‘Başyapıt’la uçacak dünyalar onun olacak
KUVEYT
Arap yarımadasının en zengin ülkelerinden biri olan Kuveyt, 50-55 derece arası bir sıcaklığın, yoğun nemin, dışarıda bırakın çalışmayı ayakta durmanın, yürümenin bile gerçekten çok zor olduğu bir ülke. 2.5 milyon nüfuslu ülkede 900 bine yakın Kuveytli var, geriye kalan 1.6 milyon kişi Hindistan, Afganistan ve diğer Asya ülkelerinden çalışmak için gelenlerden oluşuyor. Doların 3 katı, TL’nin 10 katı değerli parası (Dinar) bulunan Kuveyt, dünya çapında ses getirecek bir projeye soyundu. Ülke, global arenada öne çıkmak için uluslararası havalimanı terminalini yeniliyor.
Ödüllü İngiliz mimarlık ofisi Foster+Partners’ın tasarladığı terminalinin inşaat ihalesini Çinlilerle girdiği kıyasıya yarış sonrası Limak grubu kazandı. Böylece, uzun süreden bu yana gerek Arap coğrafyasının gerekse dünyanın en iddialı projelerinden birini yapmak isteyen Kuveyt Emiri El-Sabah’ın hayalini Türkler gerçekleştirecek.
Kimileri düşen petrol fiyatlarının kimileri ülkedeki ABD-İngiliz gücünün etkisinin projeyi geciktirdiğini ifade ediliyor olsa da, Limak grubu Kuveyt ile pazartesi günü attığı imzalar sonrası derin bir ‘oh’ çekti. Kolay değil. 4.4 milyar dolarlık proje büyüklüğü bulunan ve zengin Kuveyt Emirliği tarafından bütçesi kasada ayrılan bu işi Türkler tek başına yapacak. Ve işi tamamlamak için de önlerinde 6 yıl süreleri olacak.
20 bin kişilik istihdam
Aşırı sıcak, ağır çalışma koşulları projenin adeta imkansıza yakın tasarım detaylarını kafasında çözdüğü belli olan Limak grubu kendisinden emin, atılan imzalar sonrası kazmayı vuracağı günü bekliyor. Kuveyt süreyi 6 yıl olarak belirlese de Limak’ın kafasındaki süre 4 yıla işaret ediyor. Limak’ın ülkede birlikte hareket edeceği grup ise Kuveyt’in en zengin ailelerinden birinin sahip olduğu Kharafi National olacak.
İmza töreni için pazar günü İstanbul’dan havalandığımız özel jette Limak grubunun iki ortağından biri olan Sezai Bacaksız ile oğlu Serdar Bacaksız var. “Türkiye’nin dışında 16 ülkede daha iş yapıyoruz. Kuveyt havalaanı gerçekten çok önemli bir proje. Bizim için bir Başyapıt olacak. Dünyanın en güzel havalimanını yapacağız. Bu işi başarmaktan başka amacımız yok. Zor bir proje. Türkler tarafından başarıldığını göstermek istiyoruz” diyerek söze başlayan Limak’ın Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sezai Bacaksız, şunları söylüyor:
“İlk etapta yarısı beyaz yakalı 500 Türk ile işe başlayacağız. Toplamda 15-20 bin kişiye istihdam sağlanacak. Projede görev alacak Tük sayısı 3 bine kadar çıkabilir.”
Kuveyt’teki yeni havalimanı arazisine gittiğimizde Sezai Bacaksız, 4.4 milyar dolarlık rakama işaret ederek, “Türklerin yurtdışında ‘bir kerede’ aldığı en büyük proje bedeli. Sadece bizim için değil, Türk müteahhitlik sektörü açısından da çok önemli bir başarıya imza attık” ifadelerini kullanıyor.
