Son üç sözü tüyler ürpertti! Uçakta 1 Türk de vardı, isyan ettiren karar
19.04.2023 - 10:44 | Son Güncellenme:
Air France’a ait Airbus 330-200, 2009 yılında Atlas Okyanusu'na çakılmış ve içerisinde bir Türk'ün de bulunduğu uçaktaki 228 kişi hayatını kaybetmişti. Tam 14 yıldır davası süren kazaya dair yapılan suçlamalarla ilgili nihai karar ise geçtiğimiz günlerde verildi. Karar, kazada hayatını kaybedenlerin yakınları tarafından tepkiyle karşılanırken, akıllara tekrar bu felaketin detayları geldi. İşte pilotun kayda geçen tüyler ürpertici son üç sözü.
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr - Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinden Fransa’nın başkenti Paris’e gitmek için kalkış yapan 447 uçuş numaralı Air France’a ait Airbus 330-200, 1 Haziran 2009’da 216 yolcu ve 12 mürettebatıyla Atlas Okyanusu üzerinde radarlardan kayboldu. Uçağın başına ne geldiği birkaç gün sonra Brezilya kıyılarının yaklaşık 600 kilometre açığında 447 uçuş numaralı uçağa ait olduğu düşünülen parçaların bulunmasıyla ortaya çıktı ve Air France uçağının Atlas Okyanusu'na düştüğü anlaşıldı.
Uçağın okyanusa düştüğünün tespit edilmesinin ardından geniş bir alanda arama çalışmaları başlatıldı. Daha önce eşine az rastlanır genişlikte bir alanda yürütülen çalışmalar sonucunda ilk etapta uçağa ait kara kutular bulunmuş olsa da enkazın geri kalanının nerede olduğu 2011 yılına kadar tespit edilemedi. Airbus 330-200'ye ait parçalar, kazadan 2 yıl sonra okyanus tabanında bulundu.
BİRDEN FAZLA SORUN TESPİT EDİLDİ
Kazayla ilgili incelemelerini sürdüren Fransız Havacılık Dairesi (BEA) müfettişleri, 2012 yılında kazaya ilişkin nihai raporu yayınladı ve raporda uçağın birbirini takip eden birden fazla sorun sebebiyle düştüğü ifade edildi. Raporda, uçağın düşmesinin ardındaki en önemli sebebin, uçağın irtifasını ve hızını belirlemek için kullanılan pitot tüplerinde fırtınanın da etkisiyle buzlanma olarak gösterildi ve uçaktaki mürettebatın baş gösteren teknik sorunlar ardından gerektiği gibi hareket etmedikleri belirtildi.
Sık sık fırtınaların yaşandığı bir bölgeden geçtiği sırada pitot tüplerinin buzlanması, otomatik pilotun hız ve irtifa bilgisine ulaşmasını engellemiş ve bu sebeple otomatik pilot devre dışı kalmıştı. Uçağın en tecrübeli pilotu tüm bunlar yaşandığı esnada moladaydı ve ona oranla daha az tecrübeye sahip olan 2 pilot, uçağı doğru olmayan hız ve irtifa bilgisi ışığında manuel olarak uçurmaya başladı. Pilotların, yanlış irtifa bilgisine bakarak hızı kesilen uçağın burnunu aşağıya doğru yöneltmek yerine yukarıya doğru kaldırması her şeyin sonu oldu. Dev Airbus 330-200, ‘stall’ olarak ifade edilen duruma düştü ve havada daha fazla tutunamayarak Atlas Okyanusu’na çakıldı.
11 bin 600 metre yükseklikten 3 dakika 30 saniye içinde okyanusa düşen uçakta, kokpit içinde ses kaydı yapan karakutu, pilotların son anlarda neler olduğunu anlamaya çalıştığını ve uçağı kurtarmaya çalıştıkları anları kaydetti.
SON ÜÇ SÖZÜ BU OLDU
Kazayla ilgili olarak kara kutu kayıtlarına dayanarak hazırlanan raporda 58 yaşındaki pilot Marc Dubois’in kaza anında uyku molasında olduğu ve yardımcı pilotların sürekli yardım çağrılarına rağmen kokpite dönmesinin yaklaşık 1 dakika sürdüğü, ancak uçağın kontrolünü sağlayamadığı belirtildi. Kara kutu kayıtlarının dinlenmesi sonucunda Air France uçağının kaptan pilotunun, seferden önceki gece sadece bir saat uyuduğu ortaya çıktı. Marc Dubois ve yardımcı pilotlar, David Robert (37) ve Pierre-Cedric Bonin (32) in son anlarına ilişkin kayıtlarda da Robert’ın “Kahretsin, çarpacağız! Bu doğru değil! Neler oluyor?" sorusuna Bonin’in “Kahretsin! Galiba öleceğiz” şeklinde cevap verdiği ifade edildi.
MAHKEME ŞİRKETLERİ SUÇSUZ BULDU
Kazayı soruşturan uzmanlar, uçağın pilotların pitot tüplerinin buzlanması sonucunda yanıltıcı bilgilerle hareket ettikleri sırada yaptıkları hatalar sebebiyle düştüğü sonucuna ulaştı ve uçağın üreticisi Airbus ile kazaya karışan hava yolu şirketi olan Air France’yi “kasıtsız cinayet” ile suçladı. 2011’de başlayan dava süreci, 8 yıl devam ettikten sonra mahkeme, kazayı pilot hatasına bağlayarak 2019'da takipsizlik kararı vermiş ve şirketlere suçlama yapılmama kararı alınmıştı.
Kazada hayatını kaybedenlerin yakınlarının başvurusu üzerine Paris istinaf mahkemesi geçtiğimiz yıl aldığı kararda, davanın açılması için yeterli kanıt olduğunu belirterek, duruşma yapılmasına hükmetmişti. Mahkeme, kaza hakkında her iki firmayı da suçlu gösterecek kesin delillerin tespit edilememesi nedeniyle Air France ve Airbus’u kabahatsiz buldu.
'VERİLEN KARAR SEMBOLİK'
Fransız mahkemesi, uçağın üretici firması Airbus ve hava yolu şirketi Air France'ın alabileceği en yüksek cezanın 225 bin euroyu aşmayacak olması nedeniyle kararı "sembolik" olarak nitelendirdi. 33 ülkeden duruşmayı izlemek için Paris’e gelen hayatını kaybedenlerin yakınları, davanın takipsizlikle sonuçlanmasına ve şirketlerin suçsuz bulunmasına tepki gösterdi. Air France daha önce hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödemişti. Atlas Okyanusu üzerinde düşen A330-200 tipi uçakta Türk arp sanatçısı Fatma Ceren Necipoğlu dahil 228 kişi hayatını kaybetmişti.
