Musul senaryoları

Askeri hazırlıklar, son dakikada çıkan anlaşmazlıklar, hatta yaklaşık tarih günlerce konuşuldu... Ve nihayet dün sabahın çok erken saatlerinde Musul operasyonu başladı...

İlk aşamada, harekâta kimlerin dahil olduğu, kimlerin bunun dışında tutulduğu da açıklık kazandı. Bu özellikle Türkiye’nin devreye girmesiyle son günlerde çok tartışılan bir konu olmuştu. Belli ki ABD’nin bastırmasıyla uzlaşıcı bir formül bulundu.

Buna göre operasyonu karada yürütmekle görevlendirilen güçler, peşmergeler ile Suriye ordu ve güvenlik birlikleridir. ABD öncülüğündeki koalisyona bağlı uçaklar da hava desteğini sağlıyor.

Bu kompozisyonda -en azından şu aşamada- Ankara’nın itirazlarına konu olan Şii milis güçleri yer almıyor. Başika’da Türk subaylarının yetiştirdiği ve şimdi Ninova Muhafızları adını alan Sünni güçlere gelince, bunlardan 600 kadar kişilik bir birliğin peşmergelerin hâkim olduğu kent yakınlarındaki baraj bölgesine intikal ettiği söyleniyor...

Operasyon süreci

Askeri uzmanlara göre Musul’u IŞİD’in -Arapça adıyla DAİŞ’in- elinden kurtarmak için başlayan bu harekâtın çok kanlı geçmesi ve bir hayli uzun (7-8 ay) sürmesi bekleniyor. Bu aşamada Musul’un kuşatılması söz konusu. Esas savaşın, IŞİD’in halifelik başkenti ilan ettiği tarihi kentin merkezinde cereyan edeceği söyleniyor. DAİŞ askeri hazırlıklarını buna göre yapıyor.

Önemli olan, harekâtın bu aşamasında, örneğin Şii milisler gibi başka güçlerin de devreye sokulup sokulmayacağıdır. Bir de tabii Ninova Muhafızları’nın o noktada bir rol alıp almayacağı...

Harekât sonrası

Harekât aşamasında bazı olumsuz senaryolarla karşılaşmak mümkün.

Bunlardan biri, IŞİD’in “pis savaş” yöntemlerine başvurması, Musul’daki sivilleri “canlı kalkan” olarak kullanmasıdır. Diğer bir senaryo ise, kentteki bir milyonu aşkın nüfusun, iki ateş arasında kalması karşısında, “göç etme”ye yönelmesidir. Bu da büyük bir “insani kriz” daha yaratmış olur ki bunun bir ucu Türkiye’ye de dokunabilir...

“Operasyon sonrası” aşamada da olumsuz senaryolar gerçekleşebilir. Musul IŞİD’den temizlendikten sonra burayı kim yönetecek? Şii ağırlıklı Irak hükümeti, kentin demografik yapısını göz ardı edip burayı da kendi hâkimiyeti altına mı almak isteyecek? Harekâttan sonra bu bölgedeki iktidar kavgası, bir mezhepsel (Sünni-Şii) çatışmasına mı yol açacak?

Dün başlayan harekâtın başarıya ulaşması ve Musul’un DAİŞ’ten kurtulması kuşkusuz çok önemli, ama işin bununla bitmeyeceğini, daha sonraki aşamasının da çok kritik olacağını göz önünde tutmak gerek.

Kısacası, Musul’u daha çok konuşacağız...