Müzakere başladı

ABD ve İran heyetleri arasında dolaylı yoldan müzakereler dün Umman’ın başkenti Maskat’ta başladı. Müzakerelere ABD adına Başkan Donald Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve İran adına Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi liderlik ediyor. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, ABD ile İran’ın nükleer programı ve yaptırımların kaldırılmasına yönelik dolaylı müzakerelerin başladığını açıklarken, Umman Dışişleri Bakanı Bedr bin Hamed el-Busaidi’nin arabuluculuğunda dolaylı müzakerelerin yapıldığını ifade etti. Görüşmelerinden konuyla ilgili konuşan Donald Trump, “İran’ın harika, büyük ve mutlu bir ülke olmasını istiyorum. Ama nükleer silahları olamaz” ifadelerini kullanarak ‘kırmızı çizgisini’ belirledi.

Nükleer silah olamaz

Steve Witkoff, görüşme öncesi yaptığı açıklamada İran ile uzlaşmaya açık oldukları mesajını verdi. Wall Street Journal’a (WSJ) konuşan Witkoff, “ABD yönetiminin temel önceliği, İran’ın nükleer silaha sahip olmasını engellemek” dedi ve bunun kendileri için “kırmızı çizgi” olduğunu vurguladı. Witkoff, “Bizim pozisyonumuz, (İran’ın nükleer) programını ortadan kaldırmakla başlıyor. Başlangıç pozisyonumuz bu olacak. Ancak bu durum, iki ülke arasında uzlaşma sağlamak için başka yollar bulamayacağımız anlamına gelmiyor” değerlendirmesini yaptı. İran’a “Bu noktada kırmızı çizgimiz, nükleer kapasitenizin silah haline getirilmemesi olacaktır” mesajını veren Witkoff, İran’ın nükleer programını ortadan kaldırmayı reddetmesi halinde konuyu Başkan Trump’a götüreceğini ve Beyaz Saray’ın İran’ın nükleer faaliyetlerinin ne kadarına müsamaha gösterebileceği konusunda zor bir seçimle karşı karşıya kalabileceğini belirtti.

‘Uzlaşı şansı var’

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise görüşme öncesi “Niyetimiz, adil ve onurlu bir anlaşmaya varmak” açıklamasını yaptı. Arakçi, kendisine eşlik eden ekibin bu alanda uzman kişilerden oluştuğunu ve daha önce de aynı konuyla ilgili müzakerelerde yer aldıklarını belirterek, “Görüşmelere gerekli ciddiyetle katıldık. Niyetimiz, adil ve onurlu bir anlaşmaya varmak. Eğer karşı taraf da aynı yaklaşımla hareket ederse inşallah müzakere sürecine zemin hazırlayacak ilk bir uzlaşma şansı doğacaktır” ifadelerini kullandı. Arakçi, görüşmede birçok temel ve öncelikli meselenin netleşeceğini vurgulayarak, “Yeterli irade olursa, müzakere takvimi hakkında da karar alırız ancak bu konuda konuşmak için henüz erken” dedi.

Yazılı mesaj iletiyorlar!

Görüşmeler, ev sahibi Umman tarafından belirlenen mekanda, İran ve ABD temsilcilerinin ayrı salonlarda bulunmasıyla gerçekleştiriliyor. Taraflar, görüş ve tutumlarını Umman Dışişleri Bakanı aracılığıyla birbirlerine iletiyor. Taraflar birbirine yazılı metinler iletiyor ve görüşme doğrudan temasın olmadığı bir formatta gerçekleşiyor.

Haftaya devam edecek

Dolaylı görüşmelerin ilk turu dün tamamlanırken taraflar gelecek hafta yeniden bir araya gelinmesi konusunda mutabakata vardı. İran’ın yarı resmi haber ajansı Tesnim’e konuşan, İran’ın müzakere heyetinden ismi açıklanmayan bir yetkili, “Atmosfer olumlu” dedi. Heyetlerin gerçekleştirdiği dolaylı görüşmeler, “karşılıklı saygıya dayalı yapıcı bir atmosferde” yapılırken, taraflar, görüşmelerin gelecek hafta da devam etmesi konusunda anlaştı.