AB'den Putin'e karşı Karadeniz hamlesi!
01.06.2025 - 09:17 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Karadeniz, bölgedeki gerginlik nedeniyle 'hayati bir jeopolitik koridor' haline gelirken Avrupa Birliği'nden Karadeniz için iddialı bir güvenlik stratejisi geliyor.
Çarşamba günü açıklanan strateji, EU Today'in haberine göre AB'nin doğu sınırını güvence altına alma, NATO caydırıcılığını güçlendirme ve "Kremlin'in hibrit tehditleriyle yüzleşme konusunda şimdiye kadarki en önemli adımı" oluyor. Bu, habere göre ayrıca gerginliklerin, 2014'te Kırım'ın ilhakından bu yana devam ettiği bir bölgede atılan dikkat çekici bir adım.
Stratejinin temelleri ise şöyle...
'KARADENİZ DENİZ GÜVENLİĞİ MERKEZİ'
Planın merkezinde 'Karadeniz Deniz Güvenliği Merkezi' (Black Sea Maritime Security Hub) adı verilen bir oluşum yer alıyor. Bu merkez, Avrupa'nın bölgedeki deniz istihbaratı ve tehdit tespiti için sinir merkezi olacak şekilde, bir erken uyarı merkezi olarak tasarlandı.
AB'nin strateji belgesine göre, bu merkez "durumsal farkındalık ve bilgi paylaşımı" sağlayacak. Ayrıca "uzaydan deniz tabanına kadar" gerçek zamanlı izleme ve kritik altyapıyı hedef alan "kötü niyetli faaliyetler" için erken uyarı mekanizması sunacak.
GRİ ALAN TAKTİKLERİ
AB, bu yeni merkezi, Avrupa'nın deniz sınırlarında denizaltı kabloları, açık deniz platformları ve rüzgar enerjisi tesislerini hedef alan sabotaj ve casusluk faaliyetlerine karşı hayati bir güvenlik unsuru olarak görüyor. Baltık Denizi'nde yaşanan ve büyük ölçüde Rus ve Çin gemilerine atfedilen açıklanamayan olayların ardından, Brüksel şimdi "Karadeniz'de de benzer gri alan taktiklerine karşı" hazırlık yapıyor. Zira bu bölge, enerji altyapısı ve savunmasız ticaret yolları açısından büyük öneme sahip.
RUSYA'NIN 'GÖLGE FİLOSU'
Merkez aynı zamanda Rusya'nın 'gölge filosu' olarak bilinen, Batı yaptırımlarını aşmak ve enerjiyi gizlice ihraç etmek için Moskova tarafından kullanıldığı iddia edilen, bakımsız ve yaşlı petrol tankerlerinden oluşan filosunu da izlemeye alacak. Bu taktik, Avrupalı yetkililere göre "AB ülkeleri ve Birleşik Krallık'a göre giderek Kuzey Kore'nin yaptırımlardan kaçma yöntemlerine benzemeye başladı."
NE ZAMAN AKTİF OLACAK?
Merkezin yeri gibi birçok ayrıntı henüz netleşmemiş olsa da, AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, operasyonel önerilerin yaz sonuna kadar sunulacağını doğruladı. Ayrıca, merkezin ileride Rusya ve Ukrayna arasında olası bir ateşkesi ya da barış anlaşmasını denetleme rolü de üstlenebileceğini belirtti. Bu da AB’nin bölge güvenliğine yönelik uzun vadeli taahhüdünün sinyali niteliğinde.
'AB İÇİN ÖNEMLİ BİR DEĞİŞİM'
Ancak plan, habere göre her ne kadar geniş bir vizyona sahip olsa da, henüz özel bir finansman kaynağına sahip değil. Bunun yerine, stratejinin açıklanmasından sadece bir gün önce onaylanan ve 150 milyar euroluk SAFE girişimini de içeren mevcut AB programlarından yararlanılacak. Bu girişim, savunma harcamalarını düşük faizli kredilerle hızlandırmayı hedefliyor. Bu da uzun süredir zorluklara yavaş tepki vermekle eleştirilen AB için önemli bir değişim anlamına geliyor.
'NATO CAYDIRICILIĞININ ÖNEMLİ BİR PARÇASI'
AB'nin Karadeniz stratejisi yalnızca gözetimle sınırlı kalmıyor. Aynı zamanda askeri hareket kabiliyetini artırmak amacıyla altyapıda kapsamlı iyileştirmeler vaat ediyor. Bu da NATO'nun uzun süredir şikayet ettiği, Avrupa'da sınır ötesi birlik hareketlerinin yavaşlığına bir yanıt niteliğinde. Limanlar, demiryolları, kara yolları ve havalimanlarındaki iyileştirmeler sayesinde 'birliklerin ihtiyaç duyulan yerde, ihtiyaç duyulan zamanda' olabileceğini söyleyen Kallas, bu girişimi NATO'nun doğu caydırıcılığının önemli bir destekleyicisi olarak tanımladı.
Strateji bununla birlikte, stratejik varlıkların, özellikle limanların, yabancı kontrolüne dair daha keskin bir odaklanma içeriyor. Bu da Avrupa altyapısına yönelik Çin yatırımlarına dair artan endişelerin bir yansıması olarak görülüyor. Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi resmi olarak ekonomik işbirliği olarak tanımlansa da, kıtadaki güvenlik analistleri kritik lojistik merkezlerdeki Çin etkisine karşı giderek daha temkinli hale geliyor.
