Trump'a Grönland tepkileri: Biz satılık değiliz!
24.12.2024 - 14:29 | Son Güncellenme:
AA
ABD'nin seçilmiş başkanı Trump'ın "Grönland ABD kontrolünde olması" sözlerine hem Grönland hem Danimarka'dan tepki geldi.
Danimarka, ABD'nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump'ın, "Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği" yönündeki açıklamalarına karşı olduğunu bildirdi.
Danimarka Başbakanlık Ofisi, Trump'ın adaya sahip olmakla ilgilendiğini ifade eden açıklamalarıyla ilgili sorusuna, "Şu anda yaşadığımız güvenlik ve politik olarak karmaşık olan durumlarda, transatlantik işbirliği çok önemli." yanıtını verdi.
Danimarka'nın duruşunun, Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede'nin ifadesiyle, "Grönland'ın satılık olmadığı ancak işbirliğine açık olduğu" yönündeki açıklamayla benzer doğrultuda olduğuna işaret edilen açıklamada, Kopenhag yönetiminin, Trump'ın Grönland'ı satın almak istemesine karşı olduğu belirtildi.
ABD'de görevi devralmaya hazırlanan Trump, 23 Aralık'ta Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek Ada'nın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın "mutlak zorunluluk" olduğunu savunmuştu.
'ASLA SATILIK OLMAYACAĞIZ'
Grönland Başbakanı Egede, ise AA muhabirine yaptığı yazılı açıklamada, Grönland'ın "satılık olmadığını" vurgulayarak "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz" ifadelerini kullanmıştı.
Fotoğraf: AA (Arşiv)
GRÖNLAND NEDEN ÖNEMLİ?
Dünyanın en büyük adası Grönland, iklim krizinin etkisiyle buzların erimesi ve yeni ticaret yollarının açılması nedeniyle giderek daha önemli hale gelen Arktik bölgesinde merkezi bir konuma sahip bulunuyor.
Zengin yer altı rezervlerine de sahip Grönland'ın hem ABD'ye yakınlığı hem de kilit deniz yolları üzerindeki konumu, Washington için özellikle Rusya ve Çin ile artan rekabet bağlamında "stratejik avantaj" olarak görülüyor.
Grönland'a ilgisini gizlemeyen ABD, özellikle soğuk savaş döneminde buraya önemli yatırımlar yaparak ve askeri üs kurarak bölgedeki varlığını güçlendirdi.
ABD uzun zamandır Grönland'da yer alan ve füze saldırılarına karşı erken uyarı sistemleri için kritik öneme sahip Thule Hava Üssü aracılığıyla bu bölgede askeri varlığını sürdürüyor.
Üssün stratejik konumu ABD'nin Kuzey Kutbu'ndaki ve Atlantik'teki faaliyetleri izlemesine olanak tanıyarak ulusal güvenliğini sağlamasına yardımcı oluyor.
Askeri kaygıların ötesinde, Grönland'ın mineraller, nadir toprak metalleri ve petrol rezervleri de dahil olmak üzere doğal kaynaklar açısından zengin olması da Ada'yı ABD için "çekici" kılıyor.
Ada'nın sahip olduğu kaynakların elektronik, yenilenebilir enerji ve elektrikli araçlarda kullanılanlar başta olmak üzere ileri teknolojiler için gerekli mineraller olması dikkati çekiyor.
Grönland, önemli uranyum, altın, çinko ve diğer kritik malzeme rezervlerine sahipken ABD ise nadir toprak mineralleri konusunda Çin'e olan bağımlılığını azaltmak istiyor.
ABD'nin Grönland'ın başkenti Nuuk'ta 1953’te kapattığı konsolosluğunu 2020'de yeniden açma kararı da "yenilenebilir enerji ve maden kaynaklarıyla ilgili projelerde doğrudan iletişim ve işbirliğini kolaylaştırma" amacı olarak değerlendirildi.
DAHA ÖNCE DE TEKLİF ETTİ
Grönland'ın merkezinde yer aldığı Arktik bölgesi, yıllar içerisinde Rusya, Çin ve ABD'nin nüfuz mücadelesi verdiği bir bölge haline geldi.
Trump da Rusya'nın askeri genişlemesine ve Çin'in bölgedeki artan varlığına karşı ABD'nin Kuzey Kutbu'ndaki etkisini güçlendirmek istiyor.
Aynı zamanda ABD'nin Arktik bölgesindeki ekonomik etkisini artırmak ve Grönland’ın zengin kaynaklarından da faydalanmak isteyen Trump, göreve geldiği ilk dönemde de Danimarka'dan Ada’yı satın alma isteğini dile getirdi.
Trump'ın 2019'da yaptığı bu teklifi Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, "saçma" olarak nitelendirerek reddetti.
