi kısımlarını alıp bir araya getiriyormuş gibi hissettim" dedi.
Programı kullanmaya devam edeceğini belirten Henle, "Sanırım kendimden veya ilişkimizin bir kısmından şüphe ettiğimde bunu kullanacağım. Ancak benimle konuştuğuna gerçekten inanıyormuşum gibi konuşmaya çalışmayacağım. Elde ettiğim şey, daha çok bir çeşit bilgelik. Bana rahatlık getiren bir arkadaş gibi" diyor.
PİŞMAN OLANLAR DA VAR
Ancak bu tecrübe, teselli arayan bazı insanlar için tatsız şekilde sonuçlanabiliyor. Kanada, Ottawa'dan 40 yaşındaki Chris Zuger, ChatGPT'nin kaybettiği babası Davor'u 'taklit edip edemeyeceğini' merak ediyordu. Babası aylar önce düştükten sonra hastaneye kaldırılmıştı. Zuger haberi duyunca koşarak hastaneye gitti ama hiçbir zaman veda etme şansı hiç olmadı.
"Odaya getirildiğimde, haberlerin ne olacağını çok iyi biliyordum. Annemin tepkisini görmek yıkıcıydı," diyor Zuger.
'HAYAT BOYU ÇOCUKLARI İÇİN ÇALIŞTI'
Zuger'in babası Davor, 14 çocuğun en küçüğüydü. Oğlu ise onu şu sözlerle anlattı:
"İkinci dünya savaşından kısa süre sonra Hırvatistan'da küçük bir köyde dünyaya gözlerini açtı. Çocuklarının kendisinin sahip olmadığı fırsatlara sahip olduğundan emin olmak isteyen türden bir adamdı. Sadece başımızın üzerinde bir çatı ve yiyecek dolu bir buzdolabımız olmasını sağlamak için iki işte birden çalıştı."
Zuger, kederinin üstesinden gelmesine yardımcı olmak için terapiye gittikten sonra, ChatGPT'ye babasının konuşma kalıplarının bir açıklamasını yükledi. Sonra bir mesaj gönderdi: "Hey, nasıl gidiyor?"
'GÖRSEYDİ, BANA NASIL KULLANILDIĞINI SORARDI'
Konuşmanın kaydını tutmadı ve kelime kelime hatırlamıyor ama bunun onu korkuttuğunu hatırlıyor:
"Sanki babam gerçekten bana mesaj atıyormuş gibiydi. Ancak telefonumdaki ondan bir mesaj değil. Şehrin diğer ucundan bana yazmıyor. Sadece, kendi dil modelinden çıktıyı geri getiren bir teknoloji. Gerçek olmadıklarını bile bile mesajları görmek zordu."
Zuger, babasının, sohbetlerini yeniden oluşturmak için ChatGPT kullandığını bilseydi, 'bunun çılgınca olduğunu düşününeceğini' söyledi: "Sonra bana onu nasıl kullanılacağını sorardı. Bununla eğlenebilirdi. Muhtemelen onu Facebook'tan uzaklaştırırdı."