‘Ön cephede savaşıyoruz’
Afganistan’ın dağlarındaki yol inşaatından, Kuzey Irak’taki tünel projesine üstlendikleri riskli coğrafyalardaki işlerden bahseden Sezai Bacaksız, “Müteahhitlikte heyecan var, adrenalin var. Bu yüzden hiçbir zaman üç kuruş paramız oldu hadi bırakalım demedik. Aslında bizimki savaş muhabirliği gibi, cephedeyiz. Bombalar da patlasa hız kesmeden çalışmamız gerekiyor” diyor ve güvenlik sorunu olmasa da Kuveyt’i ön cephe yapan noktanın 50 dereceleri aşan hava sıcaklığı olduğunu belirtiyor. Buna karşılık diğer aşırı sıcak ülkelerdeki iş deneyimlerinin bu etabı da başarıyla atlatmada kendilerine yol göstereceğini anlatıyor.
‘Artık gecikme olmaz’
Kuveyt’in Bayındırlık Bakanı Ali Al-Omair, yeni yatırımla birlikte ilk etapta mevcut havalimanı kapasitesinin üçe katlanacağını söyledi. Al-Omair, ülkenin en büyük projelerinden biri olan bu işte sürecin uzamasına karşılık ilk adımın atıldığını ve programa göre hızla hareket edeceklerini bildirirken, inşaatta bir gecikme istemediklerini anlattı.
2007’lerde ‘Haydi şu işi yapalım’ diye yola çıkılan, 2012’de başvuruları toplanan ardından geçen 4 yılda ihalesi yapılan projede sürecin oldukça uzadığı görülüyor.
‘Çinlileri alt ettik...’
Çin, yurtdışı müteahhitlik sektöründe Türkiye’nin en büyük rakibi. Kuveyt havalimanında da karşı karşıya olduklarını paylaşan Sezai Bacaksız şunları anlatıyor: “Biz bu işi Çinlilerin elinden aldık. Biz ilk ihalede 4.7 milyar dolar teklif verdik. Çinliler bizden 800 milyon dolar daha fazla rakam vermişler. Aradan iki yıl geçti, bize ‘en iyi teklifinizi verin’ diyerek yeniden çağrıda bulundular. Çinliler fiyatı düşürdü. Ama yine de verdikleri rakam bizim fiyatın 66 milyon dolar üzerindeydi.”,
Tekliflerin ardından zorlu bir imtihan başladığını da söyleyen Bacaksız, “Ciddi ciddi sorguya aldılar. Limak’tan 25 kişilik bir heyet Kuveyt’e sunum için geldi. Bakanlık komite kurdu. Adeta imtihana tabi tutulduk. Bu proje imkansız yapılamaz derken hayır yaparız dedik. Nasıl yapacağımıza ikna oldular. Sadece bizim metodumuzu uygun buldular ve işi verdiler” diyor.
21 jumbo-jeti ağırlayabiliyor
- İşin Sahibi: Kuveyt
- Tasarım: Fosters+Partners
- İnşaat: Limak
- Maliyet: 4.4 milyar dolar
- Tamamlanma süresi: 6 yıl
- Alan: 708 bin metrekare.
- Kapasite: 25 milyon yolcu.
- Uçak kapasitesi: 51 kapısı var. 21 jumbo-jet A380’e aynı anda hizmet verecek.
- Özelliği: Enerji ve çevre tasarımında LEED Gold sertifikasyonunu elde edecek.
‘Kuveyt’ toplamı 5.1 milyar dolar
Bu son havalimanı işi, Limak’ın Kuveyt’te üstlendiği üçüncü proje. 4.4 milyar dolarlık havalimanı ihalesi haricinde 200 milyon dolarlık bir enfeksiyon hastanesi, yine 200 milyon dolarlık bir altyapı projesi ve imzaları yakından atılacak olan 300 milyon dolarlık konut-altyapı işi de Limak imzalı. Yani toplamda Limak, sadece Kuveyt’te 5.1 milyar dolarlık iş yürütüyor. Sezai Bacaksız, “Kuveyt’te iş geliştirmeye 7-8 yıl önce başladık. Havalimanı dışındakilerin hepsinde yerli-yabancı ortaklarımızla çalışıyoruz. Fakat havalimanının yüzde 100’ünü Limak üstlenmiş durumda” diyor.
