‘Türk ekonomisiyle kimse oyuncak gibi oynayamaz’
Başta bankalar olmak üzere ekonominin aktörlerine seslenen Bakan Albayrak, “Giderken son sürat, dururken kökleyerek fren. Yok öyle!.. Ekonomi oyuncak değil. Ekonominin paydaşlarının ekonomiyle oyuncak gibi oynamasına izin vermemek lazım” dedi
Ankara
Türkiye’nin 2019 yılında ve gelecekte önünün açık olduğunu belirten Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, son dönemde atılan adımların olumlu etkilerinin görüldüğünü, önümüzdeki yılların ise bunun değerinin daha çok anlaşılacağı yıllar olacağını ifade etti. Bir grup ekonomi gazetecisiyle Ankara’da bir araya gelen Bakan Albayrak, başta bankalar olmak üzere tüm paydaşlara atıfla, ekonominin iyi gittiği dönemlerde son sürat gidip dalgalanma dönemlerinde aşırı fren yapanlara sert çıktı.
Albayrak, “Giderken son sürat, dururken kökleyerek fren. Yok öyle… Ekonomi oyuncak değil. Ekonominin paydaşlarının ekonomiyle oyuncak gibi oynamasına izin vermemek lazım. Bu, 82 milyonu ilgilendiren bir konu” dedi.
‘Piyasa tedirginliği atlatacak’
“Türkiye’ye şu anda yabancı yatırımcılardan “30 yıllık Eurobond ihracı düşünür müsün?” diye sorular geliyor” ifadesini kullanan Albayrak, faizler düşmesine rağmen bankaların kredi portföyünün artmadığına dikkat çekti. “Bu konuyu yakından takip ediyoruz. Marttan itibaren normalleşmesini bekliyoruz” diye konuşan Albayrak, şunları kaydetti: “Kredilerde, bu ayla birlikte, Şubat ve Mart’la birlikte daralma ve yavaşlamanın yerini hızlı bir normalleşmenin alacağını ben öngörüyorum. Yani piyasa tedirginliği, korkuyu, bankacılık süreci üzerinden atmaya başladıkça bu sürecin daha da hızlı bir şekilde toparlanacağını bu da reel sektöre, piyasalara da olumlu yansıyacağını düşünüyorum. Piyasa tedirginliği, korkuyu, bankacılık süreci üzerinden atmaya başladıkça bu sürecin daha da hızlı bir şekilde toparlanacağını bu da reel sektöre, piyasalara da olumlu yansıyacağını düşünüyorum.”
‘Bağışıklığımız arttı’
“2019 Türkiye için enteresan bir yıl olacak” diyen Albayrak, “Davos’ta bunu gördük. Küresel ve bölgesel koşullar bunu gösteriyor. Bu durum Türkiye için fırsatları beraberinde getiriyor” şeklinde konuştu.
Albayrak ayrıca, “2018 yeni sistemi tecrübe yılı olacak. Atılan adımlar 2019 ve 2020 için bağışıklığımızı artırdı. 2018’in temmuz ağustos ayında kısa süreli de olsa hasar veren bir dönem yaşandı. Bunu 6 ay gibi kısa sürede atlattık. Toparlanma süreci beklediğimizden hızlı yaşanıyor. Bütçe disiplini yüzde 2’lerde gerçekleşti. Enflasyonla mücadelede, 3 ayda yüzde 12 enflasyon olduğu bir periyoda rağmen yılsonunu yüzde 20’lerde tamamladık. Ocakta da bunu gördük, hedeflerimizin altını tutturuyoruz. Cari dengelenme tarafında ilk defa bu kadar güçlü dengelenme yaşandı. Risk primi (CDS) ise 300’ü kırdı. Hatta şu an 297’leri gördük. Kolay değil, zor bir dönemi ağır saldırıya, operasyona rağmen atlattık. Ekonomide güçlü iyileşmeyi bahar aylarında göreceğiz. Seçim öncesi ulaştığımız verilere bakıldığında bunu gördük. Seçim sonrası iyileşme daha güçlü olacak.”
‘Ağustos 2018’de bile IMF’ye ihtiyaç olmadı’
“Türkiye ve IMF” sorusu gelince buna gülümsemeyle karşılık veren Bakan Albayrak, “Türkiye`nin IMF’ye ihtiyacı yok. Geçen yıl dalgalanmanın yaşandığı Ağustos ayında bile yoktu. Bugün ise hiç yok. IMF Arjantin’e girdi, Arjantin ne noktada, görüyoruz. Ama bakın Türkiye şimdi ne noktada” dedi. IMF konusunun siyasi ayağına da işaret eden Albayrak, şunları kaydetti: “Muhalefet konuyu başka alana çekmek için eski defterleri açıyor. Türkiye’de seçim döneminde bile çözüm üretemeyen muhalefet IMF konusunu gündeme taşıyor. Bu da siyasi noktası.”
2019’un Ocak ayında da görülen gıda terörü konusunun önemli olduğunu aktaran Bakan Berat Albayrak, “Enflasyonun yüzde 6.5’i gıda fiyatlarındaki artıştan geliyor. Gıdada hiçbir değişim yaşanmasa, diğer tüm kalemlerdeki artış aynı kalsa enflasyon aylık -0.43, yıllık yüzde 18.8’lere geliyor. Bu da gıda terörünü bize açıkça anlatıyor. Gıda terörü diyorum çünkü boğazımıza kastediyorlar. Ülkenin canına kastediyorlar da, mutfağına boğazına mı kastetmeyecekler. Yaşananlar spekülatif, birileri tarafından kullanılıyor. Bunun siyasi ayakları da var” dedi.
Stratejik sera yatırımı
Pazar ve marketlerdeki yüksek fiyatlar konusunda “Cumhurbaşkanımız da (Recep Tayyip Erdoğan) bu konuda net konuştu. Haftaya adım atmaya başlıyoruz” ifadelerini kullanan Albayrak, şunları söyledi: “Belediyelerimizle birlikte, çok uygun fiyatla ürünlerin satışının planlarını yapıyoruz. Tarlada 2 liralık domates, şehre geliyor 8 lira. Öyle bir şey var mı? Orta ve uzun vadede sadece hal yasası değil yasal düzenlemeler de olmak üzere adım atacağız. Tarladan sofraya fiyatları düzenleyeceğiz.”
Seracılıkta yeni bir döneme işaret eden Albayrak, “Haftaya Ziraat Bankası yeni paket çıkaracak. Verimli yatırımlar noktasında. Serada kamu olarak stratejik yatırımlar da geliyor. Önümüzdeki kış bunun sonucunu göreceğiz, seralar da komisyoncular da kafasına göre iş yapamayacak” dedi.
Vergide reform
- Bakan Albayrak, 2019 büyüme hedefinin yüzde 2.3 olduğundan hareketle, “Bu hedefi çok rahat tutturacağımıza inanıyorum. FED’in aldığı son kararlar neticesinde de 2019 pozitif görünüyor” dedi.
- “Kredi faizleri düşüyor, arada makas var ama yine de Merkez Bankası önümüzdeki dönem faizleri indirecek mi?” şeklindeki soruya yanıt veren Albayrak, “Herkesin işini yapması gerektiğini düşünüyorum. Beklentim şudur budur yok. Biz mali politikaları iyi yöneteceğiz” ifadelerini kullandı.
- “2019’da kapsamlı vergi reformu için çalışıyoruz” diyen Albayrak, “Optimum vergilendirme olacak. Küresel rekabet göz önünde bulundurulmalı ve ona göre bir vergi reformu yapılmalı” şeklinde konuştu.
- Bakan Albayrak, “Teşvikler ve destekler konusunda çok ciddiyiz. Türbülansın yaşandığı dönemde Türkiye’nin bu işten çok sarsıntı alamadan çıkmasını sağlamak” dedi.
- Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusuna değinen Albayrak, “Çok basit yaklaşmak doğru değil. İşin hukuki tarafı, bu iktidardan önce alınan kararlar bağlıyor bugün bu konuyu. Gündemimizde yok” yanıtını verdi.
- “Hazine borçlanması planlandığı gibi ilerliyor” diyen Albayrak, “Herkesin bir yoğurt yiyişi var. Serde Hazinecilik olduğu için...
Vade, maliyet, kur farklılığı esasında en optimum kullanacak şekilde Hazine’yi borçlandırıyoruz. Amacımız faize düşük bedel ödemek yatırıma daha fazla kaynak aktarabilmek” şeklinde konuştu.
- Albayrak, “Türkiye Varlık Fonu’nun güçlü bir genel müdürü var. Bilanço büyütme, kredibilite, şeffaflık anlamında büyük yol katedildi” dedi.
‘Bankacılık sağlam faizler hızlı düşer’
2018 yılı sonu verilerine göre bankacılıkta 20 milyar liralık yapılandırmaya imza atıldığını belirten Bakan Albayrak, Türk bankacılığının oldukça güçlü olduğunu söyledi.
“Seçim sonrası geçmişteki İstanbul Yaklaşımı gibi bir oluşum hazırlığı var mı?” diye sorulduğunda buna karşı çıkan Albayrak şöyle yanıt verdi:
‘Bilançolar iyi’
“Bankacılık sektöründeki arkadaşlar çok seviyorlar, o yaklaşım bu yaklaşım. Ama biz bakıyoruz bilançolar gayet iyi. Takip ediyoruz. Bir sorun görmüyoruz. Piyasada 8-9 banka pazarın yüzde 90’ına karşılık geliyor. Bunun 3’ü kamu bankası. Geriye 5-6 banka kalıyor. Bu bankalarımızın da güçlü sermaye yapıları ve yerli yabancı ortakları var. Bunlar gayet önemli.”
“Faizlerde iyileşme beklenenden fazla, 10 puanın üzerinde” şeklinde konuşan Albayrak, “Yüzde 35-40’lardan yüzde 21-22’lere gelindi. Hatta yüzde 19’a inen kredi faizleri var. Mevduatta da yüzde 18-19’lardayız. Düşüş önemli ve bu iniş daha da hızlı devam edecek” dedi.
‘Hazine devralırsa olsa olsa iyi olur’
İş Bankası tartışmalarına da değinen Bakan Albayrak, “İş Bankası konuşmasının doğru zeminde yapılması lazım. Meclis bu konuda adım atabilir. Böyle bir adım atılırsa sahiplik ve kurumsallık açısından daha güçlü bir resim çıkar” dedi.
Albayrak, konuşmasına şöyle devam etti: “İş Bankası zaten çok kurumsal bir marka. Hazine’ye ait hisseler kamuya geçerse hem yerli yabancı yatırımcı nezdine daha iyi bir algı çıkar. Bakınız Ziraat Bankası gayet iyi performans gösteriyor. İş Bankası da zaten Türkiye`nin en iyi bankalarından biri. Eğer kamuya geçerse daha iyi bir sermaye yapısına kavuşmuş olur. Atatürk’ün emanetinin yeniden Hazine’ye geçmesi olsa olsa iyi olur.`
Bütçeyi terör operasyonları etkilemez
Albayrak, “Suriye, Cerablus veya diğer operasyonların oluşacak maliyetleri tabii ki ilişkili bakanlıklarımızın bütçesinde var. Bu noktada yeterli alan da var. Yapılacak yatırımlar, harcamalar, bu konuda ciddi bir risk görmüyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bilançosu bölgesel ve küresel yaşanabilecek bu noktadaki askeri veya güvenlik harcamalarına dayalı son 2 - 3 yılda çok daha ağırlarını yaşamamıza rağmen yönettiğimiz bir bilançoyu önümüzdeki dönemde de çok rahat yönetiriz.”
